DEPREM VANALARI Sismik Tahrikli Otomatik Gaz Kapama Sistemleri DOSYASI HACE MÜHENDİSLİK Cemil YİĞİT 1 . Deprem vanalarının kullanma zorunluluğu tamamen bu vanaların işlevlerini yerine getirmekteki güvenilirliğine bağlıdır. Tesisatta kullanacağımız vana, deprem kaynaklı gaz kaçaklarından doğabilecek yangın ve zehirlenmelere karşı o/o1 oranında başarı sağlayacak bile olsa, şahsi kanaatim, bunların kullanılmasının zorunlu olmasıdır. Zira 1 milyon kişinin yaşadığı bir şehirde bu, 1 O bin kişinin hayatta kalması şeklinde düşünülürse, sistemin tercihe bırakılması kesinlikle söz konusu olmamalıdır. 2. Zannedersem sistemin zorunluluk mu yoksa tercih mi olması konusunda İGDAŞ henüz kararını netleştirememiş durumda, Bunun sebebinin de yukarıda zikrettiğim gibi vanaların güvenilirlikleri konusundaki tereddütlerdir. Zira bir sistem getiriyorsunuz, mecburi olarak uygulattırıyorsunuz ve sonuçta, Allah korusun, olumsuz netice alınırsa maddi ve manevi büyük yükler altına girmeniz söz konusudur. Kanaatimce bu konuda yetki mercileri tam olarak ikna olmuş ve sorumluluk alabilecek konuma gelmiş değillerdir. Bir de işin ticari rant boyutu olacağı ve bu rantın çok büyük olduğu gibi yanlış bir izlenimde oldukları kanaatindeyim. Fakat her ne sebepten olursa olsun bu sürüncemede bırakılacak bir mevzu değildir ve biran önce bu konu ile ilgili şartnamenin yürürlüğe girmesi gerekmektedir. 3. Firmamızın ithalatını yaptığı ürün ABD üretimi, mekanik olarak çalışan, herhangi bir elektronik devre içermeyen, tamamen tesisattan aldığı titreşimler ilegaz akışını kesen, 5.4 vedaha üzeri şiddetteki sarsıntılarda devreye giren sismik tahrikli gaz kesme vanasıdır. Acil durumlarda nıagn auze l aokl aı şr ıankı kyuumk aarnı dd aa ne dai şl eabğ iı yl ma egk et eç di ci ir. Tk eessies ac teak, şekilde monte edilmektedir. Kompakt yapısı ile her türlü tesisata kolayca monte edilebilmektedir. 31/'-2" çapları mevcuttur. Özellikle bireysel kullanımda sayaç girişlerine çok kısa bir sürede monte edilebilmekte ve devreye alınmaktadır. Maksimum 2 bar basınçta kullanılabilir. Vananın bütün parçaları 30 yıl garantilidir. Vana sismik tahrikli otomatik gaz kesme cihazları standardı ASCE 25-97 ve gaz tesisatı otomatik vanaları standardı ANSI Z21 .21 . 1 995'e sahiptir. ÜlkemizdŞ ueaenl edTa Sİ GE vDeAİŞT Üo n' cal eynı boel uk lme nl umreakptoerdl ai rr. a l ı n m ı şt ı r . İLERİ TEKNOLOJİ Birol TUNCER 1 . Kusursuz bir güvenlik sağlayabilecek kapasitede olsaydı, bir zorunluluk sağlanabilirdi. Ancak böyle bir durum olnıaclığınclan, ihtiyaçlara cevap verebileceğini zannetmiyorum. Bizim tercihimiz deprem anında kontrol merkezlerinden (her binanın değil) bölgesel olarak kesilmesidir. 2. Böyle bir zorunlulukyoktur. Eğer olsaydı bütün dünya kullanırdı. 3. t e cİ lreürbi eTes ikynl eo, l oüjri eLttmc l .i şŞ toi .l do ul ağr uamk 2u zy ı lİlTı kE Kb i rmüar er kt iaml ı Av el asr emsllıi Guayza rDı l ae rddeak tböur lleurni , ugra. zGkaazç akğaı çaanğı nı da an ıınş ıdk al ı gk aozn t ka ak çkaağbı nl oı sdu un rudnu br ua rğ. l ı Oo lrdt au nğ ıu tveannıai zyl ı eknadpi ka tt eı pn, sonra tekrar çalışma sistemine döner. İGDAŞ os tnaanydl aı rAt ll aarrımn al ı gGöar ze TDüerdk ei yket 'ödrel eür ri me ti izl i yToSrE. T1 S1 E7' 5d 2e Aİ TvErKu pmaasrtkaanl ıdaal ratrl amr ı cni ıhnakzrl ai treı rAl evrriunpi au ystgaunl da da ırğt lı ai çr ı innı uygulamaktadır. Mİ LENTEK Eftal KENAN L1 o1 .l mHaa lyı ,attekrucri thaer mb ıar ka köı nl me ma ml i ai sleı ,, çeül bnekt üt eakr it zı kogr eu rnel uk ülkemizde gerekse dışarıda olan depremlerden çn ıı kna, nt eddebr si r;sçi zöl ikket ennb öi nl eanl a irndsaaönllea nr ı ni nssaaynı lsaı nr ıdnasna yçıos ık daha az olduğunu göstermiştir. Alınacak tedbirler (dİ Ge nD Ae Şn 1 ö8n. 1e1m. 1l i9s 9i 9a st al ı rni hdl ai yzaaztı seı )nd emper ec mb uar n oı nl ad na doğal gazı kesen, dolayısıyla yangı nı önleyen deprueymg uvl aamn aa lyaar ı gn eı nç ihl me me sei ,nöbzier l tl iakkl ev iyme nbi ebl iirnl eayl aerr veek agberoenkemleerktieçdinir.henıen uygulamaya başlanması a2l.eZs eofr bu inzl udl eu ğaunnl auyyagmual admı ka, yaan gceaçki rbi liml i nemy ieş li indi i mr kai , gmeecsikunliıyeetİtsataşınmbaukl thıralkına karşı çok büyük bir 3. y a yÜgrı nü noül amr aükz k3u/ 4l l a"ntıel mn a2k, 5t a"dkı ra. dAaNr dS Eı r . vAe mA eS rCi kEa2' c5l a- 97 standardına haizdir. Ayrıca ülkemizde TSE ve İstanbul Teknik Üniversitesi laboratuarlarıncla test eodnailyelraenkmAışStıCr.E 25-97 standardına uygunluğu PROMET Ata CEYLAN 1 . s i s t eKme sdi inr .l i kBl uen zu on r tuenkl un i kt uatçuı lkml aams ıa sgı ne ar egk eelni n cbei r; de vel pe rrdeembeu l yu ön anne dl i ko ğtael dg abzi rı l keor dn ter on l abl itrı n taaanl me sai ket lı er. Ok ol ar us ın bmüaykü ki çyi na ndg eı np vr ee mp astol anmr aas tı nedh al i kdeol eğr ai nl dgea nz otomatik olarak binaya girişinden itibaren a mk . a e p G s a i a n s z o m t n a a u şl c ı ı m d uı ar o . v l B u e ö ş a y d c l a e a ğ l k i ı k t k l ı e m o , nbt roor l us ül azr ıgnaı zn çhı ak sı şal ra gr ı övre çıkan gazın sıkışmasından ve Doğal Gaz Dergisi 34 Eylül - Ekim 2001 Sayı 76 vbe. Gcai zh akzullal ar nı na nk bı riınl aar vaek tvees iys lae rdd ee vbrui l leurneakn kt easpi saal tı mekanlara gaz birikinıine neden olmasından doğacak tehlikeleri azaltılmış olacaktır. Bu tür sistemler yaklaşık 50 yıldan beri ABD'cle kullanılmakta olup, özellikle 1994 Northriclge (ABD) depremindeki bin adet gaz kaçağı, 14 bin adet servis hattı kaçağı ve 53 adet yangın tehlikelerinin ortaya çıkması, bu tür ürünlerin California (ABD) eyaletinde kullanılnıasının zorunlu hale gelmesine neden olmuştur. Çok ilginçtir ki California eyaletinden geçen fay hattı İstaııbul'clan geçen fay hattına çok benzemektedir. Yine 1 995 Kobe Uaponya) depreminde 5 bin 600 adet gaz kaçağı tespit edilmiş ve bir çok yangın çıkmıştır. Yaşamış olduğumuz 17 Ağustos depremine ilişkin,29 Ağustos 2000 tarihinde kurumunuzca Dd üezper en nl eınGmüi vş e" Mn l i eğki "apn ai knveel i nEdl eek İtGr i kDTAeŞs i ys aettlkairl iı lnedr ia, A%v2c5ılar'da yapılan araştırmalarda, iç tesisatlarda kaçak tespit ettiklerini belirttiler. Bu depremin, yaz aylarına rastlaması ve gece olması, dolayısıyla gaz kullanımının en az olduğu zamanlara rastlaması, halkımızın yangın gibi büyük sboi rnfraaciyaaaş at lnaıtlma na sDı nüı zs acğel admeıpştrıer. mNi i tkeı şk i ma y, l adraı nh aa rastlamış, LPG kaçakları sonucu oluşan patlama ve yangınlar meydana gelmiştir. Sunulan rakamsal veriler, halkımızın olabilecek tehlikeler karşı neden daha bilinçli ve hassas bir şekilde yaklaşması gerektiğini daha iyi anlatmaktadır. Öte yandan İstanbul gibi bitişik nizamın yaygın olduğu bir şehirde bir evde alınmış olan bir önlem tek başına yetmemekle beraber yanı başında diğer gerekli önlemlerin alınmamış olduğu evler gaz yangını veya patlama tehdidi altında kalacaktır. vHeaml k aı ma l ıezs be fuçdoeğrue ck eo nt eukdnai kf ebl ai lkgei yt eb sa aş ıhmi pı zoa l mg eal md ıeğ ı den önlem almayı bilmediğimiz için zorunlu t2u.tuBlimldaiğsıinkiaznüazaetirnei tİaGşDımAaŞktYayöınze. tmeliği'ne göre iç tesisata takılacak her türlü ürün için "İGDAŞ Uygunluk Belgesi" gerekmektedir. Bahsetmiş olduğunuz İGDAŞ onay kronolojisi içinde firmamızın; 1 8.02.2000 tarihinde ilk başvurusu, 17.08.2000 tarihinde ikincisi ve son başvurusu olarak 27.09.2000 tarihinde de üçüncü başvurusu olmuştur. Bizimle paralel olarak yaklaşık 5-6 fbi ri lmmaenkıtnedy iazh. aHİeGpDi mAiŞz' aa yonnıaşyeikçi il dn eb as eş vbuerbdiunği bu ni l ue bilmeden yaklaşık 1 2 aydır beklemekteyiz. Kaldı ki firmamız; İGDAŞ'ın gerek çıkartmış olduğu teknik şartnamelerde gerekse Ocak 2000 dönemindeki faturalardaki mecburiyet uyarılarına dayanarak konuyla ilgili önemli bir yatırıma girmiştir. Bu yatırını uzun süredirzarar etmektedir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=