Buderus KE�Dİ�_DEN _y.OĞJJŞMALI (Çok Yüksek Veri!llli) T�_RB.�LATORSUZ (SQrunsuz) KAZANLAR iLE "OMUR BOYU ÇOK YUKSEK PERFORMANS" 11 kW -19.200 kW Kapasite Aralığında 50 kW-1.200 kW Norm Kullanma Verimi: %109*
• 24 kW, 28 kW iki ayrı kapasite • Çok fonksiyonlu dijital gösterge • 24 kW kapasite • Özel türbin sistemi ile sıcak suya hızlı erişim • % 35 • 100 arası kademesiz güç modülasyonu ile yakıt tasarrufu ve çevre sağlığına katkı • Montaj plakası yardımıyla hızlı ve kolay montaj • Semboller yardımıyla kolay anlaşılabilir kumanda ünitesi • Haftalık program saati (standart aksesuar) • %30'dan %100'e kadar modülasyon ile yakıt tasarrufu ve çevre sağlığına katkı 8 ayrı emniyet sistemi Dijital arıza gösterme sistemi Çalışma ayarlarının elektronik olarak yapılabilme imkanı • Özel türbin sistemi ile sürekli sabit sıcaklıkta kullanım suyu temini DG/ L PG dönüşüm imkanı 3 yıl garanti �ft'1 Kombi .LLJ,.;. K&t Kaloriftti "'.,.� Mc,kniKaun � TütÜtCticiRDaEnTışSmıiHZıtb O 800 261 85 13 GENELDACITIM EMAS Maklna Sanayi A.Ş. Kore Şehitleri Cad. ıs ı Han No:40 Zincirlikuyu 80300 lstanbul Tel: (0212) 274 44 10 (Pbx) Faks: (0212) 274 46 10 - 274 45 54 Satış Bölge Temsllclllklerl: iSTANBUL (0212) Tel: 274 44 10 Faks: 274 46 10 - 274 45 54 ANKARA (0312) Tel: 353 83 06 (3 hat) Faks: 3:j,, 83 09 İZMİR (0232) Tel/Faks: 472 14 49 (4 hat) ADANA (0322) Tel: 233 86 83 (2 hat) Faks: 233 88 86 ANTALYA (0242) Tel(Faks: 313 09 02. 03 / 312 63 23 • 24 BURSA (0224) Tel/Faks: 271 57 79 SAMSUN (0362) Tel: 435 74 34 Faks 435 74 30 TRABZON (0462) Tel: 22125 00 (3 hat) Faks: 22125 03 www.emas.com.tr e-mall: satls@emas.com.tr SERViS ELGiNKAN TOPLULUĞU 23 kW kapasite Hassas sıcak su ayarı ve 10 1/dk debi ile istenilen konfor • 40 cm genışlik, bacalı modelde 28 cm, hermetik modelde 31 cm derinlikle her türlü mekana uyumlu • Çelik şasi ıle güçlendirılmış gövde • Atık gaz emniyet sensörü, donmaya karşı koruma, pompa blokajı önleme ve emniyet termostatı sayesinde maksimum emniyet • Işıklı arıza uyarı sistemi (Led) E.C.A. iSi GRU B U EMAR Satış Sonrası Müşteri Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş Tel: (0216) 305 55 04 • 305 07 24 Faks: (0216) 305 65 4 Servis Bölge Temsllclllklerl: ISTANBUL (0212) Tel/Faks: 258 64 65 • 258 94 5 ANKARA (0312) 353 83 00 (10 Hat) Faks: 353 19 O IZMİR (0232) Tel: 449 0651Faks: 449 06 52 �"'""�""• .. EMAR, KOBI kategorisinde, ! . '. 2001 Ulusal Kalite Büyı1k ÔdOlu sahibidir. � İ ·� -�✓ 1•
ĞU ELGINKAN TOPLULUĞU debi 28cm, ikle de ra� El - caret A,Ş. 05 65 43 8 94 52 i3 19 01 S,cakl,k: -30 'C, +80 •c PN10 Su, Yog, Yanıcı Olmo y on Gozlor PTFE Kumlu+Nikolli, Pirinç (MS 58) S,cakl,k: ·30 •c, +80 'C PN10 Su, YoQ, Yanıcı Olmay an Go.zJor PTFE Kumlu+Nikelli, Pirinç (MS 58) • S,cakl,k: -30 •c, +80"C Uygunluk: TSEK PNl 6 Su, Yog, Yanıcı Olmoy on Gozlor PTfE Kumlu+Nik.elli, Pirinç (MS 58) RAKORLU MiNi KURESH VALF S,cokl,k: -30"C, ..ao·c Uygunluk: TSEK PN10 Su, Yog, Yanıcı Olma yan Gazlar PTFE BakırBorv BoOlontılı, 0 15 mm S,cakl,k: -40 •c. +120 •c PN4 Uygunluk: TS 9809 Yanıcı Gozlor Kumlu+Nikelli, Pirinç (MS 58} PTFE Socakl,k: ·30 "C, +80 'C Uygunluk: TSEK PN16 Su, YCJO, Yanıcı Olmayan Gazlar PTFE Kumlu+Nikelli, Pirinç (MS 58) •• S,cokl,k: -40 'C,+120 •c PN40 Uygunluk: TS 9809 Yanıcı Gazlar Kumlu+Nikelli, Pirinç (MS 58) PTFE S,cakl,k: -30 •c. +80 'C Uygunluk: TS 3148 PN2 5 Su, Y<ıg, Yanıcı Olmayan Goxlor PTFE Kumlu+Nikelli, Pirinç (MS 58) GENEL DACITIM � e • ÜCRETSiZ TübticiDnınıaHıttı O 800 281 85 13 Elmor Tesisat Malzemesi Ticaret A.Ş. Tel: (0212) 251 70 06 (6hat) elmor@elmor.com.tr .. SERViS Emar Saoş Sonrası Müşteri Hizmetleri San. Ve Tic. A.Ş. Tel: (0216) 305 55 04 • 305 07 24 emarsatis@superonllne.com PN10 S,cakhk: -30 •c, +80 •c PTFE Su, Yog, Yanıcı Olmayan Gazlar Kumlu+Nikelli, Pirinç (MS 58) PN10 S,cakl,k: -30 •c, +80 •c PTFE Su, Yog, Yanıcı Olma y an Gozlor Kumlu+Nikelli, Pirinç (MS 58) PN16 S,cakl,k: ·30 'C, +80 'C Uygunluk: TS 3148 PTFE Su, Yog, Yanıcı Olma y an Gozlor Kumlu+Nikelli, Pirinç (MS 58) PN10 S,cakl,k: ·30 "C, +80 "C PTFE Su, Yog, Yanıcı Olmoyon GozJor Kumlu+Nikelli, Pirinç (f.AS 58) PN<I S,cokl,k: -40'C, +120"C PTFE Uygunluk: TS 9809 Yanıcı Gozlot Kumlu+Nikelli, Pirinç (MS 58) PN<I0 S,cakl,k: -30 'C, +150"C Uygunluk: TS 3148 PTfE Su, Yog, Yanıcı Olmayan Gozlor Kumlu+Nikelli, Pirinç (-'AS 58) •• PNl-16 S,cokl,k: -40"C,+120 'C PTFE Uygunluk: TS 9809 Yanıcı Gazlar Kumlu+Nikelli, Pirinç (-'AS 58) arr• EMAR, KOBI k.atepriainde, 2001 Ulusal Kalite BOyQk 0dOIQ uhlbldlr. PN16 S,cakl,k: -30 'C, +80 'C Uygunluk: TS 3148 PTfE Su, Yog, Yanıcı Olmoyon Gazlar Kumlu+Nikolli. Pirinç (MS 58) E.C.A: YILLARCA BERABER www.elmor.com.tr
2 Buderus KENDİNDEN YOĞUŞMALI TÜRBÜLATÖRSÜZ (Sorunsuz) KAZANLAR İLE 11 kW-19.200 kW KAPASİTE ARALIĞINDA ÖMÜR BOYU ÇOK YÜKSEK PERFORMANS KOMPAKT KAZAN: • Minimum boyutlar • Düşük kazan kütlesi • Az yer kaybı • Daha kolay yerleşim KENDiNDEN YO�UŞMALI KAZAN: • Yoğuşma ile yüksek yakıt tasarrufu LOGANO-PLUS SB 315-615-735 Kapasite Aralığı: 50 kW - 1.200 kW Kondens-Plus Alev Duman Borusu (Daralan kesitli, mikro-türbülasyonlu paslanmaz çelik alev duman borusu ile maksimum yoğuşma) Norm Kullanma Verimi: %109 DÜŞÜK SU HACiMLİ KAZAN: • Düşük durma kayıpları • Kesintili çalışabilme • Çabuk rejime girme • Çabuk tepki venme TÜRBÜLATÖRSÜZ KAZAN: • Sorunsuz çalışma, kolay temizlik imkanı • Türbülatörlerin kirlenmesi, aşınması ve çıkarılması gibi nedenlerle kazan verimi düşmez, performans kazan ömrü boyunca yüksek kalır. • Türbülatörlerin sorunları veya fuel-oil kullanılması nedeniyle işletmeci tarafından sökülmeleri kazan verimini düşürmekte ve yakıt tüketimini arttırmaktadır. • Harici eşanjör olmadığından daha az yer kaybı 3 TAM GEÇİŞLİ KAZAN: • 3 tam geçiş ve geniş ısı transfer yüzeyleri sayesinde yüksek su sıcaklıklarında bile çok yüksek verim (SB735 kazanda 6o·c dönüş suyu sıcaklığında, baca gazı sıcaklığı 70"C'dir.) • İlk yatırımdaki fiyat farklarını 2 ay - 2 yıl gibi kısa bir sürede amorti ederler. (Kapasite, yakıt cinsi ve kullanıma bağlı olarak) LOGAMAX-PLUS GB 112 Kapasite Kontrolü %0-%100 Aralığında Kapasite Aralığı: 11 kW - 480 kW endinden Yoğuşmalı Türbülatörsüz (Sorunsuz) Kapasite Aralığı: 1.000 kW - 19.200 kW ISISAN'IN YÜKSEK KALİTELİ SERVİS HİZMETİ İLE TÜRKİYE TEMSİLCİSİ www.isisan.com ISITMA VE KLİMA SANAYİİ A.Ş. MERKEZ: BestekAr �vki Bey Sokak, No.t Balmumcu• İSTANBUL Tel. (0·212) 288 96 96. 272 53 00, Fax. 272 22 32. 