41 ENERJİ & DOĞALGAZ • MART-NİSAN / 2025 ÇEVİRİ ulaşmak ve 2030’a kadar kurulu yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkararak 11 TW’yi aşmak için daha fazla çaba gerekmektedir. 2030’A KADAR 11,174 TW KÜRESEL ÜÇ KATINA ÇIKARMA HEDEFINE ULAŞMAK 2024 yılında, yenilenebilir enerji kapasitesi 585 GW arttı ve bu, %15,1 yıllık büyüme oranını temsil ediyor. Bu oran, 2023'te kaydedilen %14,3 büyümeye kıyasla 0,8 yüzde puanlık bir artışı işaret ediyor ve 2000 yılından bu yana en yüksek yıllık artışı ifade ediyor. Ancak bu ilerlemeye rağmen, küresel kurulu yenilenebilir enerji kapasitesini 2030’a kadar 11 TW’nin üzerine çıkarmak için gereken hızın hâlâ gerisinde kalınıyor. 2024’te görülen büyüme oranının korunması durumunda, 2030’a kadar yenilenebilir enerji kapasitesi yalnızca 10,4 TW’ye ulaşacak ve hedefin 0,8 TW (%7,2) gerisinde kalacaktır. 2018 ile 2023 arasındaki beş yıllık dönemde, küresel yenilenebilir enerji kapasitesi %10,4'lük bileşik yıllık büyüme oranı (CAGR) ile genişledi. Bu tarihi trendin devam etmesi durumunda, 2030 yılına kadar kurulu yenilenebilir enerji kapasitesi 8,0 TW’ye ulaşacak ve hedefin 3,1 TW (%27,9) gerisinde kalacaktır. 2030 HEDEFINE ULAŞMAK 2030 yılına kadar hedefe ulaşmak için 2022’den itibaren en az %16,1’lik yıllık büyüme oranının korunması gerekiyordu. Ancak, hem 2023 hem de 2024 bu oranın altında kaldığından, yenilenebilir enerji kapasitesinin önümüzdeki altı yıl boyunca her yıl %16,6 oranında daha hızlı genişlemesi gerekiyor. SON VERILER VE ÖNCEKI TAHMINLERLE KARŞILAŞTIRMA Temmuz 2024’te yayımlanan kapasite istatistikleriyle karşılaştırıldığında, burada sunulan rakamlar hafif bir aşağı yönlü revizyondan geçti. 2023 yılı için toplam yenilenebilir kapasite geçen yıl 3 864 GW olarak bildirilmişti, ancak yeni rakam 3 863 GW olarak güncellendi (-%0,04). Önceki yıllarda da belirtildiği gibi, çoğu revizyon kapasitenin erken bildirimindeki belirsizliklerden ve yıl sonuna kadar bazı verilerin eksik olmasından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, 2024 yılına ait veriler ve önceki yılların rakamları Temmuz 2025’te yeniden revize edilebilir. n Jeotermal Enerji: Jeotermal enerji kapasitesi, önceki yıla benzer bir büyüme göstererek 2024'te 0,4 GW arttı. Bu genişlemenin yaklaşık %60’ı Yeni Zelanda’dan (+0,2 GW) geldi; ardından Endonezya, Türkiye ve ABD sıralandı. Şebekeden Bağımsız Elektrik: Şebekeden bağımsız kapasite genişlemesi 2024’te neredeyse üç katına çıkarak 1,7 GW artışla 14,3 GW’a ulaştı. Bu büyümede en büyük payı güneş enerjisi aldı ve 1,6 GW artışla genişlemenin %90,2’sini oluşturdu. Böylece, güneş enerjisinin toplam şebekeden bağımsız kapasitesi 6,3 GW’a ulaştı. Kalan kapasite artışı, çeşitli biyokütle enerji türlerinden sağlanırken, şebekeden bağımsız hidroelektrik kapasitesi 2023 seviyelerine yakın kaldı. 2024 yılında, yenilenebilir enerji kapasite genişlemesi 2023'e kıyasla arttı ve uzun vadeli trendin oldukça üzerinde kaldı. Önceki yıllarda olduğu gibi, bu genişlemenin büyük kısmı Çin’de, daha düşük ölçüde ise ABD’de gerçekleşti. Ancak, 2024'te çoğu diğer ülke de 2023'e kıyasla yenilenebilir kapasite genişlemesini artırdı. Toplam kapasite genişlemesinde yenilenebilir enerjinin payı 2023'te %85,8 iken, 2024'te önemli bir artış göstererek %92,5’e ulaştı. Kurulu toplam enerji kapasitesinde yenilenebilir enerjinin payı da 2023’te %43,1’den 2024’te %46,4’e yükselerek üç puandan fazla arttı. Bu oranlardaki yukarı yönlü trend, yenilenebilir enerjinin hızla büyüdüğünü ve artan kullanımını, aynı zamanda yenilenebilir olmayan kapasitenin genişlemesinin azaldığını gösteriyor. Küresel düzeyde, bu durumun bir nedeni, bazı bölgelerde uzun yıllardır gerçekleşen büyük ölçekli net devre dışı bırakmalardır. Ancak, COP28'de kabul edilen küresel hedefe
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=