Tablo ]. İspatlanmış Doğal Gaz Rezervleri Şimdi de bu atıklara ait yakıt bazındaki karşılaştırmalı değerlere bakalım. 1/11976 Orta ve Güney Amerika 85 Orta Doğu 736 Afrika 250 Asia 116 Batı ve Doğu Avrupa 201 Kuzey Amerika 304 Rusya ve Eski Sovyet Ülk. 848 Toplam 2.540 Dünya istihsali 48 Yıllar bazında Rezerv Süresi 53 TcF. Trilyon cubicfeet Kaynak U.S. Dep. ofeııergy 1/11986 1 12 855 198 201 226 373 1 .516 3.481 64 54 1/11996 214 1 .612 348 363 169 299 2.066 5.071 77 65 Görüleceği gibi kurşunsuz benzin ve katalitik konverterlerin kullanımıyla klasik araç yakıtında da ciddi emisyon değeri düşmeleri sağlanmıştır. Ancak dünyamızdaki çevreci bilinçlenme öylesine yüksek düzeylere ulaşmıştır ki, bu değerler de yeterli olmamaktadır. Bu nedenle ülkeler doğal gazlı araçlar sektörünün gelişimi için büyük destekler sağlamaktadır. Tablo 2. Doğal Gaz Kullanım Trendi (milyar 1113) Yazımızın başında doğal gaz (CNG) kullanımının en önemli etkenlerinden olari emisyon değerlerindeki dramatik düşüşlerden söz ettik. Doğal gazın araçlarında kullanımının diğer özellikleri ve avantajları ise şöyle sıralanabilir. Bölgeler Kuzey Amerika Latin Amerika Batı Avrupa Pasifik ülkeleri Orta Doğu ve Afrika Rusya, Doğu ve Afrika Rusya, Doğu Avrupa ve Eski Sovyetler Ülkeleri Dünya istihsali Tünya Toplam Kayııak: Qi/ aııd Gas Joıırııal. Görüldüğü üzere tüketimdek_i hızla artışa karşın dünya ispatlanmış doğal gaz rezervleri bu rakamlarla en az 65 yıllık bir kullanım garantisi sunmaktadır. Mevcut tüketim ve stoklarla birlikte gelişen arama ve istihsal teknikleri sonucu giderek yükselen ve bazı tahminlere göre yüzyılı da aşacağı ifade edilen rezerv ömrü ile öyle görünüyor ki doğal gaz petrolden hidrojen enerjisine geçiş sürecinin favori enerji kaynağı olacaktır. Bu tespiti, yukarıdaki iki tabloyu birlikte değerlendirerek yapmamız mümkündür. Daha önce söylediğimiz gibi doğ_al gazın bir enerji kaynağı olarak ve buna bağlı olarak da taşıt araçlarında kullanımının en önemli nedenlerinden birisi ekolojik faktörlerin dünyada en önemli parametrelerden biri olmaya başlamasıdır. Gelişmiş ülkeler çevre korunmasına kamuoyundan da gelen istek ve baskılar nedeniyle daha fazla önem göstermekte ve daha fazla yatırım yapmaktadır. İşte bu noktada doğal gaz fizikokimyasal özellikleriyle ulaşımdan kaynaklanan çevre sorunlarını çözebilecek bir yakıt olarak. gözde konuma gelmektedir. 72 Nisan 2003 Sayı 86 Doğal Gaz, LPG & Fuel Oil Dergisi 1996 Yılı 2015 Yılı (Tahmini) 736 855 250 198 116 201 201 226 304 373 848 1 .516 2.540 3.481 48 64 53 54 Doğal gazın bu anlamdaki önemi daha iyi anlayabilmek için öncelikle Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) motorlu taşıtlardan kaynaklanan hava kirliliği ait rakamları (Tablo-3) gözden geçirelim: Tablo 3. Dünya Sağlık Örgiitiiniiıı (WHO) • Yüksek oktan değeri nedeniyle yanma verimi yükselir; İyi bir kalkış ve sessiz bi r çalışma sağlar. Bu nedenle, şehirleşmenin en önemli sorunlarından olan gürültü kirliliği kontrolünde çok önemli katkı sağlar. • Temiz yanma özelliği nedeniyle motoru yıpratmaz ve bakım giderlerini azaltı r. örneğin yağ değişiminde 50.000 km.'ye kadar imkan tanımaktadır. Hatta 100.000 km.'ye kadar kayıt mevcuttur. Ayrıca soğuk havalarda rahat çalışma sağlar. motorlu taşıtlardan kaynaklanan lıava kirlilijtiııe ait rakamları. Kirletici Madde Kirlilik Kaynağı WHO Limitleri Karbonmonoksit(CO) %90 ulaşım sektöründen 15 dk için 100 mg/m3 %65 motorlu araçlardan 8 saat için 1O mg/m3 Azot Oksitler (NOx) % 47 motorlu araçlardan ilk 1 saatte 400 µg/m3 NO2 Ozon (03 ) Hidrokarbonlarla Azot oksitlerinin 1 saatte 150-200 µg /m3 etkileşimiyle Kurşun (Pb) Yakıt katkılarındanetkileşimiyle 0.5- 1 .0µg/m3 1 yıl boyunca Hidrokarbonlar(HC) % 50 araçlardan Tanımlanmış bir Limit Yok Benzin (C6H6) Taşıtlardan ve WHO bu konuda petrolden buharlaşma garanti vermiyor. Partiküler maddeler (karbon) Taşıt l ar,Sanayi ve evsel kaynaklar WHO tarafından kabul edilen Kayııak: Diinya Sağlık Örgiitii (WHO) Tablo 4. Ortalama Kirletici Emisyonları (Relatifİndeksi) Yakıt co HC Nox PbO C6H6 Partikül Benzin 100 100 100 100 100 100 K. Benzin 28 10 25 Yok 50 Yok Motorin 10 10 75 Yok 50 100 LPG 15 60 30 Yok 8 Yok CNG 7 5 37 Yok 8 Yok Kayııak: Kayııak: 20. Diiııya Gaz Koııferaıısr.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=