EYLÜL 2012 Sayı:173 Sahibi Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Yayınlayan Avrupa Teknik Medya Basın ve Yayıncılık Tic. A.Ş. YAYIN DANIŞMANI Özkan AĞIŞ YAYIN DANIŞMA KURULU Prof. Ümit Doğay Arınç (UGETAM), Prof. Dr. İsmail Teke (Y.T.Ü.), Cahil Köse (ECA-Emas), Ahmet Akçaoğlu (Selnikel Grubu), Ali Eren (Erensan), Ali Helvacı (Mak. Yük. Müh.), Can Azergün (DemirOöküm), Dr. Celalettin Çelik (Viessmann), Çetin Çakmakçı (Ferroli), Dr.Murat Akdoğan (Baymak), Duran Önder (Önder Ltd.), Eren S. İnönü (Gökçe-Maktes), Hasan Önder (Airfel), Hüseyin Dedeoğlu (Ayvaz), Kemal Bıçakçı (Alarko Carrier), Levent Taşkın (Vaillant), Nuri Baş (Aksa Doğal Gaz) Oğuz Türkyılmaz (DizelTurbo),Ömer Oğuz(Aymer),RezzanÖzsarfatl (Denko). Selman Tarmur (Bosch), Rüştü Bozacı (Entekser) YÖNETİM Yönetim Kurulu Başkanı -Süleyman BULAK (Yazı İşleri Müdürü - Sorumlu Müdür) Dergiler Teknik Danışmanı - Muhittin TEKMAN YAZI İŞLERİ Editör -Barış ODABAŞ REKLAM Reklam Müdürü -Ebru ÖZTÜRK Reklam Yönetmeni - Berna Karaman TURAN For lnternational Contacts reklam@teknikyayincilik.com ABONE OKUR HİZMETLERİ Abone ve Okur Hizmetleri / Dağıtım Pi. Koord. Sorumlusu - Murat AKSOY BİLGİ İŞLEM/ WEB SİTELERİ ve E-DERGİ UYGULAMA Bilgi İşlem Müdürü - Hakan ALBAYRAK YÖNETİM MERKEZİ TEKNİK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Balmumcu, Barbaros Bulvarı Bahar Sok. Karanfil Apt. 2/11-13 34349-Beşiktaş/İstanbul Tel: (0.212) 275 83 59 (pbx) (0212) 347 04 25 (pbx) Faks: (0.212) 274 92 73 http: www.dogalgaz.com.tr http: www.teknikyayincilik.com e-posta: info@teknikyayincilik.com TASARIM HİZMETLERİ Reklamarka Tasarım Hizmetleri www.reklamarka.com e-posta: info@reklamarka.com Tel: (0212) 275 06 13-14 Faks: (0212) 275 06 36 BASKI/ PRINT Şan Ofset Ayazağa / (0212 28!J.24 24) Baskı tarihi: 07 EYLUL 2012 Bu dergi tüm Türkiye'de dağıtılmaktadır. Basın Kanunu'na göre Yerel-Süreli Yayın'dır. Fiyab: 6 TL Yıllık Abone: 48 TL (Fiyatlara KDV Dahildir. Yıllık Abonelikte Kargo bedeli dahil, Tek Gönderimlerde Dahil DeQildir.) Yurtdışı Abonelik Subscription For Abroad Slngte copy price: 7 Avro (Worldwlde) Annuet subscription: 60 Avro (WoridWide) (Postage inc/uded) '"Oo(ıal Gazo.,gi:srnde yayınlananYDJwıçimnlıırin herl\akk, mahfuzxtur. bin alıM\adan, kaynak glktıtriletek de osı, iktibas� •Yayınlanan tOm yaı.ılann sONmluh.,Ou yaurlannıı, OrOntanıtımlanmnsonımluh.,Ougön<Mnınfirmalara, ilanlann sonımluluQu ilan sahlp�r1ne aittir. Sektöre!Yayıncılar Derneği üyesidir. �\J&::.. www.seyad.org �- Kaya Gazı Dünya Enerji Dengelerini Değiştirecek Dünyada giderek artan gaz talebi karşısında konvansiyonel olmayan gazların üretimi gündeme gelmiş ve kaya gazı bugünün en önemli gündem maddelerinden biri olmuştur. Dünyadaki doğalgaz üretimine kaya gazı üretiminin de eklenmesiyle önümüzdeki 20 yıl içinde dünya gaz üretimi iki katına çıkabilecektir. DOĞAL GAZ DERGİSİ 