Doğalgaz Dergisi 44. Sayı (Mayıs-Haziran 1996)

adayın kazanması durumunda bu çabalar anabilir. Rusya' A Anı s . n B y a . y D ı a ıı k . n ı çn d ı ke ç a n e r e v l t r ai e r m s ın i i n , ı d R g e e er it kai cs ai nr .i Aa rytrı rı cı ma ,ı Ky oalfuknads laa rgı ni r i vş iemOl errtia. usya' ya, Tahran ve Bağdat' raki Bacı kolaarnşaı tkı larreıj ismağllearrl.eBcaocğı rkaafri ş ıoclıabrai rk Ry a k ı n l a ş m a v e i ş b i r l i ğ i usya, İran ve Irak, petrol fiyatlarını yukarı irmek için orrak bir davranışa girebilirler. Bu olasılığakarşı, A.B.D. ve Barı, Rusları Avrasya' daki petrol sorununa jeopolitik değil ekonomik açıdan yaklaşmaya ikna etmek zorundadırlar. Bacı ülkeleri, Rusya' ya şirkeclerinin gsoünvreankciesyiınlliarvdearmkieelikdoirn.oRmik girişimlerde yer alacakları us şirketlerinin Avrasya' claki hg ei dr er ok kl i arrebkonno l roej zi ke rvvel eprai nr ai s at le kk a by naaş lkalraırnıay oi şkl renr er .bBi l m e k i ç i n unun için BAavrraı lsı ypae' terloal dş iürnkyeat l eç rı ki nairnl ayraı nr dı ıkmoır ugme raekk lvi dei rb. ö l g e n i n petrol kaşaayğnıdaakklai röınnlaemselrebreasltınvmeaalıddiılr: bir erişimi sağlamak için e -- k T B o ü n ö r o l k g m i e y d i e k e , s k A ü i . r B Y ek . e D l n i . l i i i B k le l a e b ğ r i ı i r m n li i k s k ı t z o e r Ü B u a m lk cı a e Ü k le l i r k ç i e i n n l , e ç br a i a n b ğ e a ı ö m g n ö s d s ı t z e e l r r ı l k i ik l l m a e r d e ı l n e i r d ı e v i k r e , . Abazğeırmbasıyzclıaknla, rGınüı rkcoisrtan ve Orta Asya devleclerinin uyabilmeleri, pazar ekonomilerini ku prorgarbaimlmlaerleri ve yasa üstünlüğünü sağlayabilmeleri için uygulamalıdır. Bu ülkelerde sivil ve güvenlik ö hB z i zeml l eeşttl ierrmi ieçyi ni ieçğeirrei mn ehkı zolnaonmd ı irkı l mr eaf ol ır,me nl adrüssüt rriddüe rvüel mt a er ılmi ddi ra. unun da ötesinde, Karabağ çatışması sırasındaAzerbaycan' a teknik ve insancıl yardım konusunda uygulanan kısıtlamalar k- alTdıürrılkmiyael·ıdnırin. , bölgeyi Türkiye· ye bağlayan karnyolu, demiryolu benzeri projeleri tamamlaması gerekir. -k o lTaüyrl ka şi yr eı r ıi llembaöl ıl gcl eı r a. r Ta si .ıinrdka ke ix itmi c a rkeat yinkai lki l aa rnıl a bş mö lagl aeryl ea oÜdraektilmanmmaal lı dl aırrı.nPı notaaknısşiıyaelr ttiıcr ıalrmetaal nı dlaı rş.maları imzalanmalıdır. - Rusya' nın, Kafkaslar ve Orta Asya· nın petrol kaynaklarının çsaıkğlaarnımlmalaıdsıınr.dRa yöneten değil eşit bir ortak olması us petrol şirketlerine, petrol kaynaklarının çıkarılmasında ve boru ham projelerinde eşit haklara sahip olacakları konusunda güvence verilmelidir. a- zBa al trmı l ıaükl ki eç li enr, , BToüğrakzilyaer d' adne np egt reoçl etna ş bı n imr aBs aı nr ıı nbtoe rhul i kheal et tr ıi nn iı d- esRteklemelidirler. us güvenlik kurumlarının, petrol boru hattı için kuzeyden, başka bir deyişle Rus ropraklarından geçen tek bir yön zorlamalarına karşı çıkılmalıdır. Bu şekile bir jeopolitik zorlama, Moskova' ya petrolün Bacı' ya akışı üzerinde kabul edilemez bir denerim verecek ve Barı' yı Rusya' nın siyasi emellerine karşı korumasız bırakacaktır. Ti.irk ve Barılı ülkeler, Rusya' nın bölgede çekişmeler yaratmasına karşı çıkmalıdırlar. - Kafkaslar' daki emik çatışmalar, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü (OSCE) ve ikili kanallar yoluyla ydaa rkı iş raı nr ıl lamş ma laı dz lıırk. lOa rSı CgEi d' ye remÇeekç einç iisnt aüny, eAl ebrhi atzayr aa fvı nedKa anr aybe at kğ i' verilmiştir. Bu kuruluş Rusya tarafından da tanınmaktadır. Ekonomik