Gl obal Bakı ş Çalışma, doğalgaz sanayisinin 20012020 arasında büyük yatırımlar yapılmasına gereksinim duyduğu sektörlerin bir dökümünü yapmıştır: t Jeolojik araşt ı rmalar: 25.5-33 milyar dolar t Üretim maliyetleri: 44.4-52.5 milyar dolar t İşleme maliyetler i : 21 -22 milyar dolar t Ulaştırma (boru hatları, vs.): 83-96 milyar dolar Bu, l 73 milyar ila 203 milyar dolar arasında toplam yatırım yapılması anlamına gelmektedir. OECD tarafından kısa süre önce yapılan bir araştırma, Yamal Yarımadasında ve Ob-Taz sahanlığında saha geliştirme çalışmalarının 25 milyardolar, altyapı çalışmalarının ise 40 milyar dolar maliyetle gerçekleşeceğini belirtmektedir. Ayrıca, çalışmaların başlangıcı ve üretimin başlaması arasındaki beş ila yedi yıllık süre, Zapolarnoye doğalgaz sahasından başka hiçbir süper sahanın, 201 0'dan önce, üretime geçemeyeceği anlamına gelmektedir. Kısa süre önce, Rusya doğalgaz sanayisi üzerine yapılan çalışma ayrıca, Gazprom'un bu yatırımlar için parası olmadığını da ortaya koymaktadır. 1 Ocak 2003'te, yaklaşık l O milyar dolar civarında bir borca ek olarak, yatırım açığı da 21.2 milyar dolara çıkmıştır. ..._ _6_8_,[ Doğal Gaz Dergi si , 2006/4 2005 itibarı ile, Sibneft'in yaklaşık l O milyar dolara satın alınması sonucu bu açık büyük oranda artmıştır. Gazprom hisselerinin mülkiyetinin kısa süre önce liberalleştirilmesi, bu projeler için gerekli olan parayı temin etme amacını taşımaktadır. Bunda başarılı olabilir de, olmayabilirde. . . Bu, kurumsal yatırımcıların, kısa süre önce yaşanan Rusya-Ukrayna doğalgaz ihtilafına ve Gazprom hisselerinin fiyatına da bağlıdır. Gazprom geleneksel olarak, mali sıkıntılarının çoğunluğunun, doğalgazın yerli piyasa fiyatının suni denebilecek ölçüde düşük olmasından kaynaklandığını iddia etmektedir. OECD çalışmaları, Rusya'da 2003 sonunda doğalgazın evlere toptan satış fiyatının l 000 metreküp doğalgaz için, 15.90 dolar ve sanayi kullanıcılarına 24.20 dolar olduğunu belirtmiştir. Mukayese yapıldığında, AB'de ev tarifesi, l 000 metreküp için, Finlandiya'da l 59 dolardan Danimarka'da 735 dolara kadar değişmektedir. 2004'te yapılan OECD çalışması, ayrıca AB ve diğer eleştirmenler tarafından yapılan eleştirileri tekrar gündeme getirmektedir: "Rusya'daki krit i k önem taşıyan ve büyük bir tekel olan doğalgaz sektöründeki reformlar, tekrar tekrar ertelenmektedir ve yakın gelecekte herhangi bir kaydadeğer reform gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceği ise açık değildir. Muazzam önemine rağmen, doğalgaz sanayisi, Rusya'da belki de en az reform gerçekleştirilen sektörlerden biridir." Moskova merkezli Hermitage Capital Management gibi diğer eleştirmenler ise, Gazprom'un Rusya'da şeffaflıktan en uzak, en müsrif firmalardan biri olduğunu iddia etmektedir. Gazprom' un bu müsr i fliği ve muhtemelen yolsuzlukları ne şekilde telafi edeceği bilinmemektedir. Ancak bilinen şudur ki, Rus Hükumeti, Rusya'da doğalgaz sanayisini liberalleştirmeyi ve rekabetin önünü açmayı planlamamaktadır. 5 Kasım 2004 tarihinde Khristenko, doğalgaz ihracatına yönelik Gazprom'un oluşturduğu tekeli tekrar hatırlatmış ve en az 2020 yılına kadar devam edeceğini belirtmiştir. Avrupa, Rusya'dan doğalgaz satın almak istiyorsa, Rusya'da tek doğalgaz firması olan Gazprom ile iş yapmak zorunda kalacaktır. ►
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=