173 ■ ■ SUNUŞ■■ ■ Son yıllarda petrol ve doğalgazın alternatifi olarak adından sıkça söz edilen kaya gazı, kayaçların gözeneklerinde yer alan küçük miktardaki doğalgazlardır. Yeraltında silt ve kil gibi küçük boyutlu mineral parçacıklarının sıkışması sonucu oluşan ince taneli, tortullu kayaçların içinde meydana gelen bu gazlar yatay sondaj yada çatlatma yöntemi ile elde ediliyor. Kaya gazı kuyusu açmak ileri teknoloji gerektiren bir iş değil. Dikine veya yatay olarak açılan kuyularla, kayalar arasına sıkışmış olan gazı basınç kullanarak yer yüzüne çıkarmak mümkün olabilmektedir. Kaya gazı ile ilgili çalışmalara 1980'Ii yıllarda Amerika Birleşik Devletleri'nde başlanmıştır. ABD bugün gaz üretiminin büyük bir bölümünü kaya gazından elde ediyor ve kaya gazı sayesinde LNG ithalatını durdurmuştur. Kaya gazında yaşanan gelişmeler sonucunda doğalgaz fiyatlarının düşmesiyle, Gazprom'un Avrupa'daki tahtının sarsılacağı söyleniyor. ABD'nin kaya gazı ile kendi ihtiyaçlarını karşılamanın ötesine geçmesiyle; doğalgaz fiyatlarının çok kısa bir sürede önemli oranda düşebileceği öngörülebilir. Bu durum karşısında Rusya gazına bağımlı ülkelerin yeni pozisyonlar almaları ile dünya enerji piyasalarında önemli rol değişimleri yaşanabilecektir. Tüm ülkelerin enerji ve enerji güvenliği politikalarını, bu yeni enerji kaynağı alternatifi ışığında tekrar değerlendirmeleri gerekecektir. Dünyada şu anda 187 Tcm'lik (6,600 Tef) kaya gazı rezervi bulunduğu, bu rakamın 163 Tcm'sinin (5,760 Tef) üretilebilir gaz olduğu tespit edilmiştir. Kaya gazı rezervi bakımından zengin ülkeler olarak Çin (36 Tem) başta olmak üzere Amerika Birleşik Devletleri, Arjantin, Brezilya, Polonya, Fransa'yı (Paris) sayabiliriz. Kaya gazının da petrol ve doğalgaz üretimi yapılan dağlık bölgelerde, dağları oluşturan kayaların gözeneklerinde olduğu bilinmektedir. Şu an Türkiye'de Trakya, Erzurum ve Diyarbakır'da kaya gazı sahaları tespit edilmiştir. Bunların yanında Tuz Gölü alanında ve denizlerimizde de kaya gazı yatakları olabileceği değerlendirilmektedir. Konuyla ilgili uzmanların yaptıkları açıklamalara göre, bugünkü yıllık doğalgaz tüketimi baz alındığında, Türkiye'nin önümüzdeki 35-40 yıllık doğalgaz ihtiyacı kaya gazı vasıtasıyla sağlanabilir. Sonuç olarak kaya gazında yaşanan gelişmeler sonrasında dünya piyasasında gaz fazlalığı sebebiyle piyasa gaz fiyatları düşecek, önümüzdeki günlerde ABD haricindeki diğer ülkelerde de bu gazın üretiminin başlamasıyla c;lünya enerji piyasasında trendler değişecektir. Bu yeni gelişmeler karşısında bir an önce Türkiye'nin de tüm kaya gazı rezervlerini tespit ederek değerlendirmeye alması ve bununla ilgili politikalar benimsemesi ülkemizin yararına olacaktır. En derin saygılarımızla, sbulak@teknikyayincilik.com Doğal Gaz Dergisi Eylül/ September 2012
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=