266 11 34 • o-mail: info@isisan.net SERVİS MÜDÜRLÜĞÜ : Ankara Asfaltı üzeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Ka<lıkoy • İSTANBUL Tel. (0-216) 325 80 80• Fax. 325 80 77 •e·mail: info@isisanservis.com AMANA SHOWROOM: Barbaros Bulvarı, No.38 Balmumcu• İSTANBUL Tel. (0·212) 266 08 04. 288 43 47, Fax. 288 43 68 • o-mail: amana@isisan.net KADIKÖY SHOWROO:M Ankara Asfa l tı üzeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy• ISTANBUL Tel. (0·216) 325 80 80• Fax. 340 40 17• e•mail: kadikoy.showroom@isisan.ne1 ANKARASHOWROOM :Akay Caddesi, No.22. Dedeman Oteli karşısı •ANKARA Tel. (0·312) 418 32 20 • Fax. 417 92 55• e-mai l: ankara@isisan.ne1 IZMIR SHOWROOM : Akçay Caddesi, No. 283 Emlak Bankası Konutları karşısı, Gaziemir, IZMIR Tel. (0·232) 251 30 50• Fax 251 91 81• e-mail: izmir@isisan.ne1 ADANA SHOWROOII: Turgut Özal Bulvarı, No.129 Migros karşısı· ADANA Tel. (0-322) 232 70 20 , Fax. 232 70 25• ••mail: adana@ i sisan.net BURSA SHOWROOII: Yalova Yolu,9 km. OVaakça• BURSA Tel. (0·224) 267 04 85 • Fax. 267 00 69 •••mail:bursa@isisan.net ANT�LYA.SHOWROOM : Ali Çetinkaya Caddesi, No.152 PTT karŞIS(• ANTALYA Tel. (0·242) 322 04 44 , Fax. 322 27 25 •o -mail: antalya@isisan.net ESKiŞEHiR SHOWROOM : Ceng� Topel Caddesi, No.258 Anadolu Universitesi karşısı• ESKİŞEHİR Tel. (0·222) 323 99 80 •Fax. 321 00 54• e·mail: eskisehir@isisan.ne1
Değerli Okurlar, Türkiye'nin doğal gaz arzında geçen yıllara göre bir fazlalık gözlenmeye başladı. Ekonomik kriz nedeniyle sanayinin yeterince gaz tüketmemesi önemli bir etken gibi görünüyorsa da, yeni doğal gaz hatlarının devreye girmesi ve mevcut hatlardaki kapasite artışı da arz fazlalığına yol açan etkenlerin başında geliyor. Mavi Akım projesinin tamamlanmasının ardından doğacak arz fazlalığını dengelemek adına BOTAŞ'ın Türkiye genelinde doğal gaz kullanımını artırmaya yönelik çalışmaları sürüyor. Dağıtım hatlarının ihale çalışmalarının yanı sıra, şehirlerde doğal gazın kullanımına yönelik pazarlama faaliyetleri de hız kazanmakta. İlk etapta doğal gaz kullanacak şehirler arasında yer alan Kayseri, Konya, Samsun ve İzmir önemli bir gaz tüketim merkezi olma özelliğini taşıyor. İzmir ve Ege Bölgesi, sanayinin yoğunlaştığı merkezler olduğundan enerji ihtiyacı da gün geçtikçe artmakta. Bu nedenle İzmir ve Ege Bölgesi'nde doğal gaz alt yapı yatırımları büyük önem arz ediyor. Yine doğal gazdaki arz fazlalığını dengelemek amacıyla gündeme gelen bir diğer proje de Yunanistan-Türkiye Doğal Gaz Boru Hattı. Bu projeyle ilgili mutabakat zaptı Mart ayı sonunda imzalandı. Anlaşmaya göre hattın 2005 yılına kadar tamamlanarak gaz geçişinin sağlanması gerekiyor. Türkiye'nin enerji tüketiminde, doğal gaz birincil enerji kaynağı olarak giderek artan bir öneme sahip olacak. "2. Uluslararası Petrol ve Doğal Gaz Kongresi" nde yapılan sunumlarda da bu dile getirildi. Doğal gazdan enerji üretimi büyük ölçekli santrallerin yanı sıra otoprodüktör sistemleri ve kojenerasyon ünitelerini kullananlar için de önem taşıyor. Özellikle kojenerasyon teknolojilerindeki gelişmeler, hem ilk yatırım maliyetlerinin geriye çekilmesini, hem de tesislerin daha efektif çalışmasını sağlıyor. Bu da kojenerasyon sistemini daha cazip hale getiriyor. Kojenerasyonun dünyadaki uygulamaları ve son teknolojik gelişmeleri, 23-24 Mayıs 2002 tarihlerinde İstanbul Swissotel'de düzenlenecek olan Uluslararası Kojenerasyon ve Çevre Konferansı ve Sergisi'nde bir kez daha gündeme gelecektir. Konferansın düzenleneceği günleri de kapsayan 20-26 Mayıs haftası "Kojenerasyon Haftası" olarak ilan edilmiş ve Konferansta en verimli kojenerasyon uygulamasını yapan kuruluşlara Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sayın Zeki ÇAKAN tarafından ödül verilmesine karar verilmiştir. Türk Tesisat Mühendisleri Derneği - TTMD tarafından düzenlenen tesisat sektörünün önemli bir toplantısı olan "6. Uluslararası Yapıda Tesisat ve Teknolojisi Sempozyumu" 30 Nisan-2 Mayıs 2002 tarihleri arasında, DOSİDER, ISKİD, İZODER ve TTMD tarafından desteklenen ISK-SODEX 2002 Fuarı, 2-5 Mayıs 2002 tarihleri arasında gerçekleşecek. Mayıs 2002 tarihinden itibaren sektörü hareketli günler beklerken, ekonomideki belirgin düzenleme de gelecek günler için daha umutlu olmayı sağlıyor. Gelecek sayımızda buluşmak üzere, En derin saygılarımızla, i1 Süleyman BULAK "lnternational Cogeneration and Environment Conference and Exhibition (JCCI 2002)" is an international respectable forum in which latest cogeneration techno/ogies and applications in abroad and in our country are debated. ICCI 2002 assembles renowned specia/ists of international cogeneration communities and give delegates opportunity to collect information from them. The 8th of ICCI Conference ICCI 2002 wi/1 be held on May 23-24, 2002 in lstanbul-Swissotel. The other important meeting of the lnstal/ation Sector, "5th lnternational lnstallations and Techno/ogies in Constructions Symposium (HVAC+R)", which is organized by TTMD wi/1 be he/d on 29 April-1May, 2002 in lstanbul Marmara Otel. One of the most important fairs of the Sector, ISK-SODEX 2002, which is supported by DOSIDER, ISKID, IZODER and TTMD wi/1 be held on May 2-5, 2002 in World Trade Centre. Alsa Turkey Construction 2002 lstanbul Fair, which has an important place in the sectoral activities, wi/1 be held on May 1-5, 2002 in TUYAP Fair and Congress Centre. 3
içindekiler DOĞAL GAZ LPG & FUEL OIL DERGİSİ Sahibi ve Yazı İşleri Md. Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. adına Founder and Editor in Chief on beha/f of Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Süleyman BULAK Yayın Danışmanı / Publishing Advisor Özkan AĞIŞ Yayın Yürütme Kurulu Editorial Executive Board Başkan / President Prof. Dr. Cahil ÖZGÜR (I.T.Ü.), Prof. Dr. Osman F. GENCELi (I.T.Ü.Makina Fak. ögretim Üyesi), Prof. Dr. Selçuk YAHŞi (O.D.T.Ü. ÖQretim Üyesi), Kemal BIÇAKÇI (Alarko), Yalçın KAYALIOĞLU(Aksan M.) Cem ERTEN (Türk DemirDöküm), Duran ÖNDER (Önder Ltd.), Ömer OĞUZ (Aymer), Eren S. INÖNÜ (Gökçe Brülörve ısı A.Ş. Gn. Koord.), Deniz ÜNAL (Koç Holding A.Ş. Etüt Proje Koord. Yrd.), Harman MİNASYAN (Sönmez Metal-Yeta), Haluk EREN (Erensan A.Ş.) Yayın Danışma Kurulu Editorial Board of Advisers Başkan / President Özkan AĞIŞ (Enka), Ali HELVACI (Mak. Yük. Müh./Bayındırlık ve iskan BakanlıQı Müsteşarı), H.B. Nezihi BERKKAM (Transbalkan), Gökhan BILDACI (Botaş), Süreyya POLAT (IGDAŞ) Fatih DÖNMEZ (IGDAŞ), İhsan FİNCAN (EGO), Gökhan YARDIM (Enerji BakanlıQı), Prof. Dr. Doğan ÖZGÜR (Y.T.Ü.), Prof. Dr. Ümit Doğay ARINÇ (YTÜ), Prof. Dr. Neşet KADIRGAN (Y.T.