ııuı'4te temperleme işlemlerinden geçirilir. Daha sonra diş açma yapılır ve hidrolik test uygulanır. 300-350 bar basınçta test edilir. CrMo alaşım CrMn'a göre daha hafif olduğundan tercih edilmektedir. Çelik tüplerin ağırlık dezavantajları nedeniyle kompozit tüpler üretilmekte ve kullanılmaktadır. Bu tipler alüminyuma kompozit kaplama veya tam kompozit oluşuna göre çelik tüplere oranla 1/3'e varan oranlarda hafifletilmiştir. Ancak fiyat farkı (yaklaşık iki kat) nedeniyle henüz yaygınlaşmamıştır. Tüplerin dayanıklı kullanım ömrü 30 yıl olarak bilinmekle beraber 3 yılda bir test edilme zorunluluğu vardır. Otomobillerde ve küçük nakliye araçlarında tipik olarak kullanılan CNG tüplerine ait bir örnek ölçü kesiti yandadır. 2.2 CNG Kitleri Dönüşüm sisteminin önemli unsuru olan kitlerin ana aksamı şöyledir. a. Elektrik destekli membran tip üç kademeli basınç regülatörü b. Elle kumanda valfi,dolum nozulu ve uygun destek mekanizmasından oluşan dolum valfi c. Benzin elektrovalfi ve desteği (karbüratörlü araçlar için) d. Aksesuarları e. Hortumlar, bağlantılar ve düşük basınç reglaj seti, • Su hortumları ve bağlantılar. • Benzin hortumları ve bağlantıları (karbüratörlü araçlarda) • Tüpleme, güvenlik elemanları ve yüksek basınç bağlantıları • Vent sitemi için güvenlik elemanları, kese ve hortumlar. f. Yakıt seçim anahtarı (elektrik ileticisi, koruma elementi, algılama ölçücüsü...) g. İlave parçalar, aşırı basınç, sıcaklık ve aşırı debiye karşı tahliye diski ile silindir vanası h. Emniyet tutucuları ve silindir elementleri i. Opsiyonel parçalar, advans zaman1ama işlemcisi, mikser, enjektör emülatörü, lambda sensor emulatoru (close loop ) vb. Bir CNG kitinin ana elementi olan 76 Nisan 2003 Sayı 86 Doğal Gaz, LPG & Fuel Oil Dergisi Tablo 5. Çap Eş Değer Hacim Kapasite (mm) (Litre) (m') 323 50 12.5 323 54 13.5 323 58 14.5 323 60 15 323 65 16.3 323 75 18.8 323 80 20 323 100 25 323 120 30 355 60 15 355 65 16.3 355 70 17.5 355 75 18.8 355 80 20 355 90 22.5 355 100 25 regülatörün görevi silindirden 200 bar basınçta gelen gazın basıncını motor fonksiyonuna uygun bir değere düşürmektir. Bu sistem üç basınç düşürme/ düzenleme işlemi ve motora gaz geçişini kesen bir elektro valften oluşur. İlk iki etapta basınç düşürülürken, üçüncü etapta değişik operasyon koşullarında gazın motora geçişi sağlanır. İlk aşama gazın gaz filtresini geçişten sonra 200 bar'dan 4 bara düşürülme kademesidir. İkinci aşama birinci kademeden gelen gazın CNG silindirindeki değişik basınçlardan etkilenmeden 1.2 bar basınca getirilmesi aşamasıdır. Üçüncü etap ise motora gidecek gazın miktarının modüle edilmesi aşamasıdır. Üçüncü etap öncesinde motora gaz geçişine tam kapama uygulayan bir elektro valf mevcuttur. Bir dış ayar vidası ile diyaframa uygulanacak yay gücü vasıtasıyla motor minumum çalışma ayarı yapılabilir. (Foto 2) 1. Regülatör 2. Muhafazalı Dolum Valfi 3. Havalandırma Torbaları 4. Aksesuarlar 5. Yüksek Basınç Borusu 6. Benzin Selonoid Valfi (Yalnız Karbüratörlü Araçlar İçin) 7. Yakıt Seçici Sviç (Her Tip Motor İçin) 8. Hortum Kiti 9. Havalandırma Boruları 1O. Regülatör Tutucusu 11. Dolum Valfi Tutucusu 12. Basınç Göstergesi 13. Silindir Valfi (Opsiyonel) Uzunluk Nominal Ağırlık Benzin Eşdeğeri (m) (Kg) (Litre) 0.78 57 14.2 0.84 61 15.3 0.89 64 16.4 0.92 66 17 0.98 70 18.4 1.12 78 21.3 1.19 83 22.7 1.72 99 28.3 0.79 116 34 0.79 68 17 0.82 73 (18.4 0.9 79 19.8 0.95 84 21.3 0.95 90 22.7 1 .01 100 26.5 1 .12 108 28.3 3. CNG İstasyonları CNG dolum istasyonlarının ana foksiyonu şebekeden alınan gazı kullanıcı araçların(NGV) sürüş menzilini artırmak için 200-220 bar basınçta depolamaya hazır hale getirmektir. Diğer bir deyişle sıkıştırılma özelliğinden yararlanılarak depodaki gaz miktarını yükseltmektir. Doğal gazlı araçların (NGV) yakıt yüklemelerinin yapılabileceği CNG istasyonları için uluslararası standartlar mevcut olup, bu standartlar ülkemizde de uygulanmaktadır. Genellikle toplu taşıma araçlarının geceden sabaha dolum yapabileceği ağır yük vasıtalarının yakıt ikmali yaptıkları "yavaş dolum" istasyonlarını hatırlatıp geçerek, burada otomobillerin ve şehiriçi hafif yük araçlarının kullandığı şehir içi "hızlı dolum" istasyonları ve ekipmanlarından özetle söz edeceğiz: Foto 2. Komple döııiişiiııı kiti açılımı. �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=