Agenda ENERJİ KULLANIMI YÖNÜNDEN ÜLKELERİN UYGARLIK DÜZmERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Nazım BAYRAKTAR (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu) Ülkelerin uygarlık düzeyleri, fertlerin uzun yaşamalarına, gelirlerinin ço kluğuna ve enerjiyi verimli kullanma ölçüsüne bağlanarak değerlendirilebilir. Fosil yakıt kullanımının artması dünyada sera gazı artışına neden o l acaktır. Dünyada sera gazı artışının, bundan böyle, ge l işmekte olan ülkelerden kaynaklanacağı beklenmektedir. Bu durumda, enerjinin verimli ve akılcı kullanımının dünyanın kirletilmesini azaltacağı anlaşılmaktadır. TÜRKİYE'de kişi başına ticari enerji kullanımı yılda 1 Tep'dir. Enerjiden elde edilen yıll ı k gelirse, 1 Tep başına 3000 $'dır. Bu rakam, Almanya'da 5700 $, Fransa'da 5400 t İsviçre'de 9400 $, ABD'de ise 3100 $'dır. TÜRKİYE gibi kişi başına enerji tüketimi düşük, buna karşın enerji talep artı şı yüksek olan gel işmekte olan ülkelerin gelişmiş ülkeler düzeyine hızla çıkabilmeleri için, enerjiyi en verimli şekilde üretmeleri ve ürettikleri enerjiden en fazla geliri sağ l ama l ar ı şarttır. Bu da enerji po li t i ka l arının ekonomik, teknik ve çevresel etkilere ek olarak sanayi po li tika l ar ı ile de ilişkili olmasını gerektirmektedir. Uzun vadede sürdürülebilir bir kalkınma sürecini n gerçekl eştirilmesi ve tüm insanlara kabul edilebilir bir yaşam kalitesinin sağlanması, dünya nüfus artışının kontrol altına alınabilmesi ve enerjinin en verimli şekilde kullanılmasıyla mümkündür. • ULUSAL VE ULUSLARARASI KOŞULLAR ALTINDA ENERJi • • • • • •• •• •• ARZ/fALEP DENGELERi iLE iLGiLi GORUNUMLER Hanife FİKRET - ETKB Ülkemizin genel enerji ve elektrik enerjisi talebi, MAED modeli kullanıl a rak 2020 yılına kadar belirlenmiştir. Bu modelden elde edilen elektrik enerjisi talebi serisine göre WASP elektrik enerjisi üretim optimizasyonu model i kullanılarak elektrik enerjisi üretim projeksiyon ları elde ed i lmiştir. Bilindiği gibi ülkemiz linyit ve hidrolik hariç, diğer kaynaklar bakımından pek zengin sayılmaz. Taşkömürü rezervi, 428 milyon tonu görCınür olmak üzere 1127 milyon tondur. Yıl lı k üretim 2.5-3.0 milyon ton olup, yıllık ihtiyacımız olan 8-9 milyon ton kaliteli kömürün oo·oı Goz Dergisi 192 üçte ikisi ithalatla karşılanmaktadır. Ülkemiz linyit kaynağı açısından zengin olmakla birlikte çoğu düşük kalorilidir. 3000 kcal/kg'dan yüksek ısıl değerli linyitler ancak top lamın % 7'sini oluşturmaktadır. Bu nedenle de linyitlerimiz ağırlık lı olarak termik santrallerde tüketilmektedir. Petrol ve doğal gazın % 901 1 ithal yoluyla karşılanmaktadır. Ülkemizde hidrolik enerji 433 000 Gwh/yıl, ekonomik potansiyeli 125 000 Gwh/yıl.dır. (GCıç olarak 35440 MW). 1996 yılı sonu itibariyle bu Kosım-Aralık'97 Sayı 53
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=