Ü. Müh. Fak. Rektör Yrd.), Prof. Dr. İsmail TEKE (YTÜ), Doç. Dr. Semiha ARAYICI (I.Ü.), Prof. Dr. Hikmet KARAKOÇ (Anadolu Üniversitesi), Lucio D'ANDREA (UN Economic Commission tor Europe), Adriano IDDA (ltalgas S.A.), Peter DRANFIELD (British Gas), Mehmet ÖZATA (Ak Enerji Elektrik), Kıvanç SUNMAN (Tokar), Ahmet AKÇA.OĞLU (Raysel), Fahir DALDAL (Schlumberger), Oğuz TÜRKYILMAZ (Meg), Rüknettin KÜÇÜKÇALI (lsısan), Ahmet BAŞARAN (Yakacık Valf San.), Cafer ÜNLÜ (lntervalf), Rüştü BOZACI (Entekser), Semih ABUT (Kimya Yük. Müh.), Sezar KAYALIBAY (Süpermatik), Dr. Murat AKDOĞAN (Baymak), Kemal BIÇAKÇI (Alarko), Hüseyin DEDEOĞLU (Hacı Ayvaz), Aydoğan AKYÜZ (Petrol Müh. Od.), Sabahattin SAYGIN (Ferroli), Yüksel KÖKSAL (Selnikel), Levent TAŞKIN (Vaillant), Osman F. ŞAYLIMAN (Valftek) YAYIN KURULU / Editorial Board Genel Yayın Yönetmeni -İdari Executive Editor • AdministraUve Reklam Md./Advertisement Mgr. Emine BANKOĞLU Genel Yayın Yönetmeni - Teknik Executive Editor - Technical Muhittin TEKMAN (İşi. Makina Müh.) Grafik Tasarım / Design Sinem AKÇA Metin Çevirileri/ Textual Translation Çağatay BERKYÜREK - /ngilizce Korhan KÜÇÜMEN -Almanca Abone ve Bilgi işlem / Responsible ofReaders andEpd Sibel GEZER YÖNETiM MERKEZi / EXECUTIVE EDITORIAL OFFICE TEKNiK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı Bahar Sok. Karanfil Apt. 2/11-13 80700-1 / Beşiktaş/lST. Tel: (0.212)-275 83 59 (pbx) - (0.212) 347 04 25 (pbx) Faks: (0.212)- 288 26 14 http: www.teknlkyayincilik.com e-posta: info@teknikyayincilik.com Ankara Temsilcimiz: Hızıroğlu Tanıtım - Ercan Hızıroğlu Tel: (0.312) 427 09 65 Fax: (0.312) 427 54 91 BASKI/PRINT: Esen Ofset Flyab: 3.500.000 TL. Yıllık Abone: 21.000.000 TL. (Ulaşım Hizmetleri ve KDV Dahildir) Yurtdışr Abonelik I Subscriplion For Abroad Sing/e copy price: 15 S (Europe) -20 $ (Overseas) Annual subscnf)tions : 70 S {Europe)- 90 S (Oııerseas) (Postage included) Cooğal Gaz LPG & Fuel Ol/ DerglsJ'ndo yayınlanan yaz, vo çizim/erin her hakkı mahfuzdur. lzln alınmadan, kaynak gösterilerek de olsa iktibH edllemıız. Yayınlanan tam yazılann sorumluluğu yazarlarına, lfanlann sorumluluğu ilan sıhlp/orlne aittir. table of contens .. GUNCEL Enerji Sorunları İkinci Enerji Arenası'nda Tartıııldı Ege Bölgesi ve İzmir Doğal Gaza Hazırlanıyor Türkiye - Yunanistan Doğal Gaz Boru Hattı Doğal Gaz Boru Hattı Dostluk Hattına Dönüıebilir İkinci Uluslararası Petrol ve Doğal Gaz Kongre ve Fuarı Doğu -Batı Enerji Koridoru Global Petrol ve Gaz Politikaları Hakkında İGDAŞ' ın Tecrübelerinden Yararlanmak Gerekir İzmit Türkiye'te Örnek Olacak 16 20 44 45 50 55 58 59 Traıı.,lııtion Doğal Gaz Şimdi de Soğutuyor Boru Üretimindeki Teknolojik Gelişmeler ve Çeliğin Yeni İmal Yöntemi Amity Oil ve TPAO Trakya'da Doğal Gaz Üretimine Başladı Shell, Sihirgaz'ı Satın Aldı 4. Petrol Şurası 24-24 Nisan'da Yapılacak Çukurova: Türkiye'nin İşgücü BP İstasyonlarını Yeniliyor BP'den Çevreci Bir Yakıt: Extra Fuel Oil Vaillant'ın 2002 Hedefleri Büyük Aygaz LPG Eğitim Programı İkinci Yılında Makedonya Türk Yatırımcıları Bekliyor lsısan'ın 2002 Yılı İkinci Bayi Toplantısı Gerçekleştirildi Doğu 2002 Fuarı İpragaz'dan Yangın Eğitimi TPAO Kuzey Marmara ve Değirmenköy Doğal Gaz Depolama Projesi'nde Konsorsiyumlar Belli Oldu Elektrik İletim Hallı Projelerinde Gelişmeler Aygaz'ın Eğitime Katkısı Sürüyor 74 70 86 60 60 62 62 62 62 64 64 64 66 66 66 66 68 68 Siemens Endüstriyel Teknik Hizmetler Yeniden Yapılanıyor 68 4 ÜRÜN TANITIMI Selnikel'den Autoflame Yakma Yönetim Sistemleri Dünyanın En Küçük 4 Gaz Monitörü Riken İzocam Foamboard 120 E.C.A.Yoğuşmalı Kat Kaloriferi ile Bireysel ısınmaya Çözüm Kazan Dosyası Demirdöküm Jetstream Serisi Dökme Dilimli Kalorifer Kazanı Alarko Carrier EDENA 3 Yeni Seri Uzun Ömürlü Kazan E.C.A. Merkezi Kazanları ve Boylerleri İle Güvenli ısınma Özköseoğlu Volkan Kalorifer Kazanları lsısan Ecostream Esnek Döküm Kazanlar Viessmann Vitoplex 100 Ferroli Yeni GN-N Döküm Dilimli Kazan lsıevi SteamHause Buhar Jeneratörleri Cazgır Kızgın Su Kazanları Üniversal Kompak! Buhar Jeneratörleri Erensan Kalorifer Kazanları Aktes Su Kazanları Brülör Dosyası Demirdöküm Riello Gaz ve Çift Yakıtlı Brülörler Alarko ALG Serisi Gaz Brülörleri Ferroli SUN Brülör Üret Makine Doğal Gaz, Fuel Oil, Motorin Yakıtlı Brülörler lsısan'dan MAN Brülörler Özköseoğlu'ndan Volkan Sıvı Yakıt Brülörleri Denko'dan Weishaupt W40 - W30 - W5 Motorin ve Gaz Brülörleri DÇD Brülörler Raysel Sıvı Yakıt Rotatif, Sıvı Yakıt / Gaz Kombine ve Endüstriyel Tip Gaz Brülörleri 88 88 107 107 90 90 90 92 92 94 96 96 98 98 100 100 101 lO'l 102 102 102 103 104 104 104 106 107
TABLOLAR İÇİNDEKİLER l DOĞAL GAZ. GÜNCEL ıtonbul, Ankara, Burıo, Eskiıehir ve İzmit iıin . Doğal Gaz Kullanılan Şehirlerdeki 111 İlgili Gaz Dağıtım Kuruluılarının Bilgileriyle Genel Toplam Doğal Gaz Tüketim Miktarlannın Konutve Sanayi Dağılımı (m3) 112 1. Şehirlerdeki Toplam Gaz Tüketim ve Alt Yapım Miktarlan 112 . Doğal Gaz Kullanılan Şehirlerdeki Abonelerin ve Gaz Kullananların Miktarsal Dağılımı 113 t İstanbul İGDAŞ'ın Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu 114 Abonelerin Dönemsel Değiıim Miktorı 114 5. Ankara EGO'nun Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu 115 Abonelerin Dönemsel Değiıim Miktarı 115 6 .Bursa BOTAŞ Bölge İıletme Md.'nün Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu 116 Abonelerin Dönemsel Değiıim Miktarı 116 7 .İzmit İZGAZ'ın Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu 117 Abonelerin Dönemsel Değiıim Miktarı 117 8. Eski19hir BOTAŞ Bölge lıletme Md.'nün Bilgileriyle Abonelerin Güncel Durumu 118 Abonelerin Dönemsel Değiıim Miktarı 118 9. Eski19hir Doğal Gaz Projesindeki Abonelerin Kullanımı İçin BOTAŞ Eskiıehir İıletme Md. Tarafından Onaylonmıı Ohazlann Çaıitlerine Göre Miktarsal Dağılımı 1 19 B. YAKIT FİYATI KARŞILAŞTIRMALARI l. Doğal Gaz Kullanılan Şehirlerdeki Yokıt Fiyatlarının Karıılajlırması İstanbul, Ankara, Bursa, Eskiıehir ve İzmit İıin 120 • 124 2. Konuıtardald Kullanım İıin Yakıt Korıılaıtırma (lsısan) 125 3. Sancıyideld Kullanım İçin Yakıt Karıılajlırma (lsısan) 126 C. GÜNCEL CİHAZ FİYATLAR! l. Kombilerin Çeıitlerine Göre Birim Fiyat Karıılajlırması 127 2. Kmanlann Çeıitlerine Göre Birim Fiyat Karıılaıtırması 128 3. Brülörlerin Çeıitlerine Göre Birim Fiyat Karıılaıtırması 129 4. Bocalann Çeıitlerine Göre Birim Fiyat Karıılajlırması 130 S. Sayııdann Çeıitlerine Göre Birim Fiyat Karıılajlırması 131 6. Radyatörlerin Çeıitlerine