BOTAŞ VE DOĞAL GAZ ARZ-TALEP DENGESİ AyşeİNKAYA BOTAŞ Gaz Dairesi Başkan Yardımcısı Türkiye'nin gaz arz durumuna bir parça değinecek olursak; bilindiği gibi Rusya Federasyonu'nclan 6 milyar metreküp, eezayir'den 4 milyar metreküp gaz getirilmesi amacıyla yapılmış mevcutanlaşmalarımız var. Yaklaşık 1 1 yıldan beri, bu gazın aı·zını Türkiye piyasasına sunmaktayız. Bu kaynaklara ilave olarak Şubat 1998 tarihinde, Rusya Federasyonu'nun mevcut hattından 8 milyar metreküp ilave gaz alımıyla ilgili bir anlaşma imzalanmıştır. Rusya'dan 6 milyar metreküp olan gaz arzımız, 8 milyar metreküp ilaveyle 1 4 milyar metreküpe çıkmıştır. Rusya'dan gelecek ilave gaz 1 998 yılında 2 milyar metreküple başlamıştır. 2002 yılında 8 milyar metreküpe ulaşacaktır ve 23 yıl süreyle devam edecek bir anlaşmadır. Yine 1 999 yılında Nijerya'dan yıllık 1 .2 milyar metreküp gaz alımına yönelik uzun dönemli bir anlaşma imzalanmıştır ve 1 999 yılında ilk geminin Marmara Ereğlisi'ne boşaltımı başlayacaktır. Basından ela yer aldığı gibi 1 5 Aralık 1 997 tarihinde, Rusya Federasyonu'nun o günkü Başbakanı Çernomordin'in ülkemizi ziyareti sırasmda, yine Rusya Federasyonu'ndan, Karadeniz'in altından geçerekSamsun'a gelecek ve Samsun'dan Ankara'ya ulaşacak boru hattıyla 1 6 milyar metreküplük doğal gaz getirilmesi için bir anlaşma imzalanmıştır. 2000 yılında 500 milyon metreküple devreye girecek olan doğal gaz, 2007 yılında 1 6 milyar metreküpe ulaşacaktır. Ayrıca İran İslam eumhuriyeti'yle 1 996'nın Ağustos ayında, 2000yılmda 3 milyar metreküple başlayıp 2005 yılında 1 O milyar metreküpe çıkacak 23 yıllık bir anlaşma imzalanmıştır. Bunlar, arz yönünden kontrata bağlanmış değerlerimizdir. 2007 yılı itibarıyla kontrat-m 3 olarak 45.2 milyar m 3'lük bir doğal gaz arzı kontrata bağlanmış ve piyasaya sunulacak hale getirilmiştir. Bunları müşterilerimize kesintisiz, sürekli ve güvenli arz etmek için BOTAŞ birtakım yatırım kararları almıştır. Yatırım kararları sü ratle devam etmektedir. Yeni yatırımların ihalesine çıkılacaktır. Mevcut hattın 6 milyar metreküp olan kapasitesinin 1 4 milyar metreküpe çıkarılması için Malkoçlar Ölçüm İstasyonu'nun tevsii çalışmaları devam etmektedir. B u rası, Aralık 1 998'de devreye gi recekti r. es1 Kırklareli'ndeki mevcut kompresör istasyonu, üç ünite olarak 8'er megawatt'lık çalışmaktadır. İki ünite çalışmaktadır. Bir Doğal Gaz Dergisi 128 ııo.�ıtASI e,.,_,.sı • UlUSU""":..o,: ı<O,.f flASVO" ,. ç�v�- · ••"""" ıoJEııE _ _......... ..... - BOTAŞ Caz Dairesi Başkan Yardımcısı Ayşe İNKAYA, Cengiz BIÇAKÇI ve Ece CÜNER ünite de paralel çalışan bir üniteye katkı sağlamak amacıyla yeclekteclir. Bu iki ünitenin 8'er megawatt'tan 1 0,5 megawatt'a çıkarılması için çalışmalar devam etmektedir. Aralık 1998'de kompresör istasyonunun modifikasyonu tamamlanmış olacaktır. Bilindiği üzere Pendik'te, bir es 3 kompresör istasyonunun yapımı bitmiştir. Bir ünitenin testi bitmiş devreye alınmıştır. İkinci ünite ele Haziran 1 998 tarihinde devrede olacaktır. Bunlara ilaveten Malkoçlar Ölçüm İstasyonu'nclan itibaren üçtane paralel boru hattının ("Loop" dediğimiz paralel boru hattının) çekim işleri tamamlanmıştır. Loop 2 devreye alınmıştır. Mayıs 1 998 tarihinde iki tane loop'un daha devreye alınması beklenmektedir. Bunlardan ilkloop çalışmamız, Malkoçlar'la es 1 kompresör istasyonu arasınadır. 36.1 km uzunluğunda 36 inç çapındadır. İkinci loop'umuzÖnerler'le İstanbul Batı İstasyonu arasındadır. 76.5 km uzunluğunda ve 36 inç çapındadır. Devreye alınan loopumuz budur. Üçüncü loop çalışmamız, Hersek'le Yumurtatepe arasına inşa edilen loop'tur. 48 km uzunluğunda ve 24 inç çapındadır. Bunlar, mevcut boru hattından ilave miktarların taşınması için yapılmış olan yatırımlardır. Ayrıca önümüzdeki günlerde Ambarlı'da es 2 dediğimiz bir kompresör istasyonunun yapımı için ihale kararı şirketimiz tarafından alınmıştır ve önümüzdeki günlerde ihaleye çıkılacaktır. Kompresör'ün toplam gücü 20 megawatt'tır. 1 999 yılında devrede olması Mayıs-Hoziran '98Sayı 56
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=