4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 o . , o. 2 :ı, <( .; ô .. •• C .,, u: Makale ~ ., ., ~ ~ -;;; ... ·"" E ı:,ı <( ,J;; ~ "> .. ~ ı..,, C -g ., .. :il ~ :,, 1iı .., ., ~ ~ ;:; -~ .1 ~ ı- :ı: Q. § >- Grafik 1.1. Doğu ve Batı Avrupa Ülkelerinde 1996 Yılı LPG Tüketimi (Bin ton) 1.1 .1. LPG'nin Kısa Tanımı ve Tarihçesi Likit Petrol Gazı (LPG), propan ve bütan gaz larının belirli oranlarda kar ı ştırı l arak belirli bir basınç altında sıv ı laştı rılması ile elde edilir. Türkiye'de tüketime sunulan LPG'nin kompozisyonu %30 propan ve %70 bütan kar ı şımıdır. Kalorifik değerinin yüksek oluşu, depolanma kolaylığı, taşınabilir olması, yandıktan sonra kü I ve is bırakmaması ürünün kullanım alanını genişletmektedir. Tü rkiye'de 1962 yı l ında LPG tüketimi 7.000 ton düzeyindeyken, yedi yıl sonra bu miktar 200.000 tona, 1986 yılında ise 1 milyon tona ulaşarak hızlı bir gelişim göstermiştir. 1996 yılında ise yıllık tüketim 2.5 milyon tona ulaşmıştır. 1997 yılı sonunda Türkiye toplam LPG tüketiminin 2.8 milyon ton olması beklenmektedir. 1.2. TÜ~KİYE'DE LPG ÜRETİMİ LPG, rafinerilerde ham petrolün proses edilmesi sonucu elde edilen bir yan üründür. Türkiye'de LPG üretimi devlet tarafında işletilen TÜPRAŞ adı altındaki 4 rafineriden ve ortakları Mobil, Shell, BP ve Marmara Doğal Gaz Dergisi 85 Petrol olan Mersin ATAŞ rafinerisinden karşılanmaktad ı r. Bu üretim toplam Türkiye LPG talebinin ancak üçte birini karşı lamaktad ı r. LPG üretiminin %92'si devlet rafinerilerinde gerçekleştiri l mekted ir. Rafinerilerde toplam ham petrol işleme kapasitesi 713,000 varil/gün olup 1994, 1995, 1996 yıl l arı itibariyle üretim, sıras ı yl a 733,000 ton, 764,000 ton, 800,000 ton olarak gerçekl eşmiştir. 2000 yılında bu üretimin, rafinerilerin yeni yatırımları sonucu 850,000 tona ulaşacağı tahmin edilmektedir. 1.2.1. Stoklama Kapasitesi Türkiye'nin toplam LPG stoklama kapasitesi rafinerilerin stoklama kapasitesi de dahil olmak üzere 394.000 m3'tür. Dörtyol Bölgesi'nde özel sektöre (Aygaz, İpragaz ve Delta) ait 103.000 m3'lük LPG stoklama kapasitesi mevcuttur. Tüpraş, bu bölgedeki tankl arın, 35.000 tonluk bölümünü uzun vadeli anlaşmalarla kiralayarak bölgedeki dağıtım şirketlerine hizmet vermektedir. 394.000 m3 Türkiye geneli stoklama kapasitesi içinde Kasım-Aralık '97 Sayı 53
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=