Doğalgaz Dergisi 48. Sayı (Ocak-Şubat 1997)

düşündüklerimizi gerçekleştirebilirsek İran ve Türkmenistan'dan gelen doğal gazı 3 yıl içinde Avrupa'ya bağlayabileceğiz. Bir diğer projemiz Rusya-Türkmenistan-Türkiye projesi, Rusya'dan doğudan da gaz almayı planlıyoruz. Bu belki Karadeniz geçişi ile Samsun'a gelecek, veya Gürcistan'dan gelecek bir boru hattı ile gerçekleşecek, bu konuda çalışmalar devam ediyor, önümüzdeki günlerde karar verilecek. Fakat nereden gelirse gelsin, bizim almayı planladığımız 16 milyar m3'ün tümünün Rusya'dan olması mümkün değil. Rezerv olarak Rusya'nın bir sorunu yokfakat bu istikametten bize gün verebilmeleri için başka üretim yatırımları yapmaları gerekiyor. Üretimde belirli bir miktar yatırırsınız, örneğin 500 milyar $ yatırırsınız, 6 milyar m3 gaz üretirsiniz. Ama bunu l 0'a çıkarmak için yapacağınız yatırım ikiye katlanabilir. Dolayısıyla doğudan gelecek gazın bir kısmını belki yarısını Türkmenistan gazı oluşturacak. Burada Türkmenleri, Rusya'dan sonra üçüncü taraf olarak masaya oturtmaya çalışıyoruz, ama Ruslar buna pek sıcak bakmıyor. Sizin ihtiyacınız gaz değil mi? Biz nereden alırsak alırız gibi bir yaklaşımları var. Biz Türkmenistan gazlarının bir şekilde görüşmelerimizde yer almasını istiyoruz ve bunu vurguluyoruz. İran doğal gazının dışında Gürcistan üzerinden gelen iki tane hattımızın biri petrol, diğeri doğal gaz hattı. Hırvatistan ve Türkmenistan doğal gazını bir şekilde Türkiye'ye getirmek için iki tane projemiz var. Hazar Do-ol Gez Dergisi 63 Denizi hala tartışmalara neden olan bir deniz, fakat boru hattı döşemek için herhangi bir taviz sıkıntısı yok, çünkü bütün tartışmalar Hazar'daki rezervlerin paylaşımına yönelik, yani bir boru hattının döşenmesi için herhangi bir hukuki engel yok. Bu gerçekleşebilir. Ve şu anda uluslararası bazı mühendislik firmalarıyla bu güzergahların mühendislik, fizibilite çalışmaları devam ediyor. Bir de BOTAŞ'ın 2000 yılı ortasına kadar gerçekleştirmeyi planladığı projelerin parasal dağılımı var. Bu çalışmaların bir kısmı mevcut hatların, mevcut enerji terminalinin tesisine yönelik, bir kısım hisse de tümüyle yeni hatlar; İran hattı, Ege hattı, Güney hattı. Bütün bunları topladığınız zaman 2000 yılının ortasına kadar Botaş'ın yatırmak zorunda olduğu toplam para yaklaşık 2,7 milyar $. Ve bunlar ana yatırımlar, eğer şehirlere çekilecek olan flanşları da koyarsanız bu rakam çok rahat 3 milyar $'1 buluyor. Bu büyük yatırımı, ki bunun 3-3,5 yıl içinde gerçekleşmesi gerekiyor, finans yükünü azaltmak ve hem faiz hem kur farkından doğacak yükü paylaşmak için yerli ve yabancı sermaye ile ortaklaşa gerçekleştirmek istiyoruz. Kısaca söylemek istersek, yapısal değişiklik yapıyoruz, şu anda Türkiye'nin ihtiyacı olan doğal gaz, miktar olarak anlaşmalara bağlı. Bu anlaşmaların yürürlüğe girmesi, daha doğrusu bu gazın Türkiye'ye gelmesi, Türkiye içinde dağıtılması için gerekli yapım işlemleri sürmekte veya başlatılmaktadır. Hedefimiz 2000 yılının en geç ortasında artık bu sorunu kökünden çözmektir. Hepinize teşekkür ediyorum. Ocok ubot'97 So ı 48

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=