Kazak, Azeri ve diğer ülke ve üretici petrolleri çeşitli Karadeniz Limanlarına taşındığında Boğazlar'ın sınırlı geçiş olanaklarıyla karşılaşılacağı gerçeğine hazırlıklı olunmalıdır. İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı'ndan her yıl feribot, balıkçı teknesi ve yarlar hariç 50.000 deniz taşıcı geçiş yapmaktadır. Bu durumu ile Boğazlar, Panama Kanalı'ndan dört kar yoğun trafiği ile dünyanın en kalabalık su yollarından biridir. Boğazlar, dar bir coğrafik yapıya sahip olup, keskin dönüşler içerir. Özellikle 8 adet keskin dönüş içeren İstanbul Boğazı'nın en dar noktasında genişlik 700 metreye kadar düşmektedir. Her iki yakasındada yoğun yerleşim merkezleri bulunan İstanbul Boğazı'nın Asya ve Avrupa Yakası olarak ikiye ayırdığı kenrre yaklaşık 10 milyon kişi yaşamaktadır. Boğazlar'ın kullanım koşulları Monrreaux Sözleşmesi ile belirlenmiştir. Sözleşmenin 2. maddesi "Barış zamanında, ticaret gemileri, bayrak ve yük ne olursa olsun, gündüz ve gece, 3. maddenin hükümleri saklı kalmak üzere hiçbir merasime bağlİ olmadan Boğazlar'dan geçiş ve ulaşımda ram serbestlikten yararlanacaktır." demektedir. Sözleşmenin 3. maddesi ise sadece sıhhi ş.1.rrları içeren bir yaptırımı kapsamaktadır. Sözleşme, Kılavuzluk hizmetlerinin isteğe tabi olduğunu Mö zoenl lri kr el ea ubxe Sl i ör tzilre. şmesi'nin imzalandığı 1936 yılında Boğazlar'dan günde ortalama 17 taşır geçmekteydi ve taşıdıkları ortalama yük 13.000 rondu. Bugün ise günde ortalama 110 raşır geçmekte ve taşınan ortalama yük 200.000 ronu bulmaktadır. Bu taşıtların çoğu tankerdir; pöeytleroklita1995 yılı Ocak ayı boyunca İstanbul Boğazı'ndan günde ortalama 830.000 varil ham şınmıştır. Karadeniz'e bugünkü kapasiteden 50 milyon ron fazla petrol ulaştığı ve bu miktar 200,000 tonluk tankerler ile taşındığı takdirde Boğazlar'a getireceği yıllık trafik yİsütkanüb5u0l0Btoağnakzeır'nddira. 1984 yılından bu yana 22 adet önemli çarpışına ve birkaç yüz adet daha küçük boyutlu kaza meydana gelmiştir. İstanbul Boğazı'nın kuzey girişinde 1994 yılı Mart ayında bir petrol tankeri ile bir şilep çarpışmıştır. Çarpışma sırasında alev alan 100,000 ton ham petrol yüklü tanker bir hafta boyunca yanmış ve kazada 29 denizci hayacını kaybetmiştir. Bu kaza biraz daha güneyde gerçekleşmiş olsa çok dahafazla sayıda insan yaşamını yitirebilirdi. PETROLÜN BOĞAZLARDAN TAŞINMASI DURUMU M ROMANIA G) DOĞAL GAZ DERGİSİ SAYI 44 Rostov RUSSIAN FEIDERATION ■ Hovorossyisk _...,._.iılı,iı"ı -. �avropol _.-.ııliilı:� Groz Kayseri Erzurum• Malaty-a • Diyarbakır SYRI�
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=