Aşağıdaki tabloda 1 997-2000 yıllarına ait gaz kullanan abone sayısı ve aylık gaz çekiş miktarlarıyla ilgili tahmini değerler verilmiştir. Tablo 1. Yıllara Göre Tahmini Gaz Kullanan Abone Sayıları 1996 1997 1998 1999 2000 Ocak 519.511 7 15.277 1.017.843 1.222.309 1.472.309 Şubat 526.687 729.262 1.026.793 1.233.492 1 .483.492 Mart 532.956 741.052 1.034.337 1.242.921 1 .492.291 Nisan 538.137 753.208 1.042.113 1.252.641 1 .502.641 Mayıs 546.996 760.929 1.047.053 1.258.816 1.508.816 Haziran 556.251 768.983 1.052.206 1.265.257 1.51 5.257 Temmuz 563.687 778.566 1.058.336 1.272.920 1.522.920 Ağustos 579.808 798.437 1.071.049 1.288.811 1.538.8 1 1 Eylül 599.928 816.814 1.082.805 1.303.507 1.553.507 Ekim 649.413 871.482 1.117.780 1.347.225 1.597.225 Kasını 655.357 943.492 1.163.849 1.404.811 1.654.811 Aralık 687.381 1.000.000 1.200.000 1.450.000 1 .700.000 Tablo 2'de 1 996 yılına ait aylık tüketim değerleri baz alınarak yapılmış konut, ticari ve endüstriyel tüketim değerleri olarak ayrı ayrı verilmiştir. Tablo 2. Yıllara Göre Aylık Gaz Çekiş Tahminleri (m1/ay) 1996 1997 1998 1999 2000 Ocuk 179.416.064 224.0<X).(XX) 320.(XXLIXXI 383.CXXUXX) 460.CXXLIXXJ Subat 158,058.6 1 1 223.000.0<X) 287.<XKUXK) 343.(KX),(XXJ 4 I I .(XXLIXX) Mart 182.378.296 233.()(X>.<XK) 280.(KKLIXXI 336.(XXHXX) 402.0<K>. (XX) Nisan 1 15 .526.293 133.()(X).O<XI I63.(XXI.IXXI I95.IXXI.IXX) 232.IXXIJXXI Mayıs 32.71 1.109 49.0<Xl.(XXI 73.(XXl.lXXl 88.IXIU.IKX) I03.IXIU.IXIU Huzimn 28.887.<XIU 46.IXXl.(XXl 59.(XXl.lXXI 711.IXXl.lXXl 82.IXIU.1100 Temmuz 28.697.316 49.IXXUXXl 611.IXXl.lXXI 7 I .IXXI.I)()() 83.<XX>.IXX) Al!.ustos 28.506.140 5 t .om.<xxı 62.IXX).IXX) 74.IXXUXX) 78.(XX).()(X) EvlUI 32, 1 19.395 54.IXXHXJO 611.IXX).IXX) 7 I .()()().(X)() 82.0<X).()(J() Ekim 75,269.001 99,()()().()()() 1 1 11.CXXLIXXI I 3 I . < XXl.O<IU 1 5 3.000.()()() Kmmn 1 1 5,936.627 292.fXXL(XXl 247.IXXLIXXI 297 .(XXl.lXX l 347.(XX).IXX) Arulık 193.431.670 357.<J<X>JXX> 342.IXXUXX) 4 I I .(XXlJXX) 480.()()(),0<X) Toplum 1.170.937.522 1.810.000.0<X) 2.1163.(KX).(KX) 2.47ILIXX).0<X) 2.913.000.()()() Yaz ve kış aylarında gaz çekişleri önemli oranda farklılık arzetmektedir. Aşağıdaki grafik 1 996 yılına aitgaz çekişlerinde meydana gelen mevsimsel dalgalanmaları göstermektedir. ms/ıaat 1 6 0 .000.000 120,000.000 80,000.000 40,000.000 A!)ustos 95-Tem muz 96 arası Aylık Gaz Çekişleri � e Grafik 1. 1996 yılı aylık gaz çekişleri Gaz tüketiminde meydana gelen bu mevsimsel değişimlerin yanında günlük tüketim profilinde de önemli değişimler meydana gelmektedir. Gaz çekişlerinin yoğunlaştığı saatler aşağıdaki grafikte de görüleceği gibi 07.00-23.00 saatleri arasındadır. Meydana gelen peak çekişler zaman zaman azami saatlik çekiş değerinin üzerine çıkmaktadır. Bu nedenle şebekedeki gaz basıncı düşmekte ve kullanımda problemlere yol açmaktadır. Doğal Gaz Dergisi 101 Article Tablo 3. Yıllara Göre Azami Saatlik Gaz Çekişleri (m3/saat) Yıllar 1!197 1!198 1!199 2IX)O Azami saatlik çekiş değeri 411).(XX) 471.iXX) 563.(XXl 664.<KX) m3/saat 300.000 r===:;:::::==========:::::::::::--------7 250.000 200.000 150.000 1)0,000 50.000 o +-+--t-ı-+-+-+-+--+--+--+-+-+--t-1-+-+-+--+--+--+-+-+-4 o o o o o o o o o o '?. 0 o o .,;; o o o 1D o '?. ,.._ o ---Saatlik Çekiş DeOerleri • • • • • • • Azami Saatlik Çekiş Miktarı Referans günü : 17 Aralık 1996 Grafik 2. Saatlik Gaz Çekişleri Yapılan optimizasyon çalışmasında peak çekişlerin yol açtığı gaz sıkıntısının giderilmesi amacıyla yapılacak depolama kapasitesi önümüzdeki dört yıl için şu şekilde belirlenmiştir. Tablo 4. Yıllara Göre İhtiyaç Olan Depolama Kapasitesi (m1/yıl) Yıllar 1998 1999 2000 ihtiyaç olan depolama 129.792.890 kapasitesi (m3/vıll 161.719.552 192.580.825 Gaz dağıtım şebekesinde peak çekişlerin yol açtığı problemlerin giderilmesi ve yoğun gaz talebinin karşılanması amacıyla çözüm olarak; A - LNG Depolama Sistemleri B - Propan Destek Sistemleri önerilmektedir. A - LNG DEPOLAMA SiSTEMLERi Gaz teminini olabildiğince homojen tutmak için, düşük talep durumunda şebekeden gaz depolayıp bunu yüksek talep zamanlarında kullanmayı sağlayacak orta seviyeli bir depolama imkanı öngörülmüştür. Gaz talebinin bariz bir şekilde ortalamanın altına düştüğü zamanlarda, gaz sıvılaştırılarak depolanır. Gaz talebinin maximum akışı geçtiği yüksek çekiş zamanlarında, depolanmış gaz tekrar buharlaştırılarak tüketici şebekesine basılır. Bu amaçla, bir LNG soğutma ve depolama tesisi göz önünde bulundurulmuş ve şu amaçlar sağlanmaya çalışılmıştır: - Soğutma prosesinin gerektirdiği fiziksel özellikleri ve saflığı elde etmek için gazın yeterli ön işlemden geçmesi (CO2 uzaklaştırması ve kurutma), cmmuz-Agustos'97 Sa ı 5l
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=