DOÖALGAZ DERGiSi SAYI. 22 Yalova Elyaf Gaz Türbini Birleşik lsı-Güç Santrali Tarık TÜTEN istanbul'da 1958 yılında doğan Tarık Tüten, Almanya'da .Karlsruhe Teknik Üniversitesi'nden 1982 yılında makina yüksek mühendis olarak mezun oldu. Daha sonra ABD'de Stanford Üniversitesi'nde termodinamik ve ısı bilimleri, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi'nde ise enerji ve kaynak ekonomisi alanında ihtisas eğitimi yaparak 1984 yılında mezun oldu. 1985 yılından beri, Topkapı Endüstri A.Ş. bünyesinde enerji ve çevre teknolojileri konusunda çalışmalarını sürdürmektedir. 66 COOF GYAENL OERVAA TEIOLYNAPFLANT Abstracı: Yalova Elyaf 2x4 MW industrial cogeneration planı wi/1 be /irsi of its kind in Turkey ıo be commissioned in November 1992. The cogeneration planı wi/1 supply al/ of the power and steam demand of /he Yalova Elyaf acrylic fiber and yam factory consists of two Typhoon gas turbines manufactured by EGT in England. The turbines wi/1 exhaust in/o un/ired heat recovery steam boilers to produce 20 t/h, 15 bar saturated sıeam. The control room includes state-of-the-art power planı control ıechnology and enables unaııended operation of the complete stalion with only limited manual operator a//endence. Özet: Yalova Elyaf fabrikasına kurulmakta olan ve Kasım 1992'de devreye alınması beklenen 2x4 MW gaz türbi(li birleşik ısı.güç santrali, bu konuda Türkiye'deki ilk örnek olmaktadır. Fabrikanın elektrik enerjisi ve proses buharı talebinin tamamını karşılayacak olan santral, kuruluşun toplam enerji giderlerinde önemli ölçüde bir tasarruf sağlayacaktır. Yalova Elyaf enerji santralı, İngiliz EGT firması tarafından üretilen iki adet Typhoon gaz türbininden oluşmaktadır. Türbin egzoz gazları ile beslenecek olan ik i adet ilave ateşlemesiz duman borulu atık ısı kazanından toplam 20 Vh, 1 5 bar doymuş buhar üretilecektir. Santral kumanda ve kontrol merkezi, en son teknoloji ile teçhiz edilmiş olup, asgari düzeyde operatör nezaretinde santral işletmesine olanak tanımaktadır. 1. GİRİŞ Gelişmiş ülkelerde gaz türbinlerinin endüstriyel birleşik ısı-güç santrallerinde kullanımının giderek yaygınlaşması, başlıca üç nedene bağlanabilir: - Kaynak tasarrufu sağlanması ve rekabet gücü artişı için endüstri tesislerinin enerji giderlerini azaltma zorunluluğu - Doğal gaz dağıtım ağının genişlemesi ve bu yakıtın endüstriyel kullanıcılara ulaştırılması - Gaz türbini teknolojisinde özellikle l 9801 den sonra önemli gelişmeler kaydedilmesi ve bu teknolojinin endüsriyel kullanıcılara_yaygın bir şekilde sunulması. Geçtiğimiz on yılda önce uluslararası rekabetle tanışan daha sonra kısmen de olsa doğal gaza kavuşma olanağına . sahip olan endüstri kuruluşlarımız için de günümüzde, tesis içi birleşik ısı-güç santralleri ciddiyetle üzerinde durulan yatırım konularından biri haline gelmiştir. Doğal gazı kullanan veya yakında kullanımaya başlayacak olan bir çok endüstri kuruluşu, elektrik enerjisi ve ısı ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kendilerine ait bir enerji santralinin projelendirilmesine girişmiş durumdadır. Bu kuruluşlar içinde, Yalova yakınlarında kurulu bulunan Yalova Elyaffabrikası, halen saha montajı devam eden enerji santrali ile. diğer kullanıcılara öncülük etmektedir. 2. PROJENİN GELİŞİMİ Akrilik elyaf ve iplik üretiminde Türkiye1 nin iki kuruluşundan biri olan Yalova Elyaf ve İplik Sanayii A.ş:, enerji giderlerinde tasarruf sağlamak ve enerji temin güvencesini artırmak amacıyla, tesisin elektrik enerjisi ve proses buharı ihtiyaçlarını bir arada karşılayacak bir gaz türbini santralinin yatırım etüdleri ve projelendirilmesine 1990 yılı ortalarında başlayarak 1991 yılınınjlk yarısında bu çalışmayı tamamladı. Yapılan ayrıntıİı etüdlerde öncelikle santralin, Yalova Elyaf fabrikasının mevcut durum ve yakın gelecek enerji ihtiyaçları-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=