Göre Birim Fiyat Karıılaıtırması 132 D. ÜRÜN VE FİRMA BULMA REHBERLERİ 1. lsıtma Ohazlan İçin Ürün ve Firma Bulma Rehberi 133 2. Do6al Gaz Sayadan İıin Ürün ve Firma Bulma Rehberi 134 3. Do6al Gaz Baaı Sistemleri İıin Ürün ve Firma Bulma Rehberi 134 4. Borular İıin Ürün ve Firma Bulma Rehberi 135 MARCH -APRIL 2002 ISSUE 79 Sunuş 3 İlan Sayfaları İndeksi 6 Beltec 2002 İkinci Belediye 108 Ekipmanları Şehir ve Çevre Teknolojileri Fuarı Sektörümüzle İlgili Dünya'da ve Türkiye'de Düzenlenen 13 6 2002 Yılı Fuar, 13 7 Kongre,Konferans ve Sempozyumlar Takvimi Ürün Gruplarına Göre Firma Tanıtım İndeksi İlan Veren Firmaların Tanıtım Bölümü ICCI 2002 138 139 140 141 8. Uluslararası Kojenerasyon ve Çevre Konferansı ve Sergisi (bısert) 1 O 9 110 Abone Formu 142 5 ··�ı� � · �t�� \ \ TSE 11752 / iGDAŞ < _o;ay� • Ev tipi - Sanayi tipi ,,.... • # . � ıııt, - . .. • LPG oto iı.Ut iııtr idırı Q . �, ı,. • \.,,,. ·�. ' �� ,ı : il • • Pilli CE ÜRÜNLER YÖNETİM SAN. & TİC. LTD. İTEK Center: Seyrantepe Mah. Bulut Sok. No: 3 Seyrantepe / İst. Tel: (0212) 281 60 78 (pbx) Faks: (0212) 281 63 32 e-mail: i-tek@superonline.com
ii&S@ii,Ai,i•ffi f i r m a l a r A H AKNUR .................................... 63 HACI AYVAZ ............................ 23 AKFEL MÜH ............................ 33 HİMERPA ................................. 1 4 ALARKO CARRIER ..... Arka Kapak AYGAZ ..................................... 39 1-1 ICCI 2002 ............ lnsert 1 09-1 1 O B BELTEC .................................. 108 BP ............................................ 31 BORENTES .............................. 35 BORUSAN ............................... 37 BOSCH EL ALETLERİ .......... 81 -95 ISIEVİ ....................................... 75 ISISAN ................. Ön Kapak/ 2-7 İLETGAZ ................................ 101 İMMERGAZ .............................. 83 İPRAGAZ ................................. 49 İTEI< ........................................... 5 İZOCAM .................................. 91 C- Ç K CAZGIR KAZAN ....................... 65 ÇUKUROVA iSi ....................... 73 ÇUKUROVA İTHALAT ............. 93 l<ALEKALIP ............................... 77 M-N MAVİLİ .................................... 15 D NİCE&NİCE .............................. 53 DEMİRDÖKÜM ....................... 1 3 DENKO .................................... 71 DESA - OTAK ........................... 67 0-Ö ÖNDER ................................... 72 DOĞANA!< .............................. 48 P-R E PERPA DOĞAL GAZ ................ 8 7 ELEKTRODİNAMİK .................. 97 RMG ........................................ 61 ELMOR ...................................... 1 RAYSEL .................................... 42 ELSEL ......................................... 9 ROTEI< ....................................... 8 EMAS ....................... Ön Kapak İçi EMSA ....................................... 43 ENERSİSTEM ............................ 79 ENTEl<SER ................................ 69 s SELNİl<EL ....................... 10-40-41 SİSTEM TEKNİK ....................... 85 SÜPERMATİI< ........................... 19 F T G FERROLİ ................................... 25 TARGAZ ................................... 89 FİOGAZ .................................... 27 u ÜNİVERSAL MAi<..................... 29 GÖKÇE MAl<TES ....................... 12 V - W GÜRKOMP ....................... 99-105 VIESSMANN ............................ 1 1 6
%1 09 VERiMLi* � Buderus KENDiNDEN YOĞUŞMALI DUVAR TiPi KAZANLAR iLE ÇOK YÜKSEK PERFORMANS KALİTESİ KANITLANMIŞ TASARIM • Avrupa'nın en çok kullanılan yoğuşmalı kazanı (1,5 milyondan fazla çalışan cihaz) • 1980'den günümüze sürekli geliştirilen Buderus duvar tipi yoğuşmalı kazan imalatı • Kalitesi ve dayanımı en uzun süre denenmiş, güvenirliği en yüksek yoğuşmalı kazan • Buderus'un kuruluş tarihi: 1731 • Buderus'un ilk döküm kazan imalat tarihi: 1898 UZUN ÖMÜR • 25 yıldan fazla ömür • Özel AI-Si-Mg alaşımı döküm gövde ile çok yüksek korozyon dayanımı (lüks otomobil markalarının yeni motor bloklarında tercih ettikleri malzeme) • Kalifiye ekiplerle yaygın ISISAN servis hizmeti * ÖZEL YANMA TEKNİĞİ İLE %109 NORM KULLANMA VERİMİ • Baca gazındaki gizli ısıyı aldığı için %1 09'a ulaşan norm kullanma verimi • Çok geniş yüzeye sahip eşanjör sayesinde yüksek su sıcaklıklarında bile çok yüksek verim (75/60 sistemde %105 Norm Kullanma Verimi) • %0-%1 00 arasında kapasite kontrolü (%30-%100 arasında alev boyunu ayarlayarak, %30'un altında pompa kontrolü ile) • Oransal brülör ile hem yakıt hem de hava tarafında yapılan modülasyon sayesinde mükemmel yanma İLERİ OTOMASYON TEKNOLOJİSİ • Tam otomatik kontrol ve konfor • Bilgisayar kontrollü (UBA) • Programlanabilir ERG oda termostadı ile oda sıcaklığına göre kontrol imkanı • Opsiyonel dış hava modülü ile hem dış hava sıcaklığına göre kontrol imkanı • İç ve dış hava sıcaklıklarının aynı anda kontrol edilmesi sayesinde ısıtma eğrisi otomatik olarak tespit edilir ve kullanıcı müdehalesine gerek kalmaz. • Standart teslimat kapsamındaki gelişmiş ERG panel ile iç hava sıcaklığına göre kontrol yapılıp, Parti-Tatil-Gece işletmeleri seçilebilir ve 70 adet farklı saat programı yapılabilir. TAM KONFOR VE GÜVENLİK • Tam güvenlik sistemi • Düşük gaz basınçlarında (8 ile 50 mbar aralığında) çalışabilme imkanı • Düşük voltajda (180 V'a kadar) çalışabilme imkanı • NASA'nın uzay gemileri için geliştirdiği özel ateşleme metodu ile sessiz ve emniyetli ateşleme sistemi • Yerden tasarruf (kompakt yapı, duvara montaj imkanı) • Sessiz çalışma (Bir kütüphanede hedeflenen ses seviyesi yaklaşık 40 dbA'dir. Yoğuşmalı kazanların ses seviyesi yaklaşık 38 dbA olup, ara kapasitelerde 23 dbA'e kadar düşer.) • Doğal Gaz veya LPG ile kullanılabilme imkanı • Her an sıcak su (entegre veya harici boylerli modellerde) • Çevreci kalorifer kazanı (LOWNOX),"Mavi Melek" amblemi • Hermetik ve bacalı kullanılabilme imkanı ISISAN'IN YÜKSEK KALİTELİ SERVİS HİZMETİ İLE TÜRKİYE TEMSİLCİSİ www.isisan.com ISITMA VE KLİMA SANAYİİ A.