Doğalgaz Dergisi 48. Sayı (Ocak-Şubat 1997)

134 milyar kWh, 201 O yılında 290 ve 2020 yılında da 546 milyar kWh olacaktır. Bu projeksiyonlar kapsamında, Türkiye enerji sektörü politikaları ülkemiz için hedeflenen kalkınma rakamları ve sosyal gelişmeyi destekleyecek şekilde enerji üretiminin sağlanabilmesi için devlet, özel sektörve yabancı sermaye yatırımlarının arttırılması yönünde oluşturulmuştur. Ülkemiz enerji sektörü politikalarının ana hedefi ; ihtiyacımız olan enerjinin zamanında, güvenilir, ucuz ve kaliteli olarak öngörülen kalkınma hızı ve sosyal gelişmeyi destekleyecek şekilde temin edilmesi olarak belirlenmiştir. Bu politikalar çerçevesinde, yerli kaynakların mümkün olduğunca kullanılmasını teminen, devlet ve özel sektör ile yabancı sermayenin enerji alanındaki yatırımlarının arttırılması amacıyla, çevresel etkiler de gözönüne alınarak, gerekli çabaların harcanması gerekmektedir. Bu esaslar dahil inde takip edil mekte olan ana enerji g_,ol itikaları aşağıda verilmektedir : LJ Enerji talebinin uzun vadede kamu, özel ve yabancı sermayenin katılımı sayesinde karşılanması , D Mevcut kaynakların geliştirilmesi ve yeni kaynak arayışı � lışmalarının hızlandırılması, LJ Kaynak çeşitlendirilmesine gidilmesi ve tek bir kaynak veya ülke bağımlılığından kaçınılması, D Enerji ithalatı işleminde enerji arz maliyetinin dikkate alınması, D Tüm enerji kaynaklarında talebin mümkün olduğunca � rel imkanlarla karşılanması, LJ Yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarının (jeotermal, güneş, rüzgar vs.) en kısa zamanda enerji arzına katkısının arttırılması, D Yeni üretim projelerinin seçiminde, ülke ihtiyaçlarına en kısa zamanda ve en ekonomik çözümlerle cevap verecek önceliklerin tespit edilerek hidrolik projelerin yanı sıra, çoklu yakıt kullanan santrallar üzerinde de hassasiyetle durulması ve nükleer teknolojiye bir an önce girilmesi için gerekli hazırlıkların yapılması, D Elektrik enerjisinin sürekli ve kaliteli olarak temini için, mevcut iletim ve dağıtım hatlarının iyileştirilmesi, D Verimliliği artırmak, israfı önlemek, enerji üretim, iletim ve dağıtım alanlarındaki kayıbı asgariye indirmek için enerji tasarrufu tedbirlerinin uygulanması, D Elektrik sektöründe özelleştirme faaliyetleri ı:e hız ve_rilmesi, D Büyük yatırım gerektiren projelerde Yap-işlet ve işletme Hakkının Devri formüllerine başvurmak sureti ile enerji )'.'.Q tırımları için finansman sağlanması, LJ Enerji ihtiyacını karşılarken çevreye ve kamu sağlığına özen gösterilmesi, D Enerji alanındaki araştırma ve geliştirme çabalarının ihtiyaca cevap verecek şekilde programa bağlanması, Bu bağlamda, yukarıda bel irti l en ana hedefl er paralel inde özellikl e aşağıda sıralanan hususlara önem veril mesi gerekmektedir : 1. Enerji yatırımlarına eğitim ve sağlıkla birlikte birinci öncelik verilmelidir. Bu bağlamda enerji sektörü için devlet ve özel sektör yatırımlarının her yıl en az 3 milyar $ seviyesinde tutulması sağlanmalıdır. Bu miktar her yıl gözden geçirilmelidir. Do-ol Gaz Der isi 1 76 2. Ülkenin enerji gereksinimini karşılamak üzere