Doğalgaz Dergisi 48. Sayı (Ocak-Şubat 1997)

Pompalama Geminin stok depolarında bulunan LNG, iç depodan, kendi bünyelerinde bulunan bir grup "primer" (birincil) pompalar (düşük prevalansl ı) aracılığı ile "ikincil" pompa grubuna aktarıl ır, bunlar LNG'nin basıncını gaz dağıtım ağının seviyesine getirir, bu da yaklaşı k olarak 70 bar civarındadı r. Aynı zamanda yeniden gaza dönüştürme sistemini beslerler. Likidin, sıvı halde komprese edilmesi, gazın yüksek basınçta elde edilmesi için gerekli gücün en aza indirilmesine yarar. Primer pompaların gönderme işlemi sı rasında yeniden gazlamaya gönderilen LNG'nin akımındaki gazın komprese edilmesi ve yeniden emilmesiyle, LNG depolarından gelen boiloff gazını toplama sistemi öngörülür. Primer (birincil) pompaların gönderme işlemi sırasında LNG ile boil-off gazı boş bir kolon içinde karışır, aşağıdan gelen gaz ile yukarıdan yeniden emilerek gelen LNG karşı akım oluşturur, bu da akışı besler. 2- Yeniden Gaza Dönüştürme Sistemi LNG'nin yeniden gaza dönüştürülmesinde en sık kullanılan alternatifler aşağıda sıralandığı gibidir: - LNG'nin geçtiği boruların dışından, yukarıdan aşağı doğru akıtmak suretiyle kullanı lan deniz suyu ile yeniden gaza dönüştürme. - Bastırılmış alev ile çal ışan yeniden gaza dönüştürücüler. Daha yüksek kapasiteli tesislerde, deniz suyu ile çal ışan yeniden gaza dönüştürme aleti temel üniteyi oluşturur. Öte yandan bastırılmış alevli yeniden gaza dönüştürme aleti yedek sistemler olarak veya uçtaki yükler için eklenebilir sistemlerolarak görülür. Geleneksel güçteki santrallerinkinden daha yüksek olan termik performansl ı elektrik üretim tesisleri içerisinde veya sıvı C0 2 elde etmede ya da havanın sıvılaştırılma işlemi sırasında ısının düşük derecelerle elde edilmesi gerektiği durumlarda, bazı makinalar içerisinde LNG'nin yeniden gaza dönüştürülmesinde meydana gelen soğumaları toplayan sistemler kullanıl ır. Yeniden gaza dönüştürme ünitesinde, pompalama sisteminden dağıtı m ağı nı n basıncı na getirilen LNG, gaz haline dönüştürülmüş ve 5 °C'de ısıtılmış olarak ünitenin çıkışında gaz dağıtım hattına yollanır. Termik değişim al etleri toplu halde aşağıdaki gibi sıralanı r: a) Deniz suyu ile gaza dönüştürme aletleri lsı transferinde dönüşüm için, "sparte" baterilerden yapılma, alüminyum bileşimden kanatlı, içinden yukarıya doğru LNG geçen tüplerden kullanıl ı r, aynı zamanda yukarıdan beslenen su, yerçekimi etkisiyle boruları n dışı ndan aşağı doğru akar. Projenin yapıldığı yerde, deniz ortamı nda uygun bir etki sağlamak amacıyla, deniz suyu için, kabul edilebilir sayılan soğutma 2-3 °C'dir. b) Bastırı lmış alev ile yeniden gaza dönüştürücüler Doğal gazı su banyosunda yakan dolayısıyla LNG'yi dolayl ı olarak ısıtan üniteler söz konusudur. Özellikle yanma için gerekli hava yukarıdan üfürücüler aracıl ığı ile üflenir, ısıtıcının yatay gövdesinde bulunan su aracıl ığı ile kombustion mamulleri yukarı çıkar. Suyun içinde LNG geçen paslanmaz çelikten kıvrım bulunur. Yeniden gaza dönüştürerek LNG'ye ısı veren su, sıcak Doğal Gaz Dergisi 92 Technical Notes ısı tarafından ısıtıl ır ve hareket halinde tutulur. 3- Yardımcı Sistemler Yeniden gaza dönüştürme tesisleri, bunlara eşdeğer likidleştirme tesislerine nazaran daha basit olmalarına rağmen, aynı şekilde yardımcı sistemlere ihtiyaç duyarlar fakat bunlar deniz suyu ile yeniden gaza dönüştürme dışında daha düşük kapasitelidirler. Temel yardı mcı sistemler aşağıdaki gibidir: - Boil-off gaz işlem ünitesi - Temel ve yedek elektrik enerjisi - Soğutucu su - İşlemlerde kullanılan ve işlemler esnasında gerekli kompres hava - Yanar gaz - Azot LNG'nin yeniden gaza dönüştürme terminalinde yardımcı sistemler arasında boil-off gaz işlem ünitesi ve azot ünetisinin özel bir yeri vardır. Boil-off Gaz İşlemi LNG terminallerinin en tipik ve esasl ı ünitesi boil-off gazı işlem sistemidir, ekonomik nedenlerden ve çevreyle olan ilişkisinden dolayı ayrıca emniyet açısından atmosfere boşaltılamaz. Boiloff gazının işlemleri aşağıdaki gibidir: - Bastırılmış alevle çal ışan yeniden gaza dönüştürücülerde, gazın alçak basınçta yakıt olarak kullanılması ve komprese edilmesi, - LNG'nin premier (birincil) pompalarla komprese edilmesi ve yeniden emilmesi, - Dağıtım ağında direkt komprese edilmesi. Yeniden gaza dönüştürme sisteminin özelliklerine göre ve yeniden gaza dönüştürülmüş LNG'nin miktarına bağl ı olarak, herhangi bir LNG terminali yukarıda verilen bir metoda veya bunların bileşimine adapte edilebilir. Azot Ünitesi Bir LNG yeniden gaza dönüştürme terminalinde, ünitelerin bakım operasyonları nda veya LNG boşaltma ve gemiye dönüş kollarındaki vanalardaki akışkanl ığı sağlamak için azot gereklidir. Nakliye hattına girmeden önce Wobbe indexini düzeltmek içinde azot gerekebilir. Emniyet yönü Emniyetli bir tesis gerçekleştirmek için doğru bir projelendirme, en uygun malzemelerin kullanılması, en gelişmiş teknolojilerin kullanılması ve sağlam tecrübe en önemli faktörlerdir. Bütün bunlar LNG endüstrisinin ortak hazinesidir. Günümüzde bu sistemin teknolojisi olgunlaşmış olup, on yıllarca yapılan tesislerin üzerinde denenmiş, dolayı sı ile kalite ve güvenlik açısından son derece tatminkar bir seviyeye gelmiştir. Malzemeler LNG teknolojisinde önemli bir unsur da üretimde, taşımacıl ıkta ve stoklamada kullanılan malzemelerdir. Ürün ile doğrudan temas halinde olan bu malzemelerden LNG devresinin temel birleşenleri inşa edilir. Bunlar depolar, borular, dönüşümcüler, makinalar vs.'dir. Ocak ubat'97 Sa ı 48

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=