TEKNİK BİLGİ • İç bünyede yapılan eğitimlerin yanında, çevre kurum kuruluş ve itfaiyeler/ede müşterek eğitimler yapılmalıdır. • Gereken tüın önlemler alınınalı, olası risklere karşı her zaman hazırlıklı olunınalıdır. • En önemli üst yönetimin teknik emniyet ve yangın güvenlik kavramına inanması gereğidir. BLEVE: Kaynayan Sıvı ve Genleşen Buhar Patlaması Propan ve Bütan gibi likit halde basınç altında stoklanan gazların dışarıdan yapılan ateşli müdahale ile patlama olayına BLEVE diyoruz. Buna aynı zamanda "mekanik patlama" da diyebiliriz. Yangına maruz kalan sıvılaştırılmış alev alıcı gaz ihtiva eden bir kap veya tank (basınçlı kap) çalışmadığı zaman meydana ve içerden artan basınçla bozulmaya başlayacaktır. Tankta kalan gaz, zayıflayan metalin en zayıf yerine/en yarılması neticesinde enerji şeklinde büyük bir il patlama ile atmosfere çıkacaktır. Bu yüzden yarını ve � �- az dolu tanklar, tanı dolu JA�' tanklardan daha dayanıksızdır. Tehlikeli olma süreleri (Bleve) daha azdır. UVCE: Sınırlandırılamayan Buhar Bulutu Patlaması UVCE, yanıcı bir maddenin buhar bulutu ateşlendiği zaman meydana gelen diğer bir patlama çeşididir. Alev alıcı gelen patlamadır. Propan ve bütan bir gaz bulutu, dışarıda bir ateş kaynağı bulduğu Sıvılaştırılmış gazlar normal sıcaklıkta bulunurken kaynama sıcaklıkgibi likit halde basınç altında zaman gazın çıktığı ana kaynağa doğru gittikçe artan bir gürültü ile yanmaya devanı eder. stoklanan gazların dışarıdan yapılan ateşli müdahale ile patlama olayına Cazlar ve buhar- !arının üstünde "BLEVE" diyoruz. /ar sınırlandırılamadıkları için enerjinin çoğu dirler. Basınç altında tutuldukları sürecesıvı halde kalacaklardır. Kabın veya tankın bozulması veya deforme olması durumunda basınç aniden atmosfer basıncına kadar düştüğünde sıvıda depolanan ısı, hızla buharlaşmaya ve gaz fazına geçip büyük bir patlamayla atmosfere çıkmaya çalışacaktır. ısı olarak açığa çıkar. Yanıcı hidrokarbonlar ve sıvılaştırılmış gaz kütlesi bulunduğu zaman aşağıdaki durumlardan biri meydana gelir: 1. Buhar zararsız olarak dağılabilir, 2. Dökülerek yanabilir, 3. Buhar bulutu geniş bir alana yayılıp tutuşabilir, 4. Bunun yanı sıra ateşlemeden sonra alev, bulut boyunca genişler ve tehlikeli bir şok dalgası meydana getirmek için yeterince hızlanır. LPG Yangınlarında Suyun Fonksiyonu Su, mükemmel yangın sönclürıne özelliklerine sahip en yaygın ve en ucuz söndürme maddesidir. Donma noktasının o0C'nin biraz üstünde, kaynama noktası 100°C'nin biraz altındaki sıcaklıklarda hortum ve borularda kolayca taşınabilir. Su, hortum ve sabit donanımdaki (su topu) nozulun fonksiyonlarına göre rahatça şekil alabilir. Yangın söndürme açısından en yararlı özelliği, yanmaya devanı ettiren sıcaklığı soğutarak düşürmesidir, yani yanına üçgeni dediğimiz üçgenin bir kenarının "ısı"yı ortadan kaldırmasıdır. Yangına uygulandığı zaman yakıt yüzeyini soğutur, yakıttan çıkan buharların yanmasına engel olurken ısının geri dönmesini önler. Alevlerle birleşen su danı/acık/arı buhar haline dönüşüp oksijenin yerini almaya çalışır. Bu amaçla kullanılmak istenildiğinde, yanına bölgesi bir şekilde sınırlandırılırsa o bölgeye giren oksijeni azaltıp kaplama/boğma işlemi yaparak yangını söndürebilir. Yangınlarda su; • Solid (kesintisiz) • Pülvarize (sprey) olarak kullanılmaktadır. Solicl su, uzak mesafelere ulaşabilme, soğutma, parçalayarak katı maddelerin detaylarına ulaşarak ısıyı düşürme özelliği taşır. . , Bleve'e sahip olan ve en çok karşılaşılan olay, sıvılaştırılmış alev alıcı ve gaz içeren tankın (LPG tankı veya tüp) üzerinde yangına sebep olan bir kaza varsa, tankın ısınmaya başlaması ve devanı etmesi neticesindeki patlanıaclır. Tankta sıvı olduğu müddetçe, tank cidarlarının bozulmasını, metalin, gaz fazının bulunduğu yüzeyin zayıflamasını önlemek için yeterince soğutma yapılmalıdır. ısınan basınçlı takın soğutulması, henı tankın metal yüzeyini koruyacak, henı ele Bleve süresini uzattığı için gerekli müdahale zamanı kazanmamızı sağlaycaktır. Tanktaki sıvı seviyesi düşerken soğutmanın kesintisiz ve etkin olarak yapılması gerekir. Sıvı seviyenin sıcaklığı, tankın maruz kaldığı sıcaklığın altına düştüğü zaman, metal tank cidarı zayıflamaya ve içerden artan basınçla bozulmaya başlayacaktır. Tankta kalan gaz, zayıflayan metalin en cidarı zayıflamaya ����$.;;µç.:=:::;:::;==t±,;;;::::;: :=z:::;:';:::·i ✓ .=, ·=· ::::;::;:== ~=·✓ :::·�=:.. :':; ·.- =·=· •,.. =-== · t-=· i: �i•:' ='::-;::::::..:1 1 � •• - •• : , .. • ,-, •,,ı:_.Jı'!,. Doğal Gaz Dergisi 76 Eylul • Ekim 2001 Sayı 76
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=