Ş. MERKEZ : BestekAr Şevki Bey Sokak, No. l Balmumcu • ISTANBUL Tel. (0·212) 288 96 96 • 272 53 00 • Fax. 272 22 32 • 266 11 34 • e-ma i l: info@lslsan.net SERViS MÜDÜRLÜĞÜ : Ankara Aslallı Ozeri. Onur Sokak. No.16 Koşuyo l u, Kadıköy• İSTANBUL Tel. (0·216) 325 80 80 • Fax. 325 80 77 • e-mail: inlo@ lsisansorvis.com AMANA SHDWROOM : Barbaros Bulvarı, No.38 Balmumcu • ISTANBUL Tol. (0-212) 266 08 04 • 288 4347 • Fax. 288 43 68 • e-mail: amana@islsan.ne1 KADIKÖY SHDWROOM : Ankara Asfaltı Ozeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy• İSTANBU L Tel. (0·216) 325 80 80 • Fax. 340 40 17 • e-mail: kadikoy.showroom@i�san.ne1 ANKARA SHDWROOM : Akay Caddesi, No.22 Dedeman Oteli karşısı• ANKARA Tel. (0-312) 418 32 20 • Fax. 417 92 55 • •-mail: ankara@isisan.neı İZMİR SHOWROOM: Akçay Caddesi, No. 283 Emlak Bankası Konuiları karşısı, Gaziemir · IZMIR Tel. (0-232) 251 30 50 • Fax 251 91 81 • e-mall: lzmir@isisan.ne1 ADANA SHOWROOM : Turgut Özal Bulvarı, No.129 Mi gros karşısı• ADANA Tel. (0·322) 232 70 20 • Fax. 232 70 25 • e-mail : adana@isisan.net BU RSA SHOWROOM : Yalova Yolu, 9 km. Ovaakça• BU RSA Tel. (0·224) 267 04 85 • Fax. 267 00 69 • e-mail: bursa@isisan.ne1 ANTALYA SHOWROOM : Ali Çeliııkaya Caddesi, No.152 PTT karşısı •ANTALYA Tel. (0·242) 322 04 44 • Fax. 322 27 25 • e-mail: antalya@isisan.net ESKİŞEHİR SHOWROOM : Cengiz Topel Caddesi, No.258 Anadolu Üniversiıesı karşısı • ESKiŞEHiR Tel. (0-m) 323 99 80 • Fax. 321 00 54 • e-mail: eskisehiı@isisan.net 7
8 ■ BACA ÇEKiŞ ■ ■ K�OLOJISI Kullanıldığı Durumlar • Baca çapının yetersiz olması • Yatay mesafenin düşey mesafeye oranının 1/4'ü geçmesi • Birden fazla kazanın bir bacaya bağlanması • Şönt baca problemlerinde • Baca yüksekliğinin yeterli olmayışı • Yoğuşma sorunu olan bacalarda so·c atıkgaza dayanım adyal ya da aksiyal pervane seçeneği 50-6500 m3Jh kapasite seçeneği Korozyona dayanıklılık • Açılabilir 2 parça dökme alüminyum gövde • Sessiz, titreşimsiz ve yalıtımlı motor • Motor soğutma menfezli gövde EBC 12 Kontrol Ünitesi • Baca çekişine göre otomatik motor devir ayarı • 5-150 Pa hassas basınç sensörü • 1-4 kazan bağlama olanağı • Şönt baca bağlantı olanağı • 3 dk. ilave çalışma süresi • İlave termostat EFC 18 Katı Yakıt Regülatörü • Dijital hız ayarı • ısı sensör kumandalı • Dokunmatik folye starter • Şömineyle birlikte çalışma ve durma r�tek ENERJİ VE BACA SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. 19 Mayıs Mah. İnönü Cad. Sümer Sk. Sümko Sitesi M-7 Blok No:3 81090 Kozyatağı · İSTANBUL Tel: 0216.362 26 70 Faks: 0216.362 06 49 E-mail: satis@rotek.com.tr Web: www.rotek.com.tr
örüklü Sayaçlar DiKKAT! DAiREHlzoE GAZ KOKUSU DUYARSANIZ • ODIIW.TI.N�Ylı.lN� •T\iM�\'I�� • ..a,,ıı,.,ç.tnvtW:AtQYNUıUı..... • �DUOIIU.OıHl�ICAMIU.v,ııt . nr.ıtfflll(,ı�Çfı(Ml[TIN - tıuÇAI.M.l'f'IN , OAZU,c;ı,ı,J$,\lıl�KAH.llM • SAYAÇVANA,.,.W:OlıOuı'ı'ı\NM.Nllıı.AMT* 187 NOW TELEFONA HABER VERiN tı&.Cnıw: OOM'VUU.IIIIQCı.ltient-.ı.o,tılll� \'AMA"AQU.ff, ® ELSEL Gaz Armatürleri San. ve Tic. A.Ş. Çavuşoğlu Mh. Yalnız Selvi Yolu No.9 81430 Kartal/lST. Tel : (0216) 306 48 60 ( 4 Hat ) Fax : (0216) 374 51 53 e-mail : elsel@elsel.elster-group.com Doğalgaz rV LPG uygulamalarında - CD,. u'!.. ımnıı �.�lfor� �AMCQ; T * Temperature Compansation Sıcak! ık değişimlerinin getirdiği ölçme farklarını giderici sistem ELSTE, AMCO ıncııt Sayaçlar; 9
MIHI M-c.$ tA MJl,0.A. syucm,L "o. MNJılJ(416 �A,,ııır,J«-\...4" � o o o o o o AUTOFI.AME® * Basınç / Sıcaklık Set Noktası PID Kontrolu * Çok Hassas (0.1 ° ) Yakıt / Hava Ayarı * Mükemmel Yanma, Verim Artışı * 3 adet Servo Motor Sürücü Kanalı *Anlık (% olarak) Yakıt Ölçümü * Yüke Bağlı Kazan Sıralaması (IBS) * 3 Ayrı Yakıt İçin İşletme Bilgisi (Bir Yakıttan Diğerine Kolayca Geçiş) * Mikroişlemci Kontrollu * Autoflame E�A ve DTI Modülleriyle Bağlantı * Trim Kontrol imkanı (EGA Modülüyle Birlikte) * 20x2 Satır LCD Ekran
Kondensasyon tekniği ile yüksek enerji tasarrufu. Yeni Yltııılec Orlln � [JJ ,...... lalıt llllraıu Buna Salıf tııırıııu Anlceıa ..... tııırıııu Al Rız■ CIGn:en C■ıL ıcaı- Malı. Al Suavi Slc. No.23/2 lt Mııtiıeıl No.2/3 lııııır ,oııı ı.ıan oıı10 ........-. T�ılıul 18130 Buna Tel.: 0312/2324100 PbX Tel.: 0224/2417333 PbX Fu: 0312/2324102 =--·-- F■ıc 0224/241738S IE�MANN cam ısı Tekniği
FABRİKA GENEL DAĞITIM 12 A İthal Fransız teknolojisi ürünü De Dietrich döküm doğolgaz kazanı, Dijital Türkçe Diematik Paneli ile akıllı kazan, A De Dietrich'in Dijital Diematik Paneli, sizi kazan dairesinin bütün sıkıntılarından kurtarıyor, %91 yıllık işletme verimi sağlıyor, A Basit komut sistemiyle kendini otomatik olarak yönlendiriyor, yüksek yakıt tasarrufu ve %93 yanma verimi sağlıyor. DOĞALGAZ BRÜLÖRÜ A Gökçe Thyssen ve Gökçe Cuenod Brülörleri yüksek randımanlıdır A Sessizdir A Çift emniyetlidir A Ekonomiktir A Her kazana uyar A Titreşim yapmaz A Karşı Basınçlıdır A Gökçe Brülörleri teknolojide 1 numaradır. Gökçe 30 yıldır apartmanlardan otellere, sitelerden fabrikalara ve modern iş merkezlerine kadar her çeşit müşteriye kaliteli hizmet veriyor. •• GOKCE-Thyssen FUEL OIL BRÜLÖRÜ GÖKÇE Brülör ve lsı Sanayii Ticaret A.Ş. Davutpaşa Cad. Ser�ekale Sok. 11 Topkapı - İstanbul Tel: (0212) 481 94 15 - 16 Faks: (0212) 481 94 23 http://www.gokce.com MAKTES Makina TesisatveTicaret A.Ş. Necatibey Cad. 18 80030 Karaköy - İstanbul •ısıtma merkezi•
1D DemirDöküm Dört Mevsim Dostunuz � Türk Demir Döküm Fabrikaları A.Ş. Genel Müdürlük : (0224) 714 82 00 • İstanbul : (0216) 425 69 00 • Ankara : (0312) 245 02 11 • İzmir : (0232)469 96 94 •Adana : (0322) 459 30 96 • Antalya : (0242) 313 13 85 ıç Servis Yöneticiliği: (0216) 595 00 25 www.demirdokum.com.tr
14 Hawk White FERNOX HawkWhite J0INTING COMPOUND DOGALGAZ MACUNU TÜRKİYE TEK YETKİLİ DAĞITICISI • HIMERPA HAVALANDlAMA-İZOLASYON MALZEMELERİ PAZ. TİC. A.Ş. Esentepe, Müselles Sok. Kartal Apt. No: 5 Zincirlikuyu/İST. Tel : (0.212) 274 29 18-19, 274 92 97 Fax: (0.212) 211 52 35
- YANGIN VE GAZ ALGILAMA SİSTEMLERİ Optik duman detektörü İyonize duman detektörü Sıcaklık artış hızı detektörü Sabit sıcaklık detektörü Detektör soketi Doğalgaz detektörü LPG detektörü Karbonmonoksit detektörü Yangın alarm santralı Tekrarlayıcı panel Gaz alarm santralı Yangın alarm butonu Elektronik korna Flaşör Röleli detektör Paralel ihbar lambası mavili EN-ISO 9001 @il •KALiTE" bizde büyük harflerle yazılır Certifıcate Nr. 36470 MAViLi ELEKTRONiK TiCARET VE SANAYi A.Ş. Ümraniye TR - 81 250 lstanbul Tel: (0216) 611 98 00 (pbx) Faks: (0216) 61 1 98 05 e-mail: mavili@mavili.com.tr web: www.mavili.com 1 5
