DOĞAL GAZI NEREDEN TEMİN ETTİK ? Agenda , . �, 1996 yılında Türkiye'nin kullandığı 7903 milyon m3 doğal gazın temin kaynakları ve miktarları Tablo 3'de kompresör istasyonu yatı rımının yanısı ra, Trakya'da ikinci ve üçüncü kompresör istasyonlarının tesisi, TrakyaKı rklareli'nde mevcut kompresör istasyonunun rehabilitasyonu gerekli. görülmektedi r. Tablo 3 1996 DOĞAL GAZ İTHALATI ÜLKE İilIALAT PAYI RUSYA 5525 Milyonm3 %69.9 CEZAYİR 2307 Milyon m3 %29 DİĞERLERİ 71 Milyonm3 %0.9 TOPLAM 7903 Mi lyon m3 %100 Ayrıca, Trakya ve Marmara'da bazı yeni dağıtım şebekeleri ve branşman hatlarının yapımını hedefleyen 56 milyon dolar tutarlı yatmm planlanıyor. Marmara Ereğlisi'nde sıvı doğal gaz terminaline yeni bir tank eklenmesi sözkonusu. Doğal gaz arzının arttı rılabilmesi, iletim ve dağıtım hatlarının kapasitelerinin yükseltilmesi için yaklaşık 3.5 milyar dolarl ık yatı rım gerekiyor. Yapılması gereken yatı rımların listesi ve yatı rım tutarı Tablo 5'de yeral ıyor. HIZLA ARTAN DOĞAL GAZ İHTİYACI NI Tablo 5'in hazı rlanmasında BOTAŞ'ın 1 997 yatı rım program değerleri, DPT'nin hesapladığı 1 37.93l TL'lik ortalama dolar kuru cinsinden dolara çevrilerek bulunmuştur. Yaklaşık 3.5 milyar dolarlık bu yatı rımları BOTAŞ'ın kendi özkaynaklarıyla finanse etmesi ise güç görünmektedi r. NERELERDEN, NASIL TEMİN EDECEĞİZ? 1 997 yılı doğal gaz talebi l O milyar m3 olarak tahmin ediliyor. Bu miktarın 6 milyar m3'ünün boru hatlarıyla Tablo 4 TÜRKİYE DOĞAL GAZ TEMİN PROGRAMI İthalatın 1997 19� 199') 2000 2001 Yapılacağı Tutarı % Tutarı % Tutarı ı % Tutarı % Tutarı % Ülke 10° nl 106 111 ' 106 n/ 106 m3 ıo' ın' RUSYA 6000 60 6000 60 6000 60 9000 51 11000 50 CEZAYİR 4000 40 4000 40 4000 40 4000 23 4000 17 -- ---, KATAR 1000 6 1000 5 NİJERYA - - -- - - - - - - 700 4 1100 5 İRAN 3000 17 5000 23 TOPL4.M 10000 100 10000 1 100 10000 1 100 17700 100 22100 100 Rusya'dan, kalan bölümünün ise sıvı l aştı rılmış doğal gaz 2002 2003 Tutarı % Tutarı % ıo• nı' 106 m3 14000 51 15000 53 4000 15 4000 14 1000 4 1000 4 1200 4 1200 4 6000 23 7000 25 26200 100 28200 100 olarak ağırlıkla Cezayir'den tankerlerle ithali öngörülüyor. Tablo 5 Önümüzdeki yıllar içinde_gaz ?rz'.nın ise hangi DOĞAL GAZDAĞITIMININ YAYGINLAŞTIRILMASI İÇİN k _� yn � klar� . d _ ayandı rılacagına ılışkın programlar BOTAŞ'IN YAPMASI GEREKEN YATIRii"1LAR sureklı değışıklık gösterıyor. Tablo 4 bu konuda yapılan yakın tarihli bi r çalışmayı esas alıyor. Kuşkusuz, doğal gaz temin programları bir dizi siyasal ve �konomik değişmelere bağlı. Henüz fikir projesi düzeyinde olan, Mısı r'dan Akdeniz'in altından geçecek boru hattıyla gaz temini, Rusya'dan Karadeniz'i aşacak boru hattıyla gaz temini gibi projeler gerçeklik kazanırsa, bu tablo da değişime uğrayacaktı r. DOĞAL GAZ SEKTÖRÜNDE PLANLANAN YATIRIMLAR NELER ? Doğal gaz sektöründe önümüzdeki yıll arda öngörülen talep ve tüketim miktarlarına varılabilmesi için; doğal gaz arz kaynaklarının çeşitlendi rilmesi ve ithalatın arttı rılması, yeni boru hattı yatı rımlarının yanısı ra, mevcut şebekenin gelişti rilmesi ve kapasitenin arttı rılmasına yönelik çalışmaİar yapılması gerekiyor. Rusya'dan yapılacak ithalatın mevcut boru hattı kullanılarak 15 milyar m3 taşıyacak hale getirilmesi için, Pendik'te tesisi süren 39 milyon dolar tutarl ı PROJEADI • DHİoi zz ğm mi rae(ltAlGelrıizia ğ( La )NvGe) İİ st kh ea nl Td eenn ıı tni nSaıUvet lrai şMt ı nül hm ıe şn d i s l i k •• lL."ı \NJ GG İİ tt hh aa ll TT eennnn ii ıı ıı aa ll ii İİzs mk ei ırı-dAelni aı ığı a • TMraükhyeanDdioslğiak.lEGıüıdzlYereiraltı Depolama Tesisleri �ky �araeDlioKğoaml pGrıezsöYrerİsatlatısDyoenpuolTameavsTiiesisleri Yapuııı �• Ambaorçlıl aKroÖırlpç ürmesöİ srtİasstyaos yn uo nTueYv saipi u n ı - - •• MP eanndıiıkarKa oEırrpe ğrlei ssiöLr Nİ sGt aİstyhoanl uTeYnaı ıpiun an ıl i T e v s i i �� nh- Tt eili irfkDi yoeğDa ol Gğ aızl GD ıazğHı t au nt t ıHYaat pl aunr n .• :D_ Dooğğa al lGGıı zz OE:gien eİ lye t İi lıeı ıt iHma tHt ıa(t31 ı2(61 0k8ı n6) kın) TOPLAM Doğal Goz Der ısı 162 Ocok ubot'97 So ı 48 YATIRIMTUfARI 15 Milyon $ - - - 4 42 21 1 M !vl i i l l y y - o o n n $ $ 0.250 Milyon $ 4 9 4 .5 1 M M i i l l y y o o n n $ $ 526 MMiillyyoonn $$ 1 3 17 9 ! M vl i il l y y o on ıı $ $ - - - - 1 2 1613t vMl ili yl yoanr $$ - 2 43 10 6 M l ilyon $ vlilyon $ 3441.75 iVlilyon S
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=