İzl en im Omdaammı zı zmı n übmuk ügnö rdü şeüğ i li dl ei r . mÇuütnakbüı k; k a l BnOı n TtAaŞv' ı an ny adpetğı ğeı dr l eor ği vael güal kzeal enrl ai nş, my aanl adraı analizini yaptığımız doğalgaz ihraç e20deı bOilme kapasitelerini dikkate alarak, yılına kadar doğalgaz arz tlıanbdlaonsubnauşolaluşturduk. Böylece 2006 yıy ki arak gelecek 5 yıl için Türye'ye verilebilecek doğalgaz miktarını bulduk. Yç ienver i mT ü vr kei y ek o' dj een edr oa sğyaol ng as za nktor aml l ebr ii nni en gnie, lgeecçeeknyılyardaki gaz tüketim trendleriı llarda sanayinin doğalgaz t d ü a ketim artışlarını, doğalgaz sistemine hil olacak y dn ai k kyai mt ei z i na l adroağk a e g lg n e i a le ş z e c b h e e i k rl n e 3 i r m im y s ıl e iz s m i ü n r ee v s e h i n ı s z c a ın eı hn eı nrdyaı l od no dğ aa nl g saozntrüakkei t2i my ıil n%i n 1%O o1 5r aonrı an da artacağını hesapladık. Bütün bu hesaplarımızla "Doğalgaz'da AT ar zl eGp ühveesnai rpl i l li ağ ri "ı ntı aybal op saur kneu no2l u0ş 0t u7r' dd eu kn. v dit e i o b ğ a b a r u e l g n s a ı e k z ı l n e k t k o ıl t a r m ik rı b s g ık in id ın e e t ı ç r la m e rı v e nr ı k n im o iç l s i u n a ş , n a E t c r Ü a a A ll ğ e Şı ' r n ın iı nneı , idyoiclaeyyısüıkylleanmgeeçktziğoimrunizda kalacağı yıllara göre bB uur ssaa nDt roağl l ear ldgea z( HSaamn ti traabl l earti,) Adma hbaa rçl ı voek doğalgaz yakılacağını hesaba kattık. Tablo, doğalgaz üzerinde şu gerçekleri ortaya koyu yor: t d20o0ğ6avlgea2z0m07ikytaılları,rıni da arz edilebilir htiyaca cevap vmearszegdöerü2n0ü0y8o'dr. e gaz açığı kaçınılt "2K0u0z6eyo Marmara Yeraltı Deposu" r p ç o e y ki u şi d il o eta l d sl i a u st r r m e ın m d a a k e i h ç k a ı i ş n z ı n s ır is o g te l a s m a z v b d e e ile r n iş , g i d n a i e n z , büyük ölçüde aynı yıl içinde olacağı -1 Doğal Gaz Dergisi, 2006/4 Doğalgazda Arz Güvenirliliği Tablosu Arz kaynakları Arz Miktarı (Milyar m') -Bcm 2006 2007 2008 2009 2010 -Rusya/ Batı hattı 6 6 6 6 6 -Rusya/2. sözleşme 7 7 8 8 8 -Rusya/ Mavi akım 8 10 13 14 16 -Cezayir/ LNG 4,4 4,4 4,4 4,4 4,4 -Nijerya/ LNG 1,2 1,2 1,2 1,2 1 ,2 -lran-NIGC 5 7 8 9 10 -Azerbaycan O O O 2 3 '-- -- -- 1------+-:-----+----+-:----+--------ı -Türkmenistan O O O O O Toplam Arz edilebilir Gaz- _____,_--·-----''---- (Bcm) 32,6 Yıllık Gaz Talebi (Bcm) 31 Arz/ Talep Dengesi (Bcm) 1,6 Arz Güvenirliliği 36,6 35,6 40,6 44,6 48,6 41 45 49,5- -0,4 -0,4 -0,9 (Bcm ve %) +1,6 (+ %5) +1,0 (+ %3) -0,4 (-%1) -0,4 (-%1) -0,9 (-%0,2) vmaarsnaıynımbirı isleo,ngraakzi deposunu doldur- t Botaş'ın doğalgaz anlaşmalarının yılın açığını karşıla- bir kısmı bir an önce özel şirketlere yacağını düşündük. Yani yer altı de- devredilmelidir. İhaleler başlamıştır; posunun, gelecek yılın gaz arzı açı- henüz sonuçlanmamıştır. ğını kapamak maksadıyla değil kış t Egegaz'ın Aliağa'daki tesislerine pikinde, çok yüksek gaz talebini kar- işletme ruhsatı verilerek, tesisler piya- şılamak için kullanılacağını varsaydık. s te oda çalış ı r duruma getirilmelidir. Bu sislere; Botaş'tan devredilecek söz- Arz Talep Analiz i nin Sonucu: !eşmelerin gazı değil, Egegaz'ın serBotaş'ın bugüne kadar yaptığı anlaş- best piyasadan ithal edeceği gaz maların ve gaz ihraç eden ülkelerin doldurulmalıdır. Böylece yukarıdak i üretim ve ihraç kapasitelerinin detaylı tablodaki arz kaynaklarına ilave kay- analizi gelecek yıllarda doğalgaz bol- nak yaratılmak suretiyle, doğalgaz- luğu değil kıtlığı içinde olacağımız ger- da arz güvenilirliği arttırılmalıdır. çeğini gözler önüne sermektedir. Esa- t Botaş, rafta bekleyen Türkmenistan sen bir yandan geçen kışta yaşanan anlaşmasını kısmen de olsa İran do- arz sıkıntıları, diğer yandan da doğal- ğalgaz sistemini kullanarak çalıştırgaz fiyatlarında bir yılda % 40'1ık artışlar malıdır. yüzünden yeni doğalgaz santralı ve t Mavi Akım projesinin, bir an önce kojenerasyon tesisi yapımı durmuştur. tevsii yoluna gidilmelidir. Tevsi esa- Ancak mevcut tesislerin gaz ihtiyacı de- sen, Gazprom'un İsrail, Güney İtalvam etmektedir ve gelecek yılların ya ve Güneydoğu Avrupa'ya (Na- elektrik sıkıntılarının giderilmesi için de bucco) gaz ihraç etme projesiyle bu tesislerin daha da yüklü çalıştırılması de örtüşmektedir. kaçınılmaz olacaktır. Bir başka ifade y- le elektrik sıkıntısı tehlikesini giderelim Sonuç ve Öneriler derken doğalgaz sıkıntısına düşülecektir. Odamız önerilerinin pek çoğu yla mu- tabık olmakla beraber, ben olsaydım Bu sıkıntıların aşılabilmesi için Enerji ve önerilerimi şöyle özetlerdim; Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın aşağıdaki 1 ' Botaş doğalgaz anlaşmaları ile üst- önlemleri almasını gerekli görüyoruz: lendiği sorumluluk ve yetkileri özel ►
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=