GÜNCEL ısnerJI sorunları 2. ıınerii ıırenosı·ndıı eare,.,ıdı söyledi. Bu konularda teknik bilgi verdiklerini ve mevzuat hazırlanırken, tüm tarafların katılımının sağlanması gerektiğini bildirdi. Stratejik Teknik Ekonomik Araştırmalar Merkezi (STEAM) tarafından ikincisi düzenlenen Enerji Arenası, hararetli tartışmalara sahne oldu. Enerji sektörünün önde gelen isimlerinin buluştuğu toplantıda enerji sorunları bir kez daha dile getirilerek çözüm arayışları sürdürüldü. AB Türkiye Temsilciliği Büyükelçisi Karen Fogg Enerji Bakanı Zeki Çakan ise enerji alanında uyguladıkları politikaları "sektörün liberalleşmesi, enerji piyasasında rekabet ortamı yaratılarak sektör verimliliğinin Toplantının ilk günü açış konuşmasını gerçekleştiren Prof. Dr. Doğan Altınbilek, enerjinin son beş yılda en çok tartışılan konular arasında üst sıralarda yer aldığını söyledi. Enerji sektöründe liberalleşmeyi sağlayacak düzenlemelerin yapıldığı dönemde ele alınacak ve tartışılacak çok önemli kararlar bulunduğunu belirten Altınbilek, "böyle bir zamanda 2. Enerji Arenası'nda sektörün geleceğinin irdelenmesinin, sorunların ve çözüm önerilerinin siyaset, kamu ve özel teşebbüs uzmanlarınca bir kez daha serbestçe dile getirilip tartışılmasının son derece yararlı olacağını ümit ediyorum" dedi. AB Türkiye Temsilciliği Büyükelçisi Karen Fogg, AB'nin enerji konusuna bakışını anlattığı konuşmasında, aday ülkelerin dikkat etmesi gereken noktalar üzerinde durdu. Aday ülkelerin AB'nin gaz ve elektrik direktiflerine mutlaka uyması gerektiğini belirten Fogg, mevzuatın doğru belirlenmesinin çok önemli olduğunu artırılması ve şeffaflığın sağlanması; doğunun zengin enerji kaynaklarının batı piyasalarına taşınmasında Türkiye'nin enerji koridoru işlevini üstlenmesi; enerji talebinin karşılanmasında dışa bağımlılık oranı giderek artan ülkemizde enerji güvenliği için kaynak çeşitlendirilmesine öncelik verilmesi; enerji kaynaklarının değerlendirilmesi ve tüketilmesinde çevre ile etkileşimin dikkate alınarak sürdürülebilir kalkınmanın hedef seçilmesi; yeni enerji teknolojileri çalışmalarının yoğunlaştırılması" olarak açıkladı. "Yeniden yapılanma çalışmalarının tamamlanması ve piyasanın işlerlik kazanmasını takiben Enerji Bakanlığı sadece makro düzeyde enerji politikalarını düzenleyecek olup, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu ise piyasanın belirlenen makro politikalarla uyumlu çalışması için piyasa içi kontrol, düzenleme ve denetleme faaliyetlerini yürütecektir" diyen Bakan Çakan, Türkiye'nin özellikle yatırımcılar açısından çok değişik alanlarda projeler üreten bir pazar olduğunu belirterek, tüm yatırımcıları Hazar Havzasını ve Orta Doğu'yu Akdeniz'e, Balkan ülkelerine ve Avrupa'ya bağlayan güzergahların kesişme noktasında yer alan istikrarlı ve güvenli Türkiye'nin gelişen ve liberalleşen enerji pazarında yer almaya davet etti. 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Türkiye'nin yeni bir döneme girdiğini belirterek başladığı konuşmasında Türkiye'nin, AB ile uyum sağlayacak şekilde kendine çeki düzen verme zamanının geldiğini söyledi. Türkiye'nin bir geçiş devresinde olduğunu söyleyen Demirel, "bu dönemi başarıyla geçmemiz lazım. Liberalleşme, rekabetin denetlenmesi ve tanzimi yeni bürokrasiyi getirecektir. Bürokrasi bağlayıcı olduğu takdirde liberalleşmeden beklenen gelişmeyi sağlayamayız" dedi. Türkiye'nin enerji konusunda dışa bağımlılığını azaltmak ve kendi 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel Do�ol Gaz Oergısi 16 Mart • Nisan 2002 Say, 79
imkanlarını mutlaka kullanmak zorunda olduğunu vurgulayan Demirel, enerji yatırımları için önemli olma kimliğini koruyarak yerli ve yabancı yatırımcıyı cezbetmesi gerektiğini söyledi. GÜNCEL konulu oturumda yaşandı. "Enerji Sektörünün Geleceği" konulu oturumun konuşEnerji Bakanı Zeki Çakan Oturumun konuşmacıları arasında yer alan BOTAŞ Genel Müdürü Gökhan Bildacı, son günlerde doğal gaz fazlalığı yaşandığı ve Türkiye'nin kullanmadığı gazın parasını ödemek zorunda kalacağı yolundaki iddiaların gerçekçi olmadığını söyledi. macılarından Enerji Bakanlığı Müsteşarı Doç. Dr. Yurdakul Yiğitgüden, Türkiye enerji sektörünün projeksiyonlarına değinirken, özelleştirme idaresi Başkan Yardımcısı Demi'r Erman, enerjide özelleştirme uygulamaları konusunda bilgi verdi. Özelleştirmede gelir elde etmenin ön planda tutulduğunu söyleyen Erman, "oysa Hazine'nin üzerindeki yükün kaldırılması daha önemli bir konudur" dedi. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşar Yardımcısı Şevki Eminkahyagil ise konuşmasında, yeni dönemde enerji yatırımları ve üretiminin nasıl olacağı konusuna değindi. Yeni üretim projelerinin tamamen özel şirketlerce ve otoprodüktör yöntemiyle gerçekleştirilmesinin beklendiğini söyleyen Eminkahyagil, bu yatırımların yetersiz kalması durumunda kamu kuruluşlarının tekrar devreye girebileceğini bildirdi. Danıştay 1O. Dairesi'nden Yahya Şahin ve A.Ü. Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Ali Ulusoy ise yasaların sektörün gelişimini nasıl belirleyeceğini anlattılar. Enerji Arenası'nın en hararetli tartışmaları "Enerji Kaynakları, Global Politika Uygulamaları ve Stratejiler" Ekonomik krizin doğal gaz kullanımını olumsuz yönde etkilediğini bildiren Bildacı, bununla ilgili aldıkları önlemleri doğal gazın fiyatının düşürülmesi, sanayicilere ödeme kolaylığının sağlanması olarak sıraladı. İnşaatı süren BO santrallerinin devreye girmesiyle gazda bir fazlalık yaşanmayacağını söyleyen Bildacı "bu yıl da take or pay'e girmeyeceğiz" dedi. Soldan sağa:Selahattin Çimen, Gökhan Bildacı, Ahmet Altınel, Doğan Yemişen iletim ve dağıtım hatlarıyla ilgili çalışmaların da hızla sürdürüldüğünü açıklayan Bildacı, 20 yılda Türkiye'nin altının boru hatlarıyla örüldüğünü söyledi. Enerji Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürü Selahattin Çimen, yeni piyasa yapısında şeffaflığın ve gerçek fiyatların uygulamasını sağlamak için geçiş döneminde yapılması gerekenleri anlattı. Bu dönemde yeni ve yenilenebilir kaynakların teşvik edilmesi için çalışmaların sürdüğünü ve hazırlık dönemi sonuna kadar bir çerçeve oluşturulacağını söyledi. "Ülkemizin enerji politika, strateji ve uygulamalarını, global politikalar, stratejiler ve uygulamalardan bağımsız düşünmek mümkün değildir" diyen Çimen, globalleşen dünyada, global politika ve uygulamalarla entegre edebildiğimiz ölçüde ülkesel politika ve uygulamaların sürdürülebilir olacağını belirtti. Oturumun temsilcileri arasında yer alan özel sektör temsilcileri ise yaşadıkları zorlukları anlatarak, sorunlarını aktarıp, çözüm beklentilerini dile getirdiler. ELSI AD Başkanı Mehmet F. Özata sektörün her noktasıyla durmuş olduğunu, sanayicilerin pahalı ve kesintili elektrikle başbaşa kaldıklarını söylerken, HESI AD Başkanı Fahrettin A. Arman, hidrolik potansiyelin yeterince değerlendirilmediğini, yatırımların önündeki engelleri sıraladı. EMSAD Başkanı Sami Sevinç ise, elektromekanik sanayiye önem verilmesi gerektiğini vurgularken, AKFEN Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, kömür kaynağının ihmal edildiğini belirtti. Shell Gas & Power Turkey Genel Müdürü Nusret Cömert, doğal gaz yasasına değindiği konuşmasında piyasa kurallarının önümüzdeki dönemde önem kazanacağını söyledi ve "bu kuralların piyasada belli standartları korumasına ve yeni yatırımcıların bu ticari faaliyete girmelerinin sağlanmasına ihtiyaç vardır" dedi. Gaz de France Türkiye Genel Müdürü Sezer Türktan ise sektörde mutlaka yer alması gereken yabancı sermayenin, bürokraside güvenilirlik, yasalarda açıklık ve şeffaflık aradığını söyledi. DoOal Gaz Dergisi 17 Mart • Nisan 2002 Soy, 79