kalkınma, remel insan haklarının gs i üy aç sl ee tnidn irrai dl mi keasl lie şvme eBs i an ri ıö ni ll eemkei .ki l ri çi ii rneöl nyeamklliadşiırm. B, b ö l g e d e u konuda - DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 44 güncel 1 önemli bir müttefik Türkiye' dir. Türkiye' nin bölgedeki g- iTriüşirmkilyeer'incilensicsetkiklernarmı, eBliacrlıi'r1.1111 güvenliği için çok önemlidir. Bu nedenle Avrupalılar, Türkiye içindeki Barı yanlılarını g A ü n c a e d n o d l irmekten çekinmelidir ve Türkiye' nin Güney Doğu u' da düzeni sağlamak için göscercliği çabaları aZnelnagminalpıdeıtrr.ol ve doğal gaz alanları, korunmak zorunclaclır, buys a rna lral ar nd ıal mn abl aı dr ıı şr . vKe a zs aavnaç şl a rd, öannecma kl ekr ai ny dn ae krl aa mr ı n apni lyaams aıl ya rl aa unulabilmclcri, güvenliklerinin sağlanabilmeleri ve raşıma a h r a ca tl c a a r k ın cı ı r n . düşmanca eylemlerden korunabilmeleri ölçi.isiinde Avrasya kırası içlerindeki petrol yataklarının, ticaret yollarının ve iletişim haclarının denetimi, hızla Soğuk Savaş sonrası B siyasetin ana tartışma odaklarından biri haline gelmektedir. ugün Rusya ile Bacı arasındaki çekişme, Avrasya petrol Ey antearkj il agr üı nvı ekn ilmi ğ i i nn di seanğe ltal eyyaebci el mğ ienki ni çt ianr tiışşbmi ral si ğı ni avde ögnüüçşbe ibr il li iğr i. gveergeükçlibdiirrl.iğBiükyoünk strateji çerçevesinde Türkiye' nin işbirliği usunda bazı avantajları vardır. Tarihi "İpek Yolu" mııı, bölgenin refahına ve istikrarına hizmet eden bir uluslararası ticaret yolu olduğu kadar, ki.ilti.irel değişim olanağı sağladığı ela unutulmamalıdır. Ve şimdi dünyanın refahı için carihi yeniden canlandırma olanağı gi.içli.i bir biçimde karşımızda durmakradır. KAYNAKLAR -19G9r2a.nd Srraregy, (Büyük Strateji), Oil ancl Persian Gulf. RAND, - Pipelıne Polirics: ··rn Ccnrral Asiaancl Caucasus ··, (Orta Asya ve Kpoarfrk,aMslaarydısa 1B9o9ru3. Ham Politikaları), A Perro Financc Special ReU- f"uOkil la rSaeAc rçoırl ı yHo re)a, dPse rfar or l eNu emwE cHoonroi zmoiısırs,· ·E, y( Pl üelt r1 o9l9 S3e. k t ö r ü Y e n i -PoSrset,v9e CMoalyl ,ıs"O1 9r9ta3 )A, sYyaen' idfakoiruBmü y, üTkemPneltlrıozl 1O9y9u3n. u " ( W'aslıiııgron Y- u· · Pk ae rr ısdi aann GB aukl fı ş: ) ,OEvl cl er nv i cBw. Loıfi pTssos ıuı e, sC" o, n( gB raessrsai oKn öa lr fRe ze is :e aSroc rhu Sn el ar vr a Y - ic a ü e u , z l Ty B ı l l ı a e . H D Li e o b n ğ r z r a e u r , y T " o T ü f r u C k r i k o y n e e y g ), : r e RT s o A s, w N l a ss r D d u, e e 1 h 9 B e 9 r T i 2 e w . f , en2r8y-EFyilrüscl C19e9nn3ı. ry", (2 l . -R e" Pg iiopıcı "l i ,n( eBso raun dHPaoc ll ai rri ıc sv: eE Sx ipyoarsre tR: oKmaef sk aFs r oPme t rrol ıle BCöal sgpei sainn dOe ni l sDcaışrscalıcıAmssYocoilalracrsı)),, EÖyzlüell R19a9po3r. , CERA (Cambridge Energy RcÇ- De vainr ei enl: YÖczrdgei nn- TAhr aı kı ıaenG, Suasbr aafhfs Ko ni ,taRpul sayr aı , 2İ s0t 1a 0n bveu lD1ü9n9y4a.d a k i Y e r i , -S eDc rro. rO" ,k(tTa üy rVk iuyrea' lı, ı ·i ·ns rErna recrgj ii cS cOk pr öprul imİ çıinni rSi et rsaft aerj i kT uOr lkacnya' ksl aErn) ,c 'rTgn y rcoe pr nl aanr icoı snı aal ç Eı l nı şe rkgoyn uMş ma raks eı , t sC EARp Ap r oCaacml ı bi nr gi d ge eh eE Nn eer gx ty CReens er aurrcyh' - İA l " k s K s b o a ü c h r ia t a l r r e e rs 1 , , 9 R 69 - u 5 7 s . la HravzeirBanor1u9H94ac. cı", Avrasya Erüdlcri, Cilr:2, Sayı:l, -BaAcrkigerl oCuonhdeen, Senior Policy Aııalyst, The Herirage Foundarion, r No. 1065, 25 Ocak 1996.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=