Doğalgaz Dergisi 65. Sayı (Kasım-Aralık 1999)

pazardan biridir ve bu Türkiye'cle LPG soba üretimini ele cazip kılmış ve üretici firma sayısı süratle artarak 1 993 yılında 60'ı aşkın üreticinin bu pazar için kıyasıya rekabetine sahne olmuştur. Günümüzde ise pazar küçCılmüş olup belli başlı üreticilerin sayısı bir elin parınaklarından fazla değildir. Pazarın gelişim sürecinde merdiven altı tabir edilen üreticilerin pazardan süratle pay kapma hevesi ile bilinçsiz üretim yapınış olınaları pazarda kalitesiz ve eınniyet şartlarını karşılayamayan birçok ürünün clolaşıınına sebep olmuştur. Bunun neticesinde gerçekte standartlara uygun olarak üretildiğinde katı yakıtlı sobalara kıyasla çok daha emniyetli olan ürün, haksız bir şekilde tüketici gözCınde ciddi bir gi.iven bunalımı yaşaınıştır. Türkiye'deki üretici !er de standartların devreye girmesi ile ya TSE belgesini alarak üretimlerine devam etmişler ya da standartların getirdiği zorlu koşulları karşılamanın güçlüğ(ı ve pazarda artan rekabeti ele gözön(ıne alarak soba üretiıninclen çekilmişlerdir. Bu aı·acla ne yazık ki düşük sayıda da olsa denetimlerin yetersizliği dolayısıyla TSE belgesi olmadan üretime devam eden firmalar ela olmuştur. LPG Sobaları Neden Emniyetlidir? LPG sobalarında ortam havasını izleyerek oksijen azalmasına bağlı olarak sobayı söndüren bir emniyet sisteminin kullanılması standartlar tarafından zorunlu tutulmuştur. Standartta Atmosferik Duyar Eleman olarak adlandırılan bu teçhizat ortamdaki CO2 (l<arbondioksit) oranı %0,8-1,5 arasındayken sobanın sönmesini sağlamalıdır. Ortamdaki C02 miktarına bağlı olarak çalışan emniyet sistemi aslında ortamda oluşabilecek CO (l<arbonmonoksit)'in insan sağlığı için zararlı seviyelere ulaşınasından önce sobanın sönclürülınesini sağlar. Yanmanın tam olınası halinde (Stokiometrik Yanma) ise teorik olarak hiç CO oluşmaması gerekmektedir. Standartta yanma verimliliğinin, yani CO oluşumunun daha doğrusu oluşmamasının ela garanti altına alınmasını sağlayan deneyler bulunınaktaclır. Gerek yanma esnasında CO2 miktarındaki yükselmeye paralel olarak CO miktarının emniyetli değerleri aşmamasının sağlanması ve gerekse sobanın CO2 nin miktarına bağlı olarak sönmenin sağlan ması sayesinde soba çok emniyetli bir şekilde çalışmaktadır. Standardına uygun imal edilen bir sobada herşey kontrol altı nclayken katı yakıtlı sobalarda yanma verimliliğini kontrol etmek çok daha güçtür ve kullanıcının uygulamasına çok bağımlıdır. l<atı yakıtlı sobalar için baca problemleri vb. etkenler ele eklendiğinde LPC'li sobalar bacaya bağımlı olmaması, yanma veriınliliğinin kullanıcının maharetine bağlı M•t:ftt:ı@ttl•tttft.W 1 1 1 Agenda -".· • · olmaması ve ortam havasını sürekli izleyerek havadaki kirlenme durumuna göı-e sobanın söndürülmesini sağlayan emniyet teçhizatını bulundurması nedeniyle çok daha güvenli ısınma araçlarıdır. LPG sobaların emniyet sistemlerinin sobayı söndürüyor olması i.irünün pazardaki ilk yıllarında tüketici gözünde bir hata olarak algılanmış, söndürnıeyen sobaların daha iyi olduğu gibi yanlış bir izlenime ele kapılınmıştır. Ürünlerini yurt içinde Arçelik, Aygaz, Beko gibi satış şirketleri kanalı ile pazara süren Gazal tllketiciyi bilinçlendirme amacıyla satış kanallarına bağlı yaygın ve eğitimli bayi ve servis teşkilatlarının gücünden yararlanmış, ürünün kullanma kılavuzu ve ürün üzerinde bulunan etiketlerde sobanın bu özelliği vurgulanarak anlatılmıştır. Günümüzde tüketici ürCınü tanımakta ve ürüne güvenmektedir. Nitekim standartların çok sıkı uygulandığı Amerika'cla ACA (American CasAssociation) tarafından yapılan aı·aştırma sonuçlarında; emniyetsistemi ile donatılmış, satılan 4 milyondan fazla LPG sobasından kaynaklanan ölümlü kazaya rastlanmadığı bilclirilmekteclir. Bu arada LPG sobaların emniyetli bir şekilde kullanılmaya devam edilebilmesi, her yıl sezon başında ürünün servise kontrol ettirilmesi ile garanti altına alınır. Bu amaçla Cırünün kullanma kılavuzlarında gerekli uyarı yapılmaktadır. Bu uygulama normalde her ısıtma sistemine uygulanması gereken periyodik bir kontrol işleminden ibarettir. Nitekim katı yakıtlı sobaların emniyetle kullanılmasının ön şartı olarak baca sistemlerinin yılda en az birkaç kez kontrol edilmesi ve en az bir kez temizlenmesi gerekmektedir ki,bu LPG sobaların bakımı ile karşı laştırılclığıncla çok daha zahmetli ve masraflı bir işlemdir. LPG Sobaları Neden Tercih Edilmektedir? Yukarıda detaylı olarak anlatılan emniyet özelliklerine ilave olarak LPG sobalarının aşağıdaki avantajları tercih edilme nedeni olarak karşımıza çıkmaktadır. • Tekerlekli olarak dizayn edilmektedir, baca ve elektrik gibi sabit tesisata bağlı olması gerekmediğinden, ısının gerektiği yere kolaylıkla taşınmaktadır. • Yakıtı küçük hacimlerde clepolanabilmekte ve taşınabilmektedir (LPG ev tüpleri). Doğal gaz ve elektriğin ulaşamadığı yerlerde kullanma imkanı sağlar. • Yakıtı büyük hacimlerde depolamayı gerektirmez. Tedariki çok pratik ve masrafsızdır, günümüzde gaz dağıtım şirketleri en geç birkaç saat içinde hizmet vermektedir, kaldı ki yalnızca bir tüp yedekleme ile kesintisiz ısınma sağlamak mümkünclCır. Kasım-Aralık '99 S ı 65

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=