Enerji Arenası'nda tartışılan konular arasında Yasal ve Finansal Sorunlar da yer aldı. Andersen Enerji Grup Müdürü Ethem Kutucular, oyunun kurallarını görmeden yerli ya da yabancı hiç kimsenin yatırım yapmayacağını söylerken, PricewaterhouseCoopers Şirketi'nin ortaklarından Faruk Sabuncu, vergi uygulamalarındaki yanlışların yatırımların önündeki önemli engellerden biri olduğunu belirtti. Oturumun iki yabancı konuğundan ABD Büyükelçiliği Ticaret Ateşesi John Breidenstein, hükümet ile özel sektör arasındaki koordinasyonun artırılması gerektiğini söyledi. "bu dönemi başarıyla geçmemiz lazım. Liberalleşme, rekabetin denetlenmesi ve tanzimi yeni bürokrasiyi getirecektir. Bürokrasi bağlayıcı olduğu takdirde liberalleşmeden beklenen gelişmeyi sağlayamayız" Türkiye'de projelerin durma noktasına geldiğinin Breidenstein tarafından da dile getirilmesi dikkat çekiciydi. Abn Amro Enerji Sektörü Direktörü Simon Wilde ise Wilde, liberalleşme sırasında lngiltere'de enerji fiyatlarının önce yükseldiğine, ardından düştüğüne dikkat çekerek, geçiş dönemi uygulamalarından örnekler verdi. TÜSIAD Enerji Başkanı Arnold Hornfeld ise, artık konuşma noktasından uygulama noktasına gelinmesi gerektiğini belirterek başladığı konuşmasında, geçmişteki hatalardan ders alarak yatırım yapacak firmalarla oturup, önyargısız olarak AGENDA fikirlerinin alınıp şartların hazırlanması gerektiğini söyledi. Enerji yatırımlarının herhangi bir yatırım gibi görülmemesi gerektiğini vurgulayan Hornfeld, yatırımın nerede ve nasıl yapılacağının, hangi kaynağın kullanılacağının stratejik bir konu olduğunu kaydetti. Piyasa düzenlemeleri yapılmadan, özelleştirme yapmanın en büyük hata olduğunu belirten Park Holding Enerji Grup Başkanı Cengiz Güneş, yeni yasaya göre Kurul atanmadan, yönetmelikler belirlenmeden yapılan uygulamalarda mevcut sözleşmelerin sorun yarattığını söyledi ve alt yapı yatırımlarında yasal ve idari uygulamalarda dikkat edilmesi gereken noktalara işaret etti. AB Komisyonu Türkiye Temsilciliği Sektör Müdürü Gürbüz Gönül, AB direktiflerine uygun olarak çıkarılan yasaların yanı sıra, ikincil mevzuatların da direktiflere uyumlu olarak çıkarılmasının önemine dikkat Çözüm Platformu'nda da Meclis'te bulunan siyasi parti temsilcileri (MHP Milletvekili Bedri Yaşar, DSP Milletvekili Prof. Dr. Ziya Aktaş, ANAP Milletvekili Cengiz Altınkaya, DYP Milletvekili Oğuz Tezmen, SP Milletvekili Cevat Ayhan, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Dr. Mehmet Hilmi Güler), enerji konularındaki görüşlerini dile getirdiler. Oturumun diğer konuşmacıları ise Enerji Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Fikret Baran, Rekabet Kurulu Başkan Yardımcısı İsmail Hakkı Karakelle, TETAŞ Genel Müdürü Hayrettin Yıldırım, EÜAŞ Genel Müdür Yardımcısı Muzaffer Başaran, Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Nihat Özdemir, Ere Holding Yönetim Kurulu Başkanı Reşat Köymen, Doğan Holding Enerji Direktörü Yahya Uzdiyen, Enka inşaat Genel çekti ve reorganizasyon, proje hazırlama ve personel eğitimi konularında EPDK'ye destek vereceklerini söyledi. Soldan sağa: Mehmet F. ôzata, Fahrettin A. Arman, Sami Sevinç, Hamdi Akın, Nusret Cömert, Sezer Türktan. ikinci günün konuşmacıları arasında siyaset temsilcileri ağırlıklıydı. En az 20 yıllık periyodlarla enerji planlamalarının yapılması gerektiğini söyleyen TBMM Başkan Vekili Yüksel Yalova, belirli bir enerji politikasının oluşturulamadığını ve bunun sorunlara yol açtığını söyleyen CHP Genel Başkanı Deniz Baykal. Prof. Dr. Doğan Altınbilek başkanlığında Enerji Sektöründe Sorun ve Müdür Yardımcısı Mustafa Gecek ve Süzer Holding'ten Hasan Kılavuz. İki günlük toplantıda enerji sorunlarına çözüm bulunamadıysa da özel sektör temsilcileri şikayetlerini bir kez daha dile getirme, kamu kesimi temsilcileri sorunları çözmek adına yaptıkları uygulamaları anlatma imkanı buldular. [a Editörün Notu: Toplantıda dile getirilen görüşler arasında dikkat çekenler, gelecek sayımızda yer alacaktır. Do{lol Goz Dergısı 18 Mart - Nıson 2002 Sayı 79
Efı!{] ral PASiNER P r o g�r=---a-=--=----= mc.=....=..---= s __ a=-=----= a =---=------=--- t -=--1 =--i --k=--=--- o =--=- m-=---=---=b=--=----= i Türkiye 'nin ilk belgeli KOMBİSİ M ü k e m m e * • Doğalgaz ve LPG ile çalışıyor. • Elektronik program saatli • Elektronik ateşlemeli • Ahşap bordürlü şık görünümlü • Sessiz ve ekonomik • ışıklı gösterge panelli •Çift sensörlü • Yerden ısıtmaya uygun KOMB i s n m a SÜPERMATİK PAZARLAMA A.Ş. İstanbul Merkez: Pasiner iş Merkezi Abdi ipekçi Cad. Karaman Sok. 9 Yakacık 81450 Kartal Tel: (0216) 452 04 01 Pbx Fax: (0216) 451 78 02 Karaköy Şube Müdürlüğü: Necatibey C_ad. No: 68 80030 Karaköy Tel: (0212) 252 98 46 Pbx Faks: (0212) 293 94 13 Ankara Bölge Müdürlüğü: Birlik 3. Cad. No: 9 06610 Çankaya - Ankara Tel: (0312) 442 58 20 (Pbx) Faks: (0312) 442 58 22 Ege Bölge Müdürlüğü: 1201 Sokak No:11 - O Yenişehir - IZMIR Tel: (0232) 469 81 50 (3 hat) Faks: (0232) 469 81 49 Adana İrtibat Bürosu:Kurtuluş Mah. Ziya Paşa Bulvarı. Ramazanoğlu Cad. Tevfikbey Apt. 17/A Blok No: 3 Seyhan - Adana Tel: (0322) 459 70 30 - 0322 459 30 05 Faks: (0322) 459 70 86 E-Mail: info@supermatik.com Web sitesi: www.supermatik.com.tr 19
