3. TÜRKİYE DOĞAL GAZ ZİRVESİ 3rd NATURAL GAS SUMMIT in TURKEY 25 Ekim 2000 Hilton, İstanbul Organizasyon Doğal Gaz Cihazları Sanayicileri ve İşodamları Derneği Bütün bunların fevkalade akıllı girişimler olduğunu vurgulamak isterim. Kaynak çeşitlendirilmesi suretiyle sistem emniyeti sağlanmış olacak, böylece herhangi bir arz kaynağındaki kısıntının ekonomiye menfi etkisinin önüne geçilecektir. Bu projeler içinde, inşa faaliyeti süren ve birkaç ay içinde Türkiye'ye ilave doğal gaz sevkini sağlayacak olan Gastransit Projesidir. Organized By Natural Gas Equipmenl Manufacturers and Businessmen Association October 25, 2000 Hilton, lstanbul Zirııe, Tiirkiye'de doğal gaz koıııısııııdaki öııenıli pek çok simayı biraraya getirdi. Bilindiği gibi, Türkiye'nin doğal gaz almakta olduğu batı hattı sistemi Ukrayna-Romanya sınırında 16.1 milyar metreküp kapasiteye sahiptir. Bu hattan, Türkiye'nin yanı sıra, Romanya, Bulgaristan, Yunanistan ve Makedonya da gaz almaktadır. Türkiye ile yapılan 8 milyar metreküp ilave doğal gaz anlaşması ve Balkanlardaki potansiyel gaz satışını dikkate alan Gasprom, kendi mühendislik kuruluşu olan Gibrogazcentre'a bir fizibilite çalışması yaptırmıştır. Bu çalışma neticesinde UkraynaRomanya sınırında ilave 17 milyar metreküplük bir kapasiteye ihtiyaç duyulduğu ortaya çıkmıştır. Gasprom ikili anlaşmalar çerçevesinde Romanya ve Bulgaristan'da ihtiyaç duyulan yatırımlara doğrudan bir çözüm getirmiş, ancak Ukrayna'daki müstakbel yatırım bir darboğaz niteliğini korumuştur. Buna akıllı bir çözüm olarak finansman temin edilebilir nitelikte Ukrayna'da bir şirket kurulması kararlaştırılmış ve 1997 yılında Ukrayna yasalarına göre Gastransit adlı bir şirket kurulmuştur. GASTRANSIT ■ RAO GASPROM 0 0 NAK O ı� \",�B \1 1, \\ U1.'.RGASPROM Doğal Gaz Dergisi Gastransit'in kurucu ortakları; Gasprom, Ukrgasprom, BOTAŞ lnternational Ltd. ve Transbalkan'dır. Hisse oranları ilk iki kuruluş için o/o37'şer, BOTAŞ lnternational Ltd. %18 ve Transbalkan o/o8'dir. Bilahare Ukrayna'daki enerji sektöründe yapılan yeni düzenleme ile Ukrgasprom'un faaliyetleri de yeni kurulan NAK'a devredildiğinden, Ukrgasprom'un hissesi NAK'a devredilmiştir. BOTAŞ lnternational Ltd. de hissesini Turusgaz'a devretmiştir. 64 Gasprom, bilindiği üzere doğal gaz alanında dünyanın en büyük şirketlerinden biridir. Yıllık 500 milyar metreküpü aşan üretiminin 150 milyar metreküpünü ihraç etmektedir. Dünyanın en geniş dağıtım hattı sistemine, gaz proses ünitelerine, kompresör istasyonlarına, yeraltı depolama tesislerine sahiptir. 40 yıllık bir süre içinde batı ülkelerine kesintisiz gaz sevki nedeniyle, güveniIir bir gaz sevkiyatçısıdı r. Yukarıda değindiğim üzere, yeni bir yasal düzenleme ile Ukrayna'daki doğal gaz ve petrolle ilgili tüm faaliyetleri yönetmek üzere kurulan NAK, yılda 1 8 milyar metreküp doğal gaz üretmekte, 55 milyar metreküp doğal gazı ithal etmektedir. Sorumluluğu altındaki ana hatlar, 120 milyar metreküp gaz taşıma kapasitesine sahiptir. İşletilmekte olan doğal gaz dağıtım hatlarının uzunluğu 34bin km.dir. 780 adet kompresör istasyonuna ve 35 milyar metreküp kapasiteli 12 adet yeraltı depolama tesisine sahiptir. Turusgaz, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre; BOTAŞ, Gasprom ve Gama'nın iştiraki ile kurulmuş bir şirkettir. Türkiye batı hattından 6 milyar metreküplük anlaşmanın üzerindeki gazı Turusgaz'dan ithal etmektedir. Diğer bir ifade ile 8 milyar metreküplük ilave gazın teslimatçısı Turusgaz'dır. Nitekim 1999 yılında, batı hattı sistemindeki kapasite fazlasından dolayı Türkiye'ye teslim edilen ilave 2.6 milyar metreküp doğal gaz Turusgaz'dan alınmıştır. Kasım - Aralık 2000 Sayı 71
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=