Bu konuda Yunanistan'a gerçekten müteşekkiriz. Sadece kendi tarafları için değil, bizim taraf için de Avrupa Birliği'ne müracaat ettilerve bizim için de uğraşıyorlar. Büyük ihtimalle hattın yarısı hibe olarak finanse edilecek. Enerji Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada BOTAŞ'ın, Avrupa'ya gaz satma konusunda Bulgaristan ve Romanya ileortakçalışma yapacağı bildirildi. Ayrıca Avusturya'nın OMV ve Macaristan'ın MOL şirketlerinin de bu çalışmaya katılma kararı aldıklarının belirtildiği açıklamada, bu şirketlerin yapılacak çalışmalara destek sağlamak amacıyla Avrupa Birliği'ne başvuracakları bilgisi de yer alıyordu. Şu anda batıdan gelen bir hat var. Gökhan Bildacı, gaz satışının bu hat üzerinden mi yapılacağının ya da yeni bir hat mı döşeneceğinin yapılacak fizibilite çalışması sırasında bütün alternatiflerin inceleneceğini ve bu çalışmanın sonucunda belli olacağını söyledi. Aynı hat kullanılacak olursa, Rusya'nın batı hattından sattığı gazın transferi için çeşitli alternatifler olduğunu belirten Bildacı, "diyelim ki aynı hattı kullanmaya karar verdik, Rusya da buna onay verdi. Batı hattından gelen gazı Mavi Akım'a aktarabiliriz. Şu anda kesin bir şey söylemek mümkün değil. Fizibilite çalışmasından sonra belli olur" dedi. Türkiye için büyük öneme sahip projelerin başında Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı, Mavi Akım doğal gaz boru hattı ve Şahdeniz doğal gaz boru hattı projeleri geliyor. Bu projelerle ilgili Gökhan Bildacı'dan aldığımız bilgiler şöyle: Mavi Akım'da ikinci hattın da deniz geçişi tamamlandı. Biz kendi tarafımızı bitirdik. Deniz geçişi tamamlandı. Ama Rusya tarafında hala eksik kalan bölüm var. Ne kadar eksik var onu da bilemiyoruz. Onlar bu yılın Kasım ayı gibi hazır olacağını belirtiyorlar. Onlara bağlıyız. Gecikmesi bizim avantajımıza değil: Gaza ihtiyacımız var. Enka-lntergen santralleri tamamlandı. Onlar yılda yaklaşık 5 milyar metre küp gaz çekecekler. Şahdeniz projesinin mühendislik çalışmalarını başlatıyoruz. Kendi taraflarında mühendislik çalışmalarını tamamlayıp, malzeme siparişi safhasına geldiler. Onda da hedef2005 yılının başı. Bu demektir ki 2005 yılının başında köprü kurulmuş olacak. Hazar'ı Yunanistan'a kadar bağlamış olacağız. AGENDA Avrupa 'nın 2005 yılında başlayıp 2020 yılına kadar devam edecekyaklaşık Yeter ki rekabet sağlansın. Rus gazına alternatif daha ucuz bir gaz Yunanistan sınırına kadar gelebiliyorsa, Avrupa'da rahatlıkla satılır. Türkmenistan da bu paketin içinde yer alıyor. 100 milyar metre küplük bir gaz açığı var. Bu açığı da Hazar'dan karşılamak istiyorlar. Yeter ki rekabet sağlansın. Rus gazına alternatifdaha ucuz bir gaz Yunanistan sınırına kadar gelebiliyorsa, Avrupa'da rahatlıkla satılır. Türkmenistan gazının da Türkiye üzerinden batıya pazarlanması konusunda girişimler vardı. Biz Türkmenistan tarafına görüşlerimizi bildirdik. Türkiye buradan 14 milyar metre küp gaz alacaktı. Ancak o tarihten bu tarihe kadar hiçbir gelişme olmadı. Türkiye başının çaresine bakmak için başka anlaşmalar yaptı. Bildacı:"Gaz fazlası yok. İstediğimiz zaman pek çok şirkete gaz satabiliriz." EğerTürkmenistan bir şekilde Azerbaycan ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya açılmak niyetindeyse, sonuna kadar desteğimiz var. Türkiye'nin anlaşmaları da sonsuza kadar gitmeyecek. Belli bir zaman sonra yine gaz ihtiyacı olacak. O zaman yine Türkmenistan'dan gaz almak mümkün. Ancak bu gazı alacak olan artık BOTAŞ değil, özel şirketler olacaktır. Gerektiğinde Türkiye'de de kullanılabilir. Ama 2005 yılına kadar Türkmenistan bağlantıları yapılırsa Avrupa hazır pazar. Avrupa'nın 2005 yılında başlayıp 2020 yılına kadar devam edecek yaklaşık 100 milyar metre küplük bir gaz açığı var. Bu açığı da Hazar'dan karşılamak istiyorlar. Bakü-Ceyhan'da inşaat ihale sonuçları bizim açımızdan belli oldu. MEP onay verdiği, açıklanabilir dediği zaman açıklanacak. Biz teklifleri değerlendirdik ve şirketleri belirledik. Ancak MEP'in bunları reddetme, değiştirme imkanı var. Onlar da onay verdikten sonra açıklanacak. inşaatın başlamasında da iki kriter var. Bir sürecin başlaması, bir de fiilen inşaatın başlaması. inşaatın fiilen başlaması, "inşaata başla" talimatı geldikten 6 ay sonra gerçekleşir. Boruların siparişleri verilecek. ilk boruların geliş zamanı 6 aydır. Buna göre 2003 yılının Mart ya da Nisan ayı olarak görünüyor. Ama inşaata başla talimatı geldiği an inşaat başlıyor. Belki boru döşeme başlamıyor ama, kampların kurulması, eğitimler, istasyonlarda binaların yapılması hemen başlayacak. Bunların prosedürü hazır. Biz sadece talimat bekliyoruz. İzmir'de EGEGAZ'ın kurduğu LNG terminalinin kaçak olduğu ve bu terminal yüzünden BOTAŞ'ın orada kurmayı planladığı LNG terminali projesinden vazgeçtiği söylentileriyle ilgili Bildacı "Geçmişte neler oldu bilmiyorum. Şu anda EGEGAZaçılmak istiyor ve müsaade edin diyorlar. Müsaade edecek merci biz değiliz" dedi ve şöyle devam etti: Yeni yasaya göre belli şartlar oluşmadıkça yeni bir gaz alım anlaşması yapmak yasak. EGEGAZ, bu şartlar oluşmadıkça yeni bir gaz anlaşması yapamaz. EGEGAZ, ancak LNG kargolarımızı oraya yönlendirmeyi kabul ettiğimiz takdirde açılabilir. Bize bu konuda başvurdular. Biz de şu anda bizim LNG terminalimizin işletme masrafı neyse aynı fiyatı önerirseniz, bu terminale bazı kargolarımızı göndeririz dedik. EGEGAZ'dan bir fiyat bekliyoruz. Uygun fiyat verirlerse, en azından EPDK'ya başvurulur. Çünkü lisansı onlar verecek. Şu anda orada mevcut bir terminal olduğu için BOTAŞ'ın bir terminal kurmasına gerek yok. � Doğal Gaz Dergisi 18 Temmuz -Ağustos 2002 Sayı 81
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=