izlenecek politikalarda ekonomik gelişme ve gereksinim ile _çevresel etki öncelikle ve birlikte gözönünde tutulmalıdır. Ulkemizi modern bir toplum haline getirebilmek ve sürdürebilinir kalkınmayı gerçekleştirmek amacıyla ihtiyacımız olan miktarlarda enerjinin mutlaka temin edilmesi gerekmektedir. Enerji temini sırasında çevre kirlenmesini en aza indirecek tedbirlerin alınması ve çevreyi daha az kirleten enerji üretim santrallarına ağırlık ve öncelik verilmesi, çevre ile barışık bir enerji sektörü yaratılması yönünde büyük gayretler sarfedilmelidir. 3. Enerji konusunda ülke çapında veri toplayacak, verilerden bilgi üretecek, bilgilerden enerji sorunlarını ve hedeflerini tanımlayıp belirleyecek, planlama yapacak, normları belirleyip yürürlüğe koyacak ve bu normforın uygulanmasını denetleyecek, dünyada ve Türkiye'deki değişiklikleri izleyip normları geliştire<:=ek, kamu ve öze! sektör yatırımlarına yol gösterecek OZERK bi_r _ENERJi KURUMU kurulmalıdır. Bu kurul Enerji Bakanlığı, EIEI, Devlet Planlama Teşkilatı, vb. gibi kuruluşların enerji konusundaki araştırma ve planlama görevlerini tek başına üstlenmelidir. 4. Yukarıdaki 2. maddedeki temel tercih sürekli gözönünde bulundurulmak kaydıyla enerji sağlanmasında yerli kaynaklara öncelik verilmelidir. Bu bağlamda hidrolik kaynaklarımızın ekonomik olarak kullanılabilir tümünden faydalanılmalıdır. İkinci öncelik yıkama, zenginleştirme ve filtre kullanılması koşulu ile yerli kömürde olmalı, ithal kaynaklardan ise doğal gazrn gerek ısınma, gerekse elektrik üretiminde kullanılması yaygınlaştırılmalıdır. 5. Enerji sektörü kademeli olarak her boyutu ile özel sektöre açılmalıdır. Ancak önce hukuk ve yöntemle ilgili alt yapısı çok iyi oluşturulmalıdır. Özelleştirme yapacak kuruluşun bütün işlemleri açık bir şekilde gerçekleştirilmeli, kararlarda verimin arttırılması, süreklilik sağlanması, istihdamın bozulmaması, rekabetin arttırılması gibi ana unsurlar rol oynamalıdır. 6. Ülkemizde umut vadeden bolluktaki güneş enerjisi ve jeotermal enerjinin verimli yollardan elde edilmeleri ve gerek ısıtma gerekse elektrik üretiminde kullanılmaları için dünyada sürdürülmekte olan araştırma çalışmalarına ülkemizde de yoğun şekilde başlanmalı, 20l O yılında toplam enerji tüketimimizin %8'inin güneş, jeotermal, _ biomas, vb. gibi yenilenebilir kaynaklardan sağlanması hedef kabul edilmelidir. Ayrıca organik çöplerin enerji üretiminde kullanılması da hızla hayata geçirilmelidir. 7. Enerji tüketiminde tasarrufa önem verilmesi konusu üzerinde artık ciddiyetle durulmaldır. Üretilen enerjinin dörtte birinin yok olmasını önlemek üzere özel planlar yapılmalı ve ciddiyetle uygulanmalıdır. Bu bağlamda ulaştırma sektöründe toplu taşıma ve elektrifikasyonun tercihini, sanayide daha az enerji yoğun teknolojilere geçilmesinin desteklenmesini, elektrik üretimi, iletim ve dağıtım kayıplarını azaltacak yatırımlar yapılmasını, konutlarda ısı izolasyonunun ön şart olarak ciddiyeıJe ele alınmasını sağlayacak önlemler alınmalıdır. Ocak ubat'97 So ı 48

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=