r." :. � r--, @ ,�- . De:{ Özkan AĞIŞ / ENKA İnşaat ve Sanayi A.Ş. Sosyo-ekonomi k kalkı nmamızın en önemli göstergesi olan enerji ni n zamanında, kaliteli, yeterli mi ktarda ve çevre ile uyum içinde üretimi hükümetlerimizin en önemli hedefleri arası nda yer almalıdır. Geçtiğimiz yıllarda bu konuya gereken önemi vermeyen bazı hükümetlerin ekonomimizde ve sosyal yaşantımızda ne büyük sı kı ntılar yarattı klarını üzülerek gördük ve yaşadı k. l 980'li yıllarda, geçmiş sı kı ntıları n aşılması için gerçekleştirilen enerji yatırımları nı ve başlatılan özelleştirme çalışmaları nı mutlulukla izledi k ve coşku ile alkışladı k. O yılları n o güçlü rüzgarları, elektrik enerjisi üretim tesislerimizi n kapasitesi ni, Cumhuriyet tarihinde il k defa 1990 yılı nda, ihtiyacımızı n % 40 üzerine çı kardı. l 990'dan sonra, Yap-İşlet-Devret (BOT} modeli nden beklentiler nedeniyle, Enerji yatırımları nı n yavaşlatıldığı nı üzülerek izledik. l 995'te yedek kapasitemiz % 5'e düştü ve geçtiğimiz yıl da yetmemeye başladı. 1990'dan sonra, enerji üretim tesislerini n, tüketim artışı na ayak uyduramaması nedeniyle, üretim açığı nı n 1 997 yı l ı nda 6 milyar kWh'a, l 998'de 1 6 milyar kWh'a ulaşacağı nı üzülerek hesaplıyoruz. Bu karanl ı k tabloya rağmen özel sektör olarak umutlandığımız bir nokta var. O da 1996 yılında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ' nı n, l 980'Ii yılları hatırlatan, Enerji Yatırım Hamlelerini başlatmış Do al GazDer ısi 83 olmasıdır. Ayrıca yine ETKB'ni n, on yıldır bir türlü bekleneni vermeyen Yap-İşlet-Devret modelinde, 1 996 yılı içi nde çok isabetli bir revizyon yaparak, rekabete dayalı Yap-Sahip Ol-İşlet (800) modelini işletmeye sokması kanaatimizce enerji sektörünün sı kı nt ı lar ı nı giderecek tarihi bir operasyondur. ETKB'nin 1996 yılı nda enerji darboğazı nın aşılması yolunda peşpeşe yayı nladığı kararname ve tebliğlerle konuyu son derece ciddi bir şekilde ele aldığı nı görmekten mutluyuz ve bu nedenle de enerji üretim sektörünün geleceğinden umutluyuz. Umudumuzu arttıran başka gelişmeler de var: l) Elektrikte tüketim artışı nı n yüksekliği (ortalama % 9) ve bu artışın sürekliliği, elektrik enerjisi pazarını yerli ve yabancı yatırımcılar için cazip hale getirmiştir. Yaşadığımız ekonomik sı kıntılara rağmen, 1996 yılı elektri k tüketim artışı nı n % l 0,8 gibi çok yüksek bir rakama ulaşması, bu cazibeyi daha da arttırmıştır. Bu durum ayrıca toplumumuzun sağlı kl ı bir gelişme içinde bulunduğunun da göstergesidir. 2) TÜRKİYE, enerji yatırımları öncelikli olmak üzere dış kredi borçları nı zamanı nda ödemektedir. Bu durum uluslararası finans kurumları na güven vermektedir. 3) 1 996 yılı nda Türk lirası Amerikan doları karşısı nda, yıllık enflasyon kadar değer kaybetmiştir. Bir başka ifadeyle Ocak ubat'97 Sa , 48
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=