TEKNiK BilGi Doğal gazla çalışan klimalar geliyor DDCİRL CiAZ ŞİMDİ DE SDCİUTACRK Rhmet Refik Partal Elektrik Mühendisi • ICDAŞ Natura/ gas usage in air conditioners ÖZET: Yıllardır ısındığımız doğal gaz ile şimdi de serinleyeceğiz. Hem de diğer yakıt türlerinin kullanıldığı klimalarda ödenen bedelin çok daha altında bir bedel ödeyerek. Şimdiye kadar uygulanan soğutma sistemlerine nazaran ucuz ve temiz olması doğal gazlı klimaları cazip hale getiriyor. Bu karlı durumu gören pek çok şirket daha şimdiden doğal gazla çalışan klima piyasasında yer almak için çalışmalarını tamamlamış durumdalar. Bu makalede doğal gazlı klimaların avantajları ve çalışma prensipleri özetlenmiştir. ABSTRACT: After using so/e/y tor heating, now its possible to make use of natura/ gas alsa in cooling. Natura/ gas is the c/eanest and the cheapest alternative to al/ kinds of other fuels that are used in air conditioning devices and this fact makes natura/ gas coolers very attractive tor those companies who want to increase their shares in the air conditioner market. This article summarizes the advantages of natura/ gas coolers and explains the working principles of these devices. Yıllardır ısındığımız doğal gaz ile şimdi de serinleyeceğiz. Hem de diğer yakıt türlerinin kullanıldığı klimalarda ödenen bedelin çok daha altında bir bedel ödeyerek. Şimdiye kadar uygulanan soğutma sistemlerine nazaran ucuz ve temiz olması doğal gazlı klimaları cazip hale getiriyor. Bu karlı durumu gören pek çok şirket daha şimdiden doğal gazla çalışan klima piyasasında yer almak için çalışmalarını tamamlamış durumdalar. Pazar payı yüksek Klima cihazları pazarı ABD, Avrupa ve Japonya'da lüks ürün olmaktan çıkıp ihtiyaç haline gelmiş durumda. Bu ülkelerde klima hem ısıtma hem de soğutma amaçlı olarak kullanılıyor. Ülkemizde de milli gelir arttıkça buna paralel olarak klima tüketimi de artıyor. 5 yıllık kalkınma planına göre pazarın her yıl % 20 artacağı öngörülüyor. Önümüzdeki dönemlerde Türkiye'de doğal gazın klimalarda kullanılması uygulamasına geçilerek yaygınlaştırılacak. Ülkemizde genelde ısıtma amaçlı kullanımının bilindiği doğal gazın ucuz, temiz, konforlu ve çevreci vs. gibi özellikleri daha pekçok alanda uygulanabilmesini teşvik ediyor. Halihazırda doğal gaz, sanayi tesislerinde, otoprodöktörler de dahil olmak üzere elektrik santrallerinde, pekçok organize sanayi bölgesinde yer alan muhtelif kuruluşlarda, İstanbul, Ankara, Bursa, Eskişehir ve İzmit şehirlerinde yer alan konut ve ticarethanelerde kullanılıyor. İstanbul'da kullanılan gazın yaklaşık % 75'i konutlarda, % 25'i ise sanayide kulTürü Doğal gazlı Elektrikli lanılıyor. İstanbul'da 410 civarında sanayi kuruluşu doğal gaz kullanıcısı olup, proses ve buhar elde etme, küçük sanayi atölyelerinde ve fırınlarda üretim amaçlı, cam ve kiremit imalatında ve tekstil sektöründe doğal gaz kullanıyor. Da(ıal gazlı sa(ıutma cihazı aynı zamanda ısıtma yapıyar Doğal gazlı soğutma sistemi Türkiye'de ilk kez IGDAŞ'ın Şişli ve Merter binasında uygulandı. Bu sistemin soğutma haricinde ısıtma ve sıcak su ihtiyacını karşılama yönü de var. Bu da merkezi tesisatlarda tüm ihtiyaçlara ortak cevap vererek kazan dairesi için fazla alan ihtiyacını azaltıyor. Merkezi tesisat kullanan işletmeler, Absorbsiyonlu Çiller olarak adlandırılan ve Doğal gaz, LPG, Sıvı akaryakıt, sıcak su veya buhar kullanabilen sisteme sıcak bakıyorlar. Kullanılan yakıtlar içinde başta ucuz olması gibi pek çok avantajı dolayısıyla da doğal gaza yöneleceklerini belirtiyorlar. Diğer sistemlere gOre daha ucuz Aşağıda doğal gazlı sistem ile elektrikli sistemin 1750 kW baz alınarak fiyat karşılaştırması yapılmıştır. Doğal gazlı Absorbsiyonlu Çiller ile Klasik Sistem arasında ilk yatırım maliyeti doğal gazlı sistemin bütün avantajları bir yana bırakılırsa yarı yarıya klasik sistemden yana gözüküyor. Ancak işletme maliyetinin ise Doğal gazlı sistemlerde daha düşük olduğu göze çarpıyor. Bu sistemde ilk yatırım maliyeti 3 yıl gibi bir sürede geri dönüyor. Yatırım Maliyeti isletme Maliyeti 429.000 $ 76.956 $ 256.000 $ 95.801 $ Sistemin çıkı, hikayesi ve çalıçma prensibi Absorbsiyonlu Çiller sistemi ilk patentini aldığı 1859'dan 1950'Ii yıllara kadar olan dönemde kaydettiği teknolojik gelişmelerle, 100 yılı aşkın bir süreden beri sanayinin hizmetinde bulunuyor. 50'Ii ve 60'Iı yıllarda büyük üreticilerce ticari amaçlı olarak ufak çapta revize edilen bu sitemler, ?0'li yıllarda bol miktarda mevcut ve maliyeti düşük olan elektriğin ön plana çıkmasıyla gündemden düşmüşler. Buhar sıkıştırma çevrim Do{lal Gaz Dergısl 70 Mart - Nıson 2002 Sayı 79
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=