AGENDA • • IZMIR VE EGE BÖLGESİ DOĞAL GAZA HAZIRLANIYOR izmiç ea«dGeGea Bçeiqa eceqaçeş tec Meıvcat Gaş ■ DOĞAL G/>Z VERiLMESi ÖNGÜRÜLEN iLLER ■ SANAYi MÜŞTERiLERi iÇiN DAĞITIM HATTI YAPILACAKTIR • DOĞAL G/>Z KULLANAN ŞEHiRLER iNŞAAT HALiNDEKi HATLAR iHALESiNE ÇIKILAN HATLAR PROJE HALiNDEKi HATLAR 2005 YILINDAN SONRA G/>Z VERiLMESi ÖNGÖRÜLEN iLLER MEVCUT iLETiM HATLARI ESBAŞ Ege Serbest Bölge Kurucu ve İşletmecisi AŞ. tarafından 1 Mart 2002 tarihinde "Ege Doğal Gaz Konferansı" düzenlendi. Konferansta İzmir ve Ege Bölgesi'nin doğal gaz sorunlarına çözümler arandı. Özellikle geçtiğimiz yıl çıkarılan 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu'nun sektöre etkileri, yasadaki eksiklikler dile getirilirken, yapılması gereken düzenlemelerle ilgili öneriler de ilgililere aktarıldı. Toplantının açılışında konuşan Ege Sanayi Odası Başkanı Salih Esen, "Ege Bölgesi'ne doğal gazın gelmesi çok fazla gecikmiş bir husustur" dedi ve şöyle devam etti: "Ancak projeler incelendiğinde orta vadede sadece, Karacabey-İzmir boru hattı değil, Mavi Akım ve Hazar geçişli Türkmen gazlarının yanı sıra, Aliağa'da kurulacak depolama ve çevrim santralleri ile tankerlerin getireceği LNG ile birlikte yakın bir gelecekte dört ana arz kaynağı olacaktır. Uygulamada bazı gecikmeler olsa da en fazla 5-1 O yılda bu hatların oluşacağı anlaşılmaktadır. Bu gelişmeler bize gereken alt yapı hazırlıkları için daha fazla bekleme zamanımı-zın olmadığını göstermektedir." İzmir kentinin doğal gaza hazır olup olmadığı tartışılırken unutulmaması gereken hususun, alınan yatırım kararları doğrultusunda, hat inşaatlarının süreyi iyice kısaltması olduğunu söyleyen Esen, eksikliklerin tamamlanması ve gerekli koordinasyonun sağlanmasında fazla zamanlarının kalmadığını belirtti. Esen "İlk yapılması gereken; önceliklerin saptanması, kentin tüm alt yapı çalışmalarının doğal gaz dikkate alınarak yapılması, yapıların hızla doğal gaza uyumlandırılmasıdır. Bu konuda henüz yolun başında olduğumuzu görmekteyiz. Doğal gazın kentimizde dağıtılmasında en önemli rol; Büyükşehir Belediyemize ve belediyelere düşmektedir. Bundan sonraki çalışDo�ol Gaz Derglsı 20 Mart • Nisan 2002 Sayı 79
malarda kentimizin tüm kesimleri ve belediyemizin birlikteliği ile bu çalışmaları hızlandırmalıyız" dedi. Şehirlerde doğal gaz dağıtım hizmeti vermek üzere kurulan şirketlere izin verilmesi hakkında tebliğin 12 Ekim 2001 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdiğini, ancak kanunun kurulmasını öngördüğü ilgili yönetmeliklerin halen çıkmadığını söyleyen Salih Esen, zamanlama açısından sıkışılmaması ve işlemlerin düzenli bir şekilde yürütülmesi için bu yönetmeliklerin ivedilikle halledilmesi ve çıkarılması gerektiğini bildirdi. Açılış töreninde konuşan lzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Piriştina "Eğer doğal gaz gibi önemli bir enerji bir kente kazandırılacaksa, onun alt yapısı ile ilgili, kentin katılması ile ilgili belediyelerimizde bir yapılanma, bir uygulama olacak. Bu nedenle biz bu konuyla ilgiliyiz, duyarlıyız. En azından Büyükşehir Belediyesi olarak kente böyle bir enerjinin kazandırılması nedeni ile bunun alt yapısının yapımı ve sonraki dağıtımıyla da bağlantılarımız nedeniyle çok yakından ilgiliyiz" dedi. "Uzun yıllardan beri izmir'in sanayileşmesine, bölgenin sanayileşmesine, ticaret yaşamında etkin rol oynamış değerli iş adamlarımızın, sanayicilerimizin katılımıyla, onların öncülük ettiği bir yapı içinde oluşturulmasının kentimizin, ülkemizin son derece AGENDA yararına olacağı inancındayız" diyen Piriştina, bugünden sağlanacak böylesine sağlam bir yapının hem yeni kanunun öngördüğü gibi bir anlamda müstakbel ortaklarının daha güçlü bir yapı içinde olması, kendilerinin de geleceğe umutla bakması olanağını vereceğini belirtti. İzmir Valisi Alaaddin Yüksel ise, izmir'de doğal gaz dağıtımının nasıl yapılacağı konusunda vakit kaybedilmemesi gerektiğini söyledi. izmir'in sadece doğal gazı değil, aynı zamanda rüzgar enerjisinden ve jeotermal enerjiden daha fazla nasıl yararlanması gerektiğinin de konuşulması gerektiğini belirten Yüksel, "Ükemizin tamamında problem olan elektrik enerjisinin doğru dürüst kullanımı konusunu da konuşmamız gerektiğini düşünüyorum" dedi. 7 milyar kWh civarında elektrik enerjisinin kullanıldığı İzmir'de kaçak elektrik miktarının takriben 1 milyar kWh olduğunu söyleyen Yüksel, özellikle son 8 aydan beri yapılan çalışmalar sonucunda, 1 milyar kWh kaçak enerji miktarının 660 milyon kWh'e düşürüldüğünü vurguladı. "lzmir'de bulunan herkesin, Vali, Belediye Başkanı, bütün sanayici ve iş adamları ve Konak Meydanı'nda gezen her vatandaşın, 201 O yılında izmir'in nasıl ve hangi enerjiye, ne miktarda sahip olabileceğini, izmir'de Cumhuriyet'in 1 00. yılında ne kadar enerji kullanabileceğimizi iyi hesap etmesi gerekiyor" diyen Yüksel konuşmasını şöyle sürdürdü: "Artık hepimiz biliyoruz ki, yeni yüzyılın iki stratejik metası var. Ve de dünyada hangi sıcak gelişmeler tezahür ederse etsin, dünya önümüzdeki en kısa zaman dilimi içinde enerjiyi ve suyu konuşacaktır. Bunu konuşmayan toplumlar zaten yarışa katılamayacaktır. Bölgemizde bulunan 21 orgaDo�al Gaz Oergısı 21 Mart - Nisan 2002 Sayı 79 nize sanayi bölgesinde yaklaşık 4000 işletme vardır. 201 O yılına kadar bu sayının inşaatları devam eden 18 organize sanayi bölgesindekilerle birlikte 1 0.000'e ulaşacağı varsayılırsa, lzmir'i yönetenlerin 2010 yılında 14 milyar kWh civarında enerjiyi özellikle yoğun sanayi bölgelerine aktarması gerekmektedir." ileriyi gören, 21. Yüzyılın stratejik metasının enerji olacağını değerlendiren sanayici ve iş adamlarını Ege'ye ve lzmir'e yatırım yapmaya davet eden Yüksel, izmir'in hem enerjinin kullanımında hem de enerjiye sahip olmada, yatırımları dikkatle sürdürmekte olduğunu belirtti. Doğal gaz hattının Karacabey'den lzmir'e geldiğini ve şu anda lzmir'de Atatürk Organize Sanayi, Kemalpaşa ve Torbalı'ya ve oradan Aliağa'ya kadar olan çizgide çalışmaların sürdürüldüğünü ifade eden Alaaddin Yüksel, sanayiciye devamlı ve kaliteli enerji götürülmezse rekabet şartlarının zorlaşacağını söyledi. "Şehir içinde dağıtımı düzenleme esas olmak üzere, kurulacak olan şirketin sadece doğal gazı değil, özellikle kent içinde, jeotermal yani konut ısıtılmasının nasıl yapılacağının da çalışmalar içinde bir kez daha değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum" diyen Yüksel, 4646 Sayılı Kanunda doğal gaz dağıtımını yapan şirketin jeotermal kullanımı, yani konut ısıtmaya yönelik, sıcak suyla ısıtmaya yönelik tesisi de kurmaya engel hiçbir durum olmadığını belirtti. SANAYİCİLER REKABET İÇİN UCUZ ENERJİ İSTİYOR ENDA Holding Yönetim Kurulu Başkanı Şinasi Ertan'ın başkanlık ettiği "lzmir ve Ege Bölgesinin Doğal Gaz Sorunları ve Çözümleri" konulu oturumun konuşmacılarından Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkan Vekili Nezih ôztüre doğal gazın sanayiciler için önemini ve çevresel etkilerini anlattı.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=