Bu uygulama bazı orta basınç tesisleri için de yararlı olabilir. Bunun bir alternatifi birinci regülatörün arıza yapması halinde devreye girecek ikinci bir regülatör bulundurmaktır. Bu aynı zamanda bir güvenlik önlemidir. Daha yüksek işletme basınçları için, genellikle iki veya daha fazla regülatör ve bir ani kapama vanası bulundurulur ve böylece iki arıza meydana gelse bile çıkış boruları ve tesisatı korunmuş olur. Başka bir koruyucu önlem, genellikle yapılan bir uygulama olan yüksek basınç istasyonlarının uzaktan izlenmesi ve bu şekilde herhangi bir arızanın derhal arızalı ekipmanı onararak bakımını yapacak merkeze bildirilmesidir. Bazı uzaktan izleme sistemlerinde gaz sistemi operatörlerine basınçları ve akışları ayarlama imkanı sağlayan uzaktan kumanda cihazları da mevcuttur. Bu sistemler genellikle SCADA sistemi (izleme, kumanda ve veri toplama) olarak bilinir ve bunlara katodik korunma akımlarını izleyecek şekilde tadilat yapmak mümkündür. Bu şekilde boru hattının ve hatta bağlı kontrol ekipmanının genel emniyet önlemlerine bir yenisi ilave edilir. Yine bu alanda da yani regülatör tesisatı ve işletilmesi konusunda da bir çok döki.iman mevcuttur. 2.4. DOĞAL GAZ CİHAZLAR! VE BUNLARIN MONTAJI Kullanıcıların ve genel anlamda halkın korunması için doğal gaz cihazlarının montajının emniyetli bir şekilde yapılması gerekir. Bu konu çok incelendiği için sadece, bazı önemli olan emniyet gereksinimlerinden kısaca bahsedilecektir. Bu cihazların, sadece ekonomik nedenlerle değil aynı zamanda yanma ürünlerinin zehirleyici nitelik taşımaması ve kendilerinin bir tehlike kaynağı olmaması için, gazı verimli olarak yakması gerekir. Eskiden konutlarda kullanılan bir çok cihaz, yanma ürünlerini bulundukları yere çıkaran cihazlardı, ancak günümüzde çoğu cihaz dışarıya açılacak özeliktedir. Doğal gazın yanması için çok miktarda hava gerektiğinden, cihazların çalışması sırasında bulundukları mekan eğer çok iyi tecrit edilmişse o mekandaki oksijenin azalması riski vardır. Bu riski ortadan kaldırmak DOÖAL GAZ. DERGiSi SAYI. 23 amacıyla birçok cihaz yanma için ihtiyacı olan havayı doğrudan dışarıdan alacak ve yine yanma ürünlerini dışarıya atacak şekilde "mekandan tecritli" özeliktedir. Cihazın sönerek kendisinin veya bulunduğu mekanın gaz ile dolması tehlikesi her zaman mevcuttur. Bu tehlikenin önlenmesi amacı ile birçok modern cihazda sönme halinde gazı kapatacak bir aygıt bulunmaktadır. 3. GÜVENLİK Güvenliğin emniyetten farkı nedir? Basit bir tanım yapmak gerekirse, gaz ikmalinde güvenlik, normal bir gaz sistemi operasyonunda, bazı önceden tespit edilebilen arızalar meydana geldiğinde ve sistemin bakımı sırasında gazın kesinti olmadan verilmeye devam edilmesidir. Ayrıca, önceden tespit edilemeyen bir arıza olması halinde güvenliğin sağlanması amacıyla bazı işlemler yapılabilir. 3.1. NAKİL HATLAR! Ti.im ikmal sistemlerinde en önemli kısım, gazın elde edildiği nokradan ihtiyaç duyulan yere kadar taşındığı uzun mesafelerdir. Burada gazın elde edilmesi ile ilgili güvenlik konularından değil, elde erme noktasından sonraki ikmal zincirini ilgilendiren güvenlikten bahsedilecektir. Herhangi bir tekli ikmal noktasının hasar görme olasılığı vardır ve arıza yaparak gazın verilmesinde kesinti meydana getirir. Bu nedenle birden fazla ikmal noktası ve nakil hattı bulundurulmasında yarar vardır. Ne yazık ki Türkiye sınırlarına gelen gaz tek bir kaynaktan çıkmakta ve tek bir boru hattı ile taşınmaktadır, ancak, B0TAŞ' ın alternatif kaynaklar araştırdığı bilinmektedir. Güvenliğin sağlanması amacı ile bir boru hattının aynen bir ikincisinin yapılması her zaman ekonomik değildir. Ancak farklı bölgelere gaz verilmesi gerekebilir bu nedenle iki farklı hat güzergahı bu maksada hizmet ettiği gibi, gi.ivenliği sağlama açısından da yapılmaya değer olacaktır. Güvenliğin sağlanması için, örneğin Bo59
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=