İZMİT DOĞAL GAZ PROJESİ ALT YAPI UE ŞEBEHESinin DEPREM sonRASI DURUMU The Condition Of The lnfrastructure And Network Of lzmit Natural Gas Project After The Earthquake Yaşadığııııızyüzyılın en büyük maddi ve manevi zarara neden olan depreminin merkez üssü İzmit Körfezi ve Gölcük'tü. Bu bölgedeki doğal gaz şebekesinin ve binalardaki tesisatlarm bu olumsuz durumdan nasıl etkilendiğini yerinde belirlemek için İzmit şehrinin doğalgaz dağıtım şirketi İZGAZ'ııı Genel Müdürü Mustafa BİRİK 25 Ağustos 1999, Çarşamba günü Dergimiz Teknik Genel Yayııı Yönetmeni Muhittin TEKMAN tarafından ziyaret edildi. Kendisiyle yapılan söyleşiden sonra İşletme Başmühendisi Adil ATABAY ile birlikte şehirde hasar görmüş semtler ve binalarda yapılan incelemeler sonucunda edinilen bilgi ve dersler özetlenerek aşağıda verilmektedir. Bölgede 7,4 gibi büyük ölçekli bir deprem yaşanmasına rağmen, doğal gaz şebekesinde herhangi bir problem görülmemiş. Depremin saat 03.02'de olmasından sonra depremde kayba uğramamış olan elemanlarla birlikte tüm İZGAZ yönetici kadro ve mühendisleri saat 03.30'da işbaşı yapmış. SCADA Kontrol Odasından şebekedeki ana çelik vanalar hemen otomatik olarak kapatılmış, 27 adet bölge regülatörü de eş zamanlı olarak durdurulmuş ve vana odaları görevlilerince kapatma işlemlerinin kontrolu da yapılarak tüm sistemin gaz beslemesi kesilmiş. Aynı anda şehrin doğal gaz ana besleme girişlerindeki BOTAŞ'ın RMS istasyonları da otomatik olarak kapatılmış. İZGAZ'ın kullandığı bu SCADA sisteminin ülkemiz şehir doğal gaz dağıtım şebekelerinde uygulanabilen otomatik, uzaktan kumanda ile vanaların kapatılabildiği tek sistem olduğu belirtildi. Bu işlemler yapılırken SCADA kumanda merkezlerinin yüksek yerlerde olmasının sakıncalı olduğu farkedilmiş. Çünkü SCADA operatörleri ve bu merkezde çalışanların böyle bir depremde paniğe kapılarak orayı hemen terketmek istedikleri görülmüş. Bu depremde böyle birşey yaşanmamasına rağmen, bu ihtimal göz önüne alınarak kumanda merkezlerinin alçak, açıklık bir yerde yapılması gerektiği sonucuna varılmış. Şehir gaz dağıtım şebekesinde zamanında alınan bu önlemler sonucunda, deprem dolayısıyla pek çok binanın çökmüş veya ağır hasar almış olmasına rağmen doğal gazdan kaynaklanan herhangi bir yangın veya patlama yaşanmamış. Görülen tek sorun ise servis kutularında olmuş. Binalara verilen doğal gazın basınç ayarının yapılmasına ve olumsuz debi değişmelerinde gaz geçişinin kapatılmasını sağlayan bu da kutulardaki gaz kaçaklarının olması kaçınılmaz olarak görülüyor. Çünkü çöken bir binanın dış duvarına veya çıkmasının altındaki bir yere monte edilmiş doğal gaz servis Doğal Gaz Dergisi 24 İZGAZ Gene/ Müdürü Mustafa BİRİK Teknik Gene/ Yayın Yönetmenimiz Muhittin TEKMAN'a doğal gaz şebekesi hakkında bilgi verirken kutularının zarar görmemesi mümkün değil. Bununla beraber şebekedeki gaz servisinin kesilmesi nedeniyle hasar gören kutularda da hiç bir gaz kaçağı kazası olmamış. İZGAZ ekipleri hasar görmüş bölgelerde 24 saat aralıksız olarak çalışıyor. Gelen çok az sayıda ihbar ise LPG'lerden, piknik tüplerinden, Tüpraş yangınından ve cesetlerden kaynaklanan kokularla ilgili ihbarlar. İnsanlar panik halindeyken doğal olarak bu kokulardan endişe duyup İZGAZ'ı arıyor. Fakat gidilen yerlerde doğal gaz şebekesiyle ilgili bir endişeye gerek olmadığı görülmüş. İlk günlerde abonelerden hiç bir ihbarın gelmemiş olması ve İZGAZ'ın yerinde yaptığı incelemelerin sonuçlarına göre şebekede gaz kaçaklarının mevcut olmadığını gösteriyor. İZGAZ yetkilileri, böylesine şiddetli bir depremden sonra hiçbir gaz kaçağının olmamasının yorumunu ve konunun Eylul-Ekim '99 Sayı 64
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=