Doğalgaz Dergisi 64. Sayı (Eylül-Ekim 1999)

Doğal Gazda Türkmenistan Tartışması Türkmenistan Oiscussion in Natura/ Gas [ontact Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur ERSÜMER 'in Türkmenistan 'a yaptığı gezi, doğal gaz tartışmalarına neden oldu. Türkmenistan, gezi sırasında Türkiye'nin doğal gaz politikasını eleştirdi. Doğal gaz konusunda görüşmelerde bulunmak ve bu ülkede 1948 yılında meydana gelen depremi anma törenlerine katılmak için 6 Ekim 1999 tarihinde Türkmenistan'a giden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur ERSÜMER, resmi görüşmeler sırasında Devlet Başkanı Saparmurat TÜRKMENBAŞl'nın eleştirileriyle karşılaştı. Basına kapalı yapılması gerekirken gazetecilerin de alındığı toplantıda bir konuşma yapan TÜRKMENBAŞI, Türkiye'nin Rusya ile arasındaki doğal gaz işbirliğini eleştirerek, "Size en ucuz fiyatlı gazı biz vereceğiz. Bin metreküp gazı biz size 70 dolara verirken, Rusya size aynı miktardaki gazı 114 dolara satacak. Türk halkının ihtiyaçlarını düşünmüyor musunuz. Ruslar size satacakları gazı bizden alacaklar" diye konuştu. Türkiye ile Rusya arasındaki Mavi Akım Projesi'ni eleştirerek, Trans-Hazar Projesi'nin hemen başlaması durumunda 2002 yılında Türkmen doğal gazının Türkiye gelebileceğini söyleyen Devlet Başkanı Saparmurat TÜRKMENBAŞI, Türk yetkililerin ne kadar gaz alacağına karar veremediklerini de iddia etti. Türkiye'nin kararsız davranması nedeniyle ellerinin soğuduğunu söyleyen Devlet Başkanı, "Sekiz yıldır sizinle bunu konuşuyoruz. Cumhurbaşkanı DEMİREL'le 3 ayrı protokol imzaladık. Ama hiçbir gelişme sağlayamadık " dedi. Görüşmeler sırasında Türk tarafı, diplomatik krize neden olan çıkış nedeniyle hazır olan iki ayrı anlaşma metnini imzadan geri çekerken, TÜRKMENBAŞI da Cumhur ERSÜMER onuruna verilen yemeğe katılmadı. Görüşmeler sonrasında Türkiye'nin Rusya ile Mavi Akım Projesi kapsamında FOB olarak anlaşma imzaladığını söyleyen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur ERSÜMER, TÜRKMENBAŞl'nın basın önünde verdiği fiyatlarla kendisine verilen rakamlar arasında çelişki olduğunu ve Rusya'daki doğal gaz temaslarının yanlış anlaşıldığını belirtti. Türkiye'nin 201 O yılında 61 milyar metreküp, 2020 yılında 80 milyar metreküp doğal gaza ihtiyaç duyacağını, Türkmenistan ile yapılan anlaşmanın ise 30 milyar metreküp olduğunu belirten Doğal Gaz Dergisi 36 Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı ı\ıl. Cumhur ERSÜMER. ERSÜMER, bunun yaklaşık yarısının iç pazarda kullanılacağını, kalanının ise Avrupa'ya satılacağını aktardı. Konuyla ilgili yazılı bir açıklama yapan BOTAŞ da, uluslarası doğal gaz piyasasında fiyatların açıklanmasının teamüllere aykırı olduğunu belirterek, ülke içindeki taşıma maliyetleri düşünüldüğünde, Rus doğal gazı ile Türkmen doğal gazının başabaş bir maliyet profili çizdiğine dikkat çekti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur ERSÜMER'in Türkmenistan ziyaretiyle başlayan doğal gaz tartışması, Çankaya Köşkü'nde 12 Ekim tarihinde yapılan bir toplantıyla da değerlendirildi. Cumhurbaşkanı Süleyman DEMİREL'in başkanlık ettiği toplantıya, Başbakan Bülent ECEVİT, Başbakan Yardımcısı Devlet BAHÇELİ, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Cumhur ERSÜMER, Başbakan Yardımcısı Hüsamettin ÖZKAN, Dışişleri Bakanı İsmail CEM ve bazı bürokratlar katıldı. Bu arada, doğal gaz tartışmasına müdahil olan ABD Ticaret Bakanı'nın Bağımsız Devletler Topluluğu Ülkelerinden Sorumlu Danışmanı Jan KALİCKİ Moskova'da bir toplantıda yaptığı konuşmada, Rusya'nın Hazar geçişli Trans-Kafkasya doğal gaz projesine karşı çıkmamasını istedi. Eylul -Ekim '99 Sayı 64

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=