Agenda AVRUPA GAZ KONFERANSI NOTLARI Notes of Europe Gas [on/erence ÖZKAN AĞIŞ Enka İnşaat ve Sanayi A.Ş. 29 ve 30 Kasım, 1999 tarihlerinde LEIPZIG'de, BGW ve Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu Gaz Merkezi tarafından, "Avrupa Gaz Zirvesi" düzenlendi. Avrupa'nın bu en büyük gaz konferansında, Batı, Orta ve Doğu Avrupa doğal gaz pazarlarının genişletilmesi, gaz pazarında doğu-batı işbirliği ve gazda kaynak güvencesi konuları bütün yönleriyle görüşülüp, tartışıldı. ENKA ve Kojenerasyon Derneği adına katıldığım bu konferansta TÜRKİYE'den başka katılımcı olmadığı için TÜRKİYE'yi temsil etmiş oldum. Konferansta önemli gördüğüm hususları özet olarak bilgilerinize sunmak istiyorum: • 1999 sonu itibariyle OECD Avrupa'sında 1700 Mtep olan toplam birincil (primary) enerji ihtiyacının 731 Mtep'i (%43) petrol, 357 Mtep'i (% 2 1 ) doğal gaz, 357 Mtep'i (%2 1 ) kömür, 238 Mtep'i (%1 4) nükleer enerji ve 1 7 Mtep'i (%1 ) hiclro ve diğer yenilenebilir enerji kaynaklarıyla karşılanmaktadır. 1 999 yılında toplam birincil enerji tüketimi içinde % 2 olan doğal gaz payının 2020 yılında % 31 'e çıkacağı yani miktar olarak 610 Mtep'e yükseleceği hesaplanmaktadır. Avrupa doğal gazının 1 80 Mtep'i Avrupa ülkelerinin kendi kaynaklarından (CIS ülkeleri hariç), kalan 177 Mtep'i ithal yoluyla karşılanmaktadır. Avrupa'dan yıllık gaz tüketim artışı % 4'tür. • Avrupa ülkelerinin doğal gaz ithal ettiği ülkelerin bilinen doğal gaz rezerv durumları aşağıda verilmiştir. Doğal Gaz Dergisi 78 CIS ülkeleri 56,0 Tem (trilyon m3), Qatar 8,5 Tem, Kuzey Denizi ve Hollanda 7,7 Tem, Cezair 3,7 Tem, Nijerya 3,5 Tem, Libya 1 ,3 Tem, Mısır 0,9 Tem. Bu ülkelerden, CIS'ten Avrupa'ya doğal gaz pipe line'la, Kuzey Denizi'nclen (Manş Denizi) pipe-line'la, Cezair'den hem LNG şeklinde, hem ele Akdeniz'in altından boru gazı şeklinde, Libya, Qatar ve Nijerya'dan LNG şeklinde alınmaktadır. Bu kaynaklaı·clan sağlanan doğal gaz miktarları şöyledir : CIS'ten 121,0 Mtep (147 milyar m3), Kuzey Denizi ve Hollanda'dan 180 Mtep (2,8 milyar m3), Kuzey Afrika'dan 56,1 Mtep (68 milyar m3 ) doğal gaz alınmıştır. • Avrupa'nın Birliğe dahil 15 üyesi, Avrupa Ekonomik Komisyonu'nun hazırladığı "Gas Directive"in kuralları doğrultusunda, kendi gaz sistemlerinde, yeniden yapılanma çalışmalarını yürütmektedir. Bu ülkelerden İngiltere, elektrikte olduğu gibi, gaz piyasasının da tam liberalizasyonunu oturtmuştur. İngiltere hükümetinin kömür üretimini durdurmamak ve sosyo-ekonomik patlamalaı·a imkan vermemek için zaman zaman gaz piyasası üzerindeki ufak tefek müdahaleleri dışında, gaz piyasası kendi kuralları içinde kendi kendini regüle etmektedir. Almanya'clan sonra tam libeı·alizasyona en yakın Avrupa ülkesi Hollanda'clır. Hollanda'nın kendi gaz üretiminin yüksekliği, Kuzey Denizi gazına yakın bir ülke konumunda olması ve kojenerasyon uygulamalarının çok yaygın ve Avrupa'nın en yüksek manlı kojenerasyonlu üretimine sahip olması gibi çok gaz ---------------� Kasım-Aralık '99 Sa 65 --------------------